Náttúrufræðingurinn - 1997, Qupperneq 65

2. mynd. Húsið í Katrínarborg þar semfjölskyldan var geymd og síðan líflátin. Grunur lék
á að keisarasinnar hittust þar og Bresnév skipaði 1977 svo fyrir að húsið skyldi jafnað við
jörðu. Það kom í hlut Borísar Jeltsíns, sem þá var ráðamaður í Sverdlovsk, að hrinda
skipuninni í framkvœmd. (Der Spiegel.)
■ VÍÐTÆK
SKYLDLEIKARANNSÓKN
Eftir allan þennan formála víkur loks sögu
að þeirri hátækni sem eiginlega átti að
fjalla um í þessum pistli. Rússneskir sér-
fræðingar greindu beinaleifarnar eftir aldri
og kyni og komust brátt að þeirri niður-
stöðu að þarna vantaði bein ríkisarfans og
Maríu systur hans. Síðar voru kallaðir til
breskir og bandarískir sérfræðingar í sam-
eindaerfðafræði sem staðfestu að beinin
væru úr fjórum körlum og fimm konum,
meðal annars foreldrum og þremur
dætrum þeirra. Til ákvörðunar á ættum
fjölskyldunnar þurfti að fá erfðaefni úr
hvatberum náins ættingja. Hvatberarnir
erfast með öllu sínu erfðaefni frá móður til
dætra og sona, aldrei frá föður (það eru
engir hvatberar í sáðfrumunum). Systur-
dóttursonur Alexöndru keisaradrottningar,
Filippus hertogi af Edinborg og
eiginmaður Elísabetar II, lét fúslega af
hendi blóðsýni og með hjálp þess fékkst
staðfest að mæðgurnar sem myrtar voru
hefðu verið nánir ættingjar hans.
Þess má geta að rannsóknirnar benda til
þess að það hafi verið lík yngstu
systurinnar, Anastasíu, ekki Maríu, sem
ekki kom fram.
Erfiðara var að sanna að fundnar væru
Ieifar keisarans. Það rifjaðist upp fyrir
mönnum að hann hafði árið 1892 heimsótt
Japan. Þar særði tilræðismaður hann með
sverði og vasaklútur með hinu keisaralega
blóði er varðveittur á japönsku safni. Eftir
talsvert stapp fékkst strimill úr klútnum en
of margir höfðu handleikið hann og skilið
eftir frumuleifar til þess að hægt væri að
einangra úr honum erfðaefni úr keisar-
anum.
Þrjú náin skyldinenni Nikulásar fundust
á lífi. Eitt þeirra, systursonur keisarans
sem heima átti í Kanada, neitaði að láta frá
sér blóðsýni. Hin tvö, skoskur hertogi og
greifynja í Aþenu, voru samvinnuþýðari.
DNA úr hvatberum beggja reyndist
nákvæmlega eins, en á erfðaefninu í hvat-
berum þeirra og líksins munaði einu
basapari af 782. Trúlegust skýring var
stökkbreyting í hvatberageni í keisaranum
og líkindin á að beinin væru úr honum
voru sögð 98,5%.
Sérfræðingarnir voru samt ekki
ánægðir. Þeir fengu því heimild til að lyfta
gríðarþungri marmarahellu af gröf
127