Náttúrufræðingurinn - 1988, Blaðsíða 38

leirunni. (Jón Benjamínsson og Sig-
mundur Einarsson 1982).
10 Innsta-Langey á Breiðafirði. Á
vestanverðum ytri enda Innstu-Lang-
eyjar við Þorkelseyjarsund gegnt
Þorkelseyjarkletti er laug sem kemur
ekki úr sjó nema á mestu stórstraums-
fjörum. I henni mældi Aðalsteinn Að-
alsteinsson frá Hvallátrum (bréfl.
uppl. 1988) 61°C hita árið 1959.
11 Diskæðarsker á Breiðafírði. Sam-
kvæmt Elínu Pálmadóttur (1964)
töldu menn sem könnuðu þaramið í
Breiðafirði að volgru væri að finna í
skerinu. Jóhannes Briem (munnl.
uppl. 1988) sem var einn þessara
manna segir að 20-30°C heitt vatn
vætli úr sprungu sem liggur um skerið
og minnir hann að það hafi mælst
heitast 34°C.
12 Reykey á Breiðafirði. í Reykey
er 41°C laug ofarlega í fjörunni suð-
austast á eynni. Rennsli er mjög lítið
en útfelling mikil. Aðalsteinn Aðal-
steinsson frá Hvallátrum (munnl.
uppl. 1988) telur þessa laug standa
efst af laugunum í Breiðafjarðareyjum
og álítur að stórstreymt þurfi að vera
til þess að flæði upp í hana. Skammt
fyrir norðan Reykey er sker sem í er
sagður jarðhiti en það kemur einungis
upp úr á stórstraumsfjöru. Hitastig og
rennsli óþekkt.
Urðhólmur er skammt suður af
Reykey. Sunnan og vestanvert í hon-
um er jarðhiti sem kemur úr sjó stutta
stund á háfjöru. Þar mælist 64-88°C
hiti og giskað hefur verið á heitavatns-
rennsli allt að 3 1/s. (Gunnar Böðvars-
son 1953, Jón Sólmundsson 1959 og
1960, Jón Jónsson 1959).
13 Sandey á Breiðafirði. í skerjum
suðvestast í eynni eru nokkrar smá
laugar og er sú heitasta 64°C með 0,1-
0,2 1/s rennsli (Jón Sólmundsson 1959
og 1960, Jón Jónsson 1959).
14 Drápssker á Breiðafirði. Norð-
vestanvert á vestara skerinu er hvera-
svæði sem fellur yfir á hálfflæði. Hiti
mælist 65-9FC og rennsli talið 5-9 1/s.
Utfelling er mikil. Um 60-80 m vestar
er 95-96°C heitur hver sem fer á kaf á
hálfflæði. Rennsli er álitið 2-4 1/s.
(Gunnar Böðvarsson 1953, Jón Sól-
mundsson 1959 og 1960, Jón Jónsson
1959).
Ólafur Sívertsen getur þess í lýsingu
Flateyjarsóknar árið 1840 (Sóknarlýs-
ingar Vestfjarða 1952) að í Dráps-
skerjahver sjóðist fljótar en í nokkrum
potti yfir eldi. Ennfremur segir þar:
„Austur á skerinu, 20 faðma frá, eru
tvær uppsprettur, hvor við aðra, og
margar aðrar smáuppsprettur á
smáhrúfóttum hraunklettaflesjum.
Sunnan til á sama skeri er enn lítil
uppspretta. Eru þessar uppsprettur ei
allar heitar eða sjóðandi“. Líklega á
hann við kaldavatnsuppsprettur enda
segir hann í umfjöllun sinni um
Oddbjarnarsker: „Eigi finnst hér vatn
eins og í Drápsskerjum".
Þá getur Olafur um hver „á stærð
við hálfsannarsfjórðungspott og álíka
að dýpt“ í skeri stutt norður af Dráps-
skerjum og kemur hann ekki úr sjó á
stórstraumsfjöru.
15 Oddbjarnarsker á Breiðafirði.
Laugarsteinar eru einna austast á
skerinu en þar koma 0,1-0,2 1/s af 71-
73°C heitu vatni úr klapparglufu sem
kemur ekki upp úr sjó fyrr en um hálf-
stækkaðan straum í fyrsta lagi (Gunn-
ar Böðvarsson 1953, Jón Sólmundsson
1959 og 1960, Jón Jónsson 1959).
Glufan nær fram í sjóinn svo að þegar
ylgja var gekk sjór upp í laugina og
kom í veg fyrir að neysluvatn næðist
hér áður fyrr þótt fjara væri. Var þá
brugðið á það ráð meðan Oddbjarnar-
sker var verstöð að stífla glufuna með
blýtöppum því úr henni fékkst neyslu-
vatnið. (Aðalsteinn Aðalsteinsson
bréfl. uppl. 1988).
156