Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1995, Qupperneq 77

Náttúrufræðingurinn - 1995, Qupperneq 77
Hadar. Hafa þau verið nefnd til nýrrar tegundar, Australopithecus ramidus. ■ ALDUR LUCYAR OG ÆTTINGJA HENNAR Eitt erfiðasta vandamálið við þess- ar rannsóknir er að aldurssetja steingervingana - en það skiptir að sjálfsögðu höfuðmáli að vita á hvaða tíma hver tegund var uppi og hve lengi hún var við lýði. 3. mynd. Safn steingervinga frá Hadar. Fremst er vinkona okkar Lucy, þá Fyrsta fjölskyldan og fjærst er safn afhauskúpum af simpönsum. Kalíum-argon Best hefur gefist að nota K-Ar (kalíum-argon) aðferðina. Aldur beinaleifanna er þó nálægt yngri mörkum þess mögulega með þessari aðferð. Frumefnið kalíum hefur þrjár samsætur 39K (kalíum- 39), 40K (kalíum-40) og 4]K (kalí- um-41). Aðeins 40K, sem minnst er af (0,01%), er geislavirkt og klofn- ar það í 4llAr (argon-40) sem safnast fyrir í steindum og bergi þar sem 40K var áður. Til þess að finna aldur sýnis þarf að mæla í því 40K/40Ar hlutfallið sem síðan er notað til að reikna út aldurinn út frá helming- unartíma 40K. Höfuðvandamálið er að þótt helmingunartími 40K sé þekktur er hann mjög langur, eða 1250 milljón ár, þannig að á þeim stutta tíma sem hér um ræðir (1-5 miljón ár) hafa einungis fáein 40Ar atóm myndast. Þá gerir það mönnum erfitt fyrir að argon er lofttegund og losnar því auðveldlega úr berginu eða steindinni verði hún fyrir veðrun eða ummyndun. NÝ TÆKNl ~ ARGON-ARGON Nýleg og mikilvæg þróun á þessari aðferð felst í því að í stað þess að mæla 40K beint er sýninu fyrst stungið á réttan stað í kjarn- orkuofni þar sem 40K breytist í 39Ar sem er ekki lil náttúrlegt. Þá er hægt að mæla hlutfallið 39Ar/40Ar (argon-argon aðferð) í stað 40K/40Ar (kalíum-argon aðferð) sem eykur verulega nákvæmni mælinganna. Eftir að byrjað var að nota þessa aðferð fóru menn að athuga hver hefði fyrstur látið sér detta þetta í hug og kom þá í ljós að elsta heimildin sem fannst var í einni af skýrslum Raunvísindastofnunar Háskólans eftir Þorbjörn Sigurgeirsson. En því miður voru ekki aðstæður til að fylgja hugmynd- inni frekar eftir hér á landi. Argonsam- sæturnar eru mældar í massagreini og til þess að ná öllu hinu nýtilkomna argongasi úr sýninu þarf að hita það býsna rnikið. í eldri aðferðum var sýnið sett í deiglu í lofttæmi og síðan hitað með hátíðnihitara þar til argonið losnaði. Þurfti til þess nokkuð stór sýni og alltaf var einhver mengun frá deiglunni og eldri sýnum, sem áður höfðu verið mæld, og truflaði næstu mælingu á eftir. Nú hafa menn hins vegar 75
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.