Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1995, Blaðsíða 77

Náttúrufræðingurinn - 1995, Blaðsíða 77
Hadar. Hafa þau verið nefnd til nýrrar tegundar, Australopithecus ramidus. ■ ALDUR LUCYAR OG ÆTTINGJA HENNAR Eitt erfiðasta vandamálið við þess- ar rannsóknir er að aldurssetja steingervingana - en það skiptir að sjálfsögðu höfuðmáli að vita á hvaða tíma hver tegund var uppi og hve lengi hún var við lýði. 3. mynd. Safn steingervinga frá Hadar. Fremst er vinkona okkar Lucy, þá Fyrsta fjölskyldan og fjærst er safn afhauskúpum af simpönsum. Kalíum-argon Best hefur gefist að nota K-Ar (kalíum-argon) aðferðina. Aldur beinaleifanna er þó nálægt yngri mörkum þess mögulega með þessari aðferð. Frumefnið kalíum hefur þrjár samsætur 39K (kalíum- 39), 40K (kalíum-40) og 4]K (kalí- um-41). Aðeins 40K, sem minnst er af (0,01%), er geislavirkt og klofn- ar það í 4llAr (argon-40) sem safnast fyrir í steindum og bergi þar sem 40K var áður. Til þess að finna aldur sýnis þarf að mæla í því 40K/40Ar hlutfallið sem síðan er notað til að reikna út aldurinn út frá helming- unartíma 40K. Höfuðvandamálið er að þótt helmingunartími 40K sé þekktur er hann mjög langur, eða 1250 milljón ár, þannig að á þeim stutta tíma sem hér um ræðir (1-5 miljón ár) hafa einungis fáein 40Ar atóm myndast. Þá gerir það mönnum erfitt fyrir að argon er lofttegund og losnar því auðveldlega úr berginu eða steindinni verði hún fyrir veðrun eða ummyndun. NÝ TÆKNl ~ ARGON-ARGON Nýleg og mikilvæg þróun á þessari aðferð felst í því að í stað þess að mæla 40K beint er sýninu fyrst stungið á réttan stað í kjarn- orkuofni þar sem 40K breytist í 39Ar sem er ekki lil náttúrlegt. Þá er hægt að mæla hlutfallið 39Ar/40Ar (argon-argon aðferð) í stað 40K/40Ar (kalíum-argon aðferð) sem eykur verulega nákvæmni mælinganna. Eftir að byrjað var að nota þessa aðferð fóru menn að athuga hver hefði fyrstur látið sér detta þetta í hug og kom þá í ljós að elsta heimildin sem fannst var í einni af skýrslum Raunvísindastofnunar Háskólans eftir Þorbjörn Sigurgeirsson. En því miður voru ekki aðstæður til að fylgja hugmynd- inni frekar eftir hér á landi. Argonsam- sæturnar eru mældar í massagreini og til þess að ná öllu hinu nýtilkomna argongasi úr sýninu þarf að hita það býsna rnikið. í eldri aðferðum var sýnið sett í deiglu í lofttæmi og síðan hitað með hátíðnihitara þar til argonið losnaði. Þurfti til þess nokkuð stór sýni og alltaf var einhver mengun frá deiglunni og eldri sýnum, sem áður höfðu verið mæld, og truflaði næstu mælingu á eftir. Nú hafa menn hins vegar 75
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.