Náttúrufræðingurinn - 1995, Page 9

5. mynd. Þessi mynd af Júpíter var tekin af Hubble-sjónaukanum í febrúar 1995.
„Lendingarstaður“ kannans er merktur með krossi. Mynd Geimferðastofnun Banda-
ríkjanna.
átt til Galíleós sem mun endurvarpa þeim
áfram til jarðar. Það gefur nokkra hugmynd
um fjarlægðina til Júpíters að sendingarnar
frá Galíleó eru rúmlega 50 mín að berast til
jarðar á Ijóshraða. Meðal annars mun
kanninn mæla hita og þrýsting í gufuhvolf-
inu, reyna að staðsetja helstu skýjalögin og
efnagreina lofttegundirnar. Einnig mun
kanninn reyna að mæla eldingar í gufu-
hvolfinu. Ferð kannans inn í gufuhvolfið
verður áreiðanlega heillandi. í um 450 km
hæð yfir yfirborði verður hraði hans um 75-
faldur hljóðhraðinn (um 170.000 km/klst.).
Tveimur mínútum síðar hefur hraðinn
minnkað niður í hljóðhraðann vegna
loftmótstöðunnar. Þá opnast fallhlífar og
hitahlífunum er hent til að létta á farinu
(þær hafa raunar gufað upp að hálfu leyti á
þessari stundu). Einni mínútu síðar hefst
svo gagnasending til Galíleós. Talið er að
kanninn muni þola allt að 30 loftþyngdum,
þá kominn 163 km niður í lofthjúpinn þar
sem hitinn er farinn að nálgast 200°C.
Ferðalagið niður í lofthjúpinn hefur þá
tekið 75 mínútur, en óvíst er nákvæmlega
hve lengi kanninn mun geta sent mæligögn
upp til Galíleós. Það ræðst af endingu raf-
hlaðnanna um borð og því hversu lengi
kanninn þolir hinn rnikla hita og þrýsting
djúpt niðri í lofthjúpnum.
■ FRAMTÍÐIN
Næstu tvö árin eftir komuna til Júpíters
mun Galíleó gera ítarlegar mælingar á
segulsviði reikistjörnunnar. Hann er einnig
búinn innrauðum rófmæli sem nota á til
efnagreininga á yfirborðum tunglanna auk
veðurathugana á reikistjörnunni sjálfri.
Útblár rófmælir kannar hæstu lög lofthjúps-
ins, Galíleó-tunglin og gerir mælingar á
rafgashvolfi sem umlykur tunglið Jó en þar
I er eldvirkni töluverð og sást m.a. á mynd-
7