Náttúrufræðingurinn - 2000, Qupperneq 62

2. mynd. Línurit um stöðu jökulsporðs Múlajökuls. Jökullinn er hlaupjökull og skríður
fram á nokkurra ára fresti. Myndin sýnir hreyfingar ísrandarinnar frá 1935 til 2000
samkvæmt mœlingum Jöklarannsóknafélags íslands. Oddur Sigurðsson og Tómas
Jóhannesson gerðu línuritið.
honum þó aldrei þótt flestir aðrir jöklar næðu
mestri stærð undir lok 19. aldar og kaffærðu
alla sína eldri garða. Hins vegar ofmetur
Schyte sennilega aldur garðsins. Gróður-
sæld hans hefur villt um fyrir honum, því
hann hefur ekki áttað sig á því að gróður-
þekjan var eldri en garðurinn sjálfur. Frá-
sögnin af gömlum götuslóðum er umhugs-
unarverð og verður vikið að því síðar.
■ „UPP UNDIR ARNARFELLP'
Schyte og félagar hans gistu undir Arnar-
felli en riðu síðan yfirÞjórsá á Arnarfellsvaði
og héldu á Sprengisand og þaðan í
Ódáðahraun. Þar brast á stórhríð og það var
við illan leik að þeir náðu til byggða í
Jökuldal nokkrum dögum síðar. Stenstrup
og Jónas gerðu gys að þessu ferðalagi og
þótti það skila litlum vísindalegum árangri.
Jónas orti meira að segja háðskvæði um það
sem síðar var fellt inn í kvæðaflokkinn
Annes og eyjar. Það hefst svo:
Upp undir Amarfelli
allri mannabyggð fjær
- það er eins satt og ég sit hér -
þar sváfu danir í gær.
Sjö árum eftir för þeirra Schytes gisti
glæstur flokkur vísindamanna upp undir
Arnarfelli. Þar voru á ferð jarðfræðingurinn
W. Sartorius von Waltershausen og efna-
fræðingurinn Robert W. Bunsen, báðir frá
Þýskalandi, danski flotaforinginn og náttúru-
skoðarinn Haagen von Mathiesen og
lismálarinn Emanuel Larsen. Leiðsögumaður
var ungur Bessastaðastúdent, Magnús
Grímsson, seinna preslur á Mosfelli. Þessir
menn komu til landsins vegna Heklugossins
sem hófst í september 1845. Gosið var
ylirstaðið er þeir stigu á land vorið 1846, en
þeir gengu á Heklu og skoðuðu gos-
60