Náttúrufræðingurinn - 1961, Blaðsíða 33

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
27
Enski líffræðingurinn J. B. S. Haldane segir í bók sinni „The
Biochemistry of Genetics“ árið 1954:
„Sem stendur geta erfðafræðingar hlotið frama, eða að minnsta
kosti komizt lijá stöðumissi, með því að segja, allt eftir hnattstöðu
sinni, annað hvort: „Lysenko fer alltaf með rétt mál“, eða „Lysenko
fer aldrei með rétt mál“. Öll saga vísindanna bendir eindregið til,
að hvorug þessara fullyrðinga geti staðizt."
Sumir eiginleikar í fari óæðri lífvera, svo sem gerla og sveppa,
virðast torskildir, nema gert sé ráð fyrir beinum áhrifum umhverf-
isins á erfðir þessara smávera, enda hallast ýmsir sérfræðingar um
erfðafræði smávera hér vestra að því, að umhverfið geti valdið erf-
anlegum breytingum með smáverum. Aðrir telja hins vegar, að
hægt sé að skýra allt eða allflest í fari gerla og sveppa með hinni
klassísku erfafræði Mendels og Morgans.
Við vitum enn harla lítið um innsta eðli lífveranna, Kannski eiga
líffræðingar eftir að samræma skoðanir Lysenkos og Morgans, á
svipaðan hátt og eðlisfræðingar leitast við að samræma athuganir á
bylgjueðli og efniseðli ljóssins.
Á síðari árum hafa erfðarannsóknir beinzt meir og meir inn á
brautir efnafræðinnar. Erfðafræðingar sætta sig ekki lengur við það
eitt að Iýsa erfanlegum eiginleikum og telja tíðni þeirra og að telja
og teikna litninga. Nú vita menn margt um efni genanna og eru
dáh'tið að byrja að gera sér hugmyndir um efnaskipti þeirra.
Nú er nýskeð farið að fást við að framkalla erfanlegar breyting-
ar á lífverum með því að gefa þeim inn erfðaefni annarra einstak-
linga. Þetta gengur sæmilega hjá smáverum, og sumir segja hjá
æðri lífverum líka. Kannski marka þessar tilraunir upphaf nýs
skeiðs í erfðafræðinni, þar sem kynblöndun tekst án þess að fyrir
fari samruni kynfruma.
HEIMILDARIT
Barnett, S. A. (ritstj.) 1958. A Century ol Darwin. London.
Haldane, J. B. S. 1954. 'Llie Biochemistry of Genctics. London.
Lysenko ,T. D. 1954. Heredity and its Variability. Moskva.
Múntzing, A. 1954. Árftlighetsforskning. Stockholm.
Sinnott, E. W., L. C. Dunn ir Th. Dobzhansky 1950. Principles of Genetics.
New York.
(í síðastnefndu riti er birt skýrsla Mendels frá 1865.)