Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1953, Qupperneq 6

sem þau töldu hafa sýnt mikið ábyrgðar- og
mannúðarleysi, þar sem ekki varð vitað með
neinni vissu, hvernig mönnunum myndi reiða
af. Ummæli blaðanna urðu til þess, að út-
gerðarfélögin birtu nokkrar staðreyndir um
þessi mál, sem yfirleitt munu hafa breytt al-
menningsálitinu skipstjóranum í hag, en ein
þeirra greina birtist í blaðinu „Norges
Handels & Sjöfartstidende" 5. des. s.l. og fer
hér á eftir:
„í grein, sem birtist í „Haugesunds Dag-
blad“, lesum við um siglingamál bæjarins Sauda
í Kogalandi í Norður-Noregi. í hinum tíðu
skipaferðum þangað gefst tækifæri til þess að
kynnast einni af verstu plágum kaupskipanna,
„blindfarþegunum". Á skipum þessum hafa að
staðaldri verið laumufarþegar, sérstaklega þó
þeim, sem sigla til Afríku. „Gestir“ þessir hafa
valdið yfirvöldunum og skipaafgreiðslunum
miklum örðugleikum, en eigendum og yfir-
mönnum skipanna eru þeir hreint og beint
ólán. Skipaafgreiðslan getur meðal annars sagt
frá negi'a, sem fannst um borð í finnska skip-
inu „Atlas“, er það var á leiðinni frá Afríku
til Sauda, en á meðan skipið stóð þar við,
varð að halda stöðugan vörð um negrann um
borð, og þegar skipið siglai áfram til Malm
í Þrændalögum, varð að flytja laumufarþeg-
ann með. Á meðan reyndi skipaafgreiðslan í
Sauda að finna einhverja leið til að koma
negranum aftur til Afríku, þar eð þangað átti
„Atlas“ ekki að fara í nánustu framtíð. Málið
leystist loks á þann hátt, að negrinn skyldi
sendast með Ameríkulínuskipinu „Vistafjord“,
sem var að afferma í Sauda, en átti síðan að
fara til Afríku. Til þess nú að koma negranum
til skipsíns, varð að fá handa honum lögreglu-
fylgd, fyrst frá Malm til Þrándheims, síðan
þaðan til Osló. Þar tók lögreglan á staðnum
við honum og flutti til Stavangurs, en Stavang-
urslögreglan flutti hann til Sauda. Loks tók
Saudalögreglan við negranum, flutti hann um
borð í „Vistafjord", þar sem hún varð að
halda vörð um hann, þar til skipið lagði úr
höfn.
Allan kostnað, sem af þessu leiddi, varð
finnska skipafélagið að greiða, og mátti sann-
arlega þakka sínum sæla fyrir að sleppa svona
vel. Það eru nefnilega tvær tegundir laumu-
farþega, þ. e. þeir, sem hafa persónuskilríki
og hægt er í flestum tilfellum að landsetja í
heimalandinu, og svo hinir, sem ekkert slíkt
hafa. En negrinn taldist til þeirra fyrrnefndu.
Þá eru nokkur skip, sem fengið hafa hina
landlausu laumufarþega um borð og orðið að
hafa þá á sínum vegum svo árum skiptir, þar
eð hvergi fékkst að setja þá á land.
Ástæðan fyrir því, að til Sauda hafa upp
á síðkastið komið svo margir laumufarþegar
frá einni hafnarborginni í Afríku, er talin sú,
að einum þeim fyrsta, sem þangað kom eftir
stríð, kornungum negra, var hossað hátt og
dekrað við á alla lund, og efast menn ekki um,
að sá „gestur“ hafi mælt mjög með slíku
skemmtiferðalagi til Sauda, er hann kom aftur
heim til hafnarborgarinnar í Afríku“. —
Oft má koma í veg fyrir að fá slíka gesti
um borð í skipin, enda hafa margir skipstjórar
þann hátt á, að láta leita vandlega í skipinu,
áður en farið er úr höfn, sérstaklega í Suður-
löndum, en ekki er það ætíð einhlítt ráð, því
að laumufarþegar eru stundum ótrúlega slyng-
ir í að fela sig, og stundum kemur einnig
fyrir, að þeir hafa einhvern af skipverjum í
vitorði með sér, og vandast þá málið mjög.
Ekki munu mikil brögð að því, að íslenzk
skip hafi þurft að glíma við vandamál af
þessu tagi, en þó mun hafa komið fyrir, að
menn hafi reynt að leynast um borð, til þess
að komast í siglingar, og kom eitt slíkt tilfelli
fyrir um borð í Kötlu vorið 1951, er skipið
var lagt af stað frá Reykjavík til New York.
Stutt varð í þeirri ferð hjá laumufarþeg-
anum, því að ekki vorum við komnir fyrir
Garðskaga, er vart varð við ungan, vel upp
færðan mann um borð, sem enginn vissi deili
á. Ráðstafanir voru strax gerðar til að losna
við piltinn og skipinu snúið inn til Keflavíkur,
þar sem bátur var til taks að flytja hann í
land. Af þessu varð engin töf eða teljandi
óþægindi fyrir skipið, af því að svona fljótt
varð vart við manninn, annars hefðum við
orðið að flytja hann vestur yfir hafið, honum
til lítillar ánægju, því að innflytjendayfirvöld-
in í New York hefðu ábyggilega ekki leyft
honum að stíga fæti á land, nema þá í geymslu
til lögreglunnar á meðan skipið stóð við, og
má því segja, að þessi óvitaskapur piltsins
hafi endað betur fyrir hann en til stóð.
Smœlki
Lœknirinn: — SofiS þér vel á nóttuimi?
Sjúklingurinn: — Já, ágætlega.
Lœknirinn: — HvaS geriS þér?
Sjúklingurinn: — Eg er næturvörímr.
*
A: — Hvað er aö tala um kvenfólkið. Aldrci getur
þat þagað yfir nokknrm lilut.
B: — Ætli þaö ekki! IConan mín liefur veriS mér
ótrú í tíu ár og minnist aldrci á þaS einu orSi.
194
V I K I N □ U R