Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 2006, Side 24

Náttúrufræðingurinn - 2006, Side 24
Náttúrufræðingurinrt curtum), P. cylindrus (Calocylindrus cylindrus) og P. margaritaceum. Mesotaeniaceae 11. mynd. Djásnþörungar VI: 1 Gonatozygon brebissonii, 2 Spirotaenia obscura, 3 S. condensata, 4 Mesotaenium macrococcum, 5 Cylindrocystis brebissonii, 6 C. crassa, 7 Netrium digitus, 8 Penium spirostriolatum, 9 P. silvaea nigrae. (2, 3, 6 og 9 ófundnir á íslandi).9 og tengjast hjá sumum tegundum lauslega saman enda við enda. Mið- veggurinn komóttur eða fínbrodd- óttur. Grænuberinn bandlaga, heill eða skiptur í miðju, og litberar með reglulegu millibili. Frjóvgun fer fram í röri á milli frumna. Fjórar tegundir þekktar hérlendis: G. acu- leatum, G. brebissonii, G. monotaenium (G. ralfsii) og G. pilosum. Ættkvíslin var áður talin til Mesotaeniaceae. Penium (11. mynd). (lat. penis = reður). Reðurdjásn Frumur staflaga, með snubbóttum endum, ýmist jafnbreiðar eða með mjódd eða smáskoru í miðju. Veggir oft með langsrákum eða punktum, oft brúnir af jámsamböndum. Tveir grænuberar, einn í hvorum enda, stundum með hliðarborðum. Fjórar tegundir skráðar hér á landi: P. de baryi, P. curtum (Actinotaenium Þetta eru hinir svonefndu ,sacco- derm desmids' sem ekki hafa mið- skoru og eru sjaldan greinilega tví- skiptir, hafa aðeins tvöfaldan vegg, gatalausan, með innra lagi úr sellu- lósa og ytra lagi úr hlaupi eða pekt- íni, og safna aldrei járni í veggina. Frumuskipting er einföld, fer ekki fram með útvexti á móðurfrumunni. Frjóvgun fer oftast fram í tengiröri. Á ýmsan hátt myndar þessi ætt millistig milli Desmidiaceae og Zygnemataceae, og gormlaga grænu- berar koma fyrir hjá þeim báðum. Cylindrocystis (11. mynd). (gr. kulindros = rúlla; gr. custis = blaðra). Stúfdjásn Stúflaga einfrumungar, með snubb- óttum endum, 2-3 sinnum meiri á lengd en breidd, miðskorulausir eða með dálítilli miðskoru. Einn stjömu- laga grænuberi í hvorum helmingi frumunnar með einum litbera og kjaminn á milli þeirra. Lifa flestir í hlaupmassa á blautum mosa eða klettum. Ein tegund hér: C. brébis- sonii, algeng í tjörnum, á blautu landi og í laugum. Mesotaenium (11. mynd). (gr. mesos = miðja; gr. taenia = band, borði). Ellipsudjásn Sporöskjulaga einfrumungar, skoru- lausir, stakir eða margir saman í glærum hlaupmassa. Einn miðlægur grænuberi með nokkrum litberum. Oft með olíudropum og sumar tegundir fjólulitar af litarefninu phycoporphyrin. Flestar tegundir lifa á blautum klettum en sumar í vatni. Fjórar tegrmdir þekktar hér á landi: M. chlamydosporum, M. de grayi, M. endlicherianum og M. macrooccum. Netrium. (11. mynd). Skyttudjásn Frumur allt að 0,5 mm langar, skyttulaga, snubbóttar, án mið- skoru. Grænuberar tveir eða fjórir, miðlægir, með 6-12 langsborðum, 24

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.