Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1973, Blaðsíða 45

Gísli Guðmundsson, bryti•>
sextugur
Þegar vistin á skipinu tók að
slæfa hugi manna og vonin um
að við næðum landi að dvína,
stakk skipstjórinn upp á því, að
við skrifuðum allir nöfn okkar
á miða, ásamt nokkrum upplýs-
ingum um ferðina, létum miðann
í flösku og þéttum stútinn vel
með korki, og fleygðum flöskunni
fyrir borð. Hugsanlegt væri að
flaskan gæti flutt ástvinum okkar
einhvern hluta af hrakningasögu
okkar, ef við ættum ekki aftur-
kvæmt.
Skipið rak stjórnlaust í 17 daga
norðaustur í haf, og var komið
langleiðina til Noregs þegar veðr-
ið lægði. Var þá tekið til óspilltra
málanna og reynt að koma upp
nothæfum seglum. Klýferbóman
var dregin inn og notuð fyrir
mastur og fest með bráðabirgða
reiða eftir því sem tiltækilegt
var. Tveimur stormklýferum var
komið fyrir á því. Einnig voru
tveir stórir klýferar dregnir upp
á afturmastrið og þessum ófull-
komnu seglum hagrætt eftir því
sem henta þótti. Stefnan var sett
upp undir sanda, enda vorum við
þá komnir svo langt suðaustur
í haf. Nú snerist vindáttin okk-
ur í hag, komum við á bátamið-
in fyrir sunnan Eskifjörð. Mótor-
báturinn „Kastor“ tók fyrstur
eftir oklcur, og tók skipið í tog og
dró það inn til Fáskrúðsfjarðar.
Höfðum við þá verið 25 daga í
hrakningunum, en með því að
við vorum að koma úr veiðiferð
þegar veðrið skall á, hafði ekkert
til okkar spurst í 35 daga, og
vorum við því taldir af, og búið
að tilkynna aðstandendum það.
Ég er nú einn eftir á lífi af
þeim, sem voru á kútter „Hurri-
cane“ í þessari ferð. I þessu veðri
fórst „Beautiful Star,“ 65 tonna
kútter með allri áhöfn.
Erlendur GuSmundsson,
matsveinn.
Á þeim degi, sem við kveðjum
gamalt ár, heilsa ýmsir aðrir
nýju ári. Einn slíkra manna er
Gísli Guðmundsson, bryti, sem er
fæddur í Reykj avík á gamlársdag
árið 1912 og varð því sextugur
við síðustu áramót. Foreldrar
hans voru Guðmundur Erlends-
son verkamaður, ættaður úr
Mýrasýslu, og kona hans Ágústa
Jónsdóttir frá Vatnsleysuströnd.
Þau hjón eru bæði dáin. Börn
þeirra hjóna voru þrír synir, Jón
bakari, sem lézt 1938, Gísli og
Haraldur sjómaður.
Snemma hóf Gísli Guðmunds-
son störf á sjó, hann varð vika-
drengur á Esju 1. árið 1927, en
við matreiðslustörf mun hann
hafa byrjað á es. Súðinni árið
1930. Matreiðslunám stundaði
hann á Hótel Borg, vann seinna
við þau störf á ýmsum stöðum
t. d. Hótel Island, á Laugarvatni,
Þingvöllum, Akureyri og víðar,
auk þess sem hann vann til sjós.
Frá árinu 1943 hefur hann starf-
að á skipum Eimskipafélags Is-
lands, fyrst sem matreiðslumaður
en lengst af sem bryti, þar til á
síðasta ári að hann hætti störfum
til sjós, og nú er hann húsvörð-
ur í Reykjavík.
Gísli kvæntist 2. nóv. 1940 Dag-
mar Guðmundsdóttur úr Reykja-
vík, dóttui Guðmundar Berg-
þórssonar sjómanns. Þau hafa
alið upp tvær fósturdætur, og eru
þær báðar uppkomnar og önnur
þeirra gift, og eiga þau einn son,
Gísla að nafni.
Mín fyrstu kynni af Gísla Guð-
mundssyni urðu þau, að við vor-
um skipsfélagar á es. Súðinni
1940, upp frá því höfum við vei’-
ið nánir og góðir kunningjar. Það
sem mér verður einna minnis-
stæðast við Gísla, verður án efa
sá sérstæði og þróttmikli félags-
málaáhugi, sem fram kom, þegar
þörfin var einna mest meðal mat-
Gísli Guðmundsson, bryti
reiðslu- og framreiðslumanna, á
örlagastundu, sem ég nú vil í sem
fæstum orðum lýsa.
19. febr. 1941 er samþykkt að
leysa Matsveina- og veitinga-
þjónafélag Islands upp, en ástæð-
an fyrir þessari ákvörðun mun
hafa verið skiptar skoðanir
manna, varðandi aðild félagsins
að Alþýðusambandi Islands. Inn-
an þriggja daga voru risin úr
rústum þessa félags tvö félög,
Matsveina- og veitingaþjónafélag
Reykjavíkur, sem var utan við Al-
þýðusamband Islands, og Mat-
sveina- og veitingaþjónafélag Is-
lands, sem þegar í stað gekk í Al-
þýðusamband Islands. Gísli Guð-
mundsson var aðalhvatamaður
þess, að félagið var reist við, og
var hann ákveðinn stuðnings-
maður þess, að taka upp aðild
innan Alþýðusambandsins. Varð
hann þá þegar formaður Mat-
sveina- og veitingaþjónafélags
íslands, og gegndi formennsku
næstu fjögur árin. Eins og öllum
má ljóst vera, var erfitt að taka
við forustu félagsins undir slík-
VÍKINGUR
45