Náttúrufræðingurinn - 1934, Blaðsíða 23
NÁTTÚRUFR.
133
unnar hendi á 3 hliðar, að það hefir ekki þurft nema 2 tiltölu-
lega stutta garða beggja vegna við eyjuna til þess að fá þar stórt
og afgirt beitiland, þar sem hægt var að ganga að gripunum á
vísum stað. Ennþá sjást leifar tveggja slíkra garða, ekki langt
frá skógargirðingunni. Skógurinn hefir eflaust oft átt erfitt upp-
dráttar, því að í Ási var stórt bú á fyrri öldum. Sagt er, að þar
sjáist enn leifar af 40 kúa fjósi. Og ltolagrafir finnast um allt
Byrgið, jafnvel þar, sem skóglaust er með öllu. Þegar grafið var
fyrir nýju húsi við bæinn Byrgi, kom einnig mikið af járnstein-
um frá gömlum rauðablæstri í ljós.
Á síðari árum hefir gamli skógurinn verið að falla af elli,
en beitin hefir lagst niður, svo nú er mesti urmull af nýgræðingi
undir báðum gömlu skógunum. Hann er býsna þroskamikill og
virðist mjög hraðvaxta í samanburði við vöxt birkisins á öðrum
stöðum þar um slóðir. Ennfremur hefir hann breitt sig út um
skóglausa móana, svo skógastorfurnar tvær eru að renna saman
í eina samfellda spildu. Grjótskriðurnar undir vestri vegg Byrg-
isins eru í óða önn að klæðast skógi og fikar hann sig æ lengra
og lengra norður á bóginn. Allmargar og fallegar reyniviðarhrísl-
ur eru á víð og dreif um skóginn, og gulvíðirinn þrífst ágætlega,
þar sem nægur raki er í jörðu, en beitilyng er aðalplantan á mó-
unum í norðanverðu Byrginu.
Úr Ásbyrgi fórum við til Húsavíkur, og þaðan skemmstu leið
að Vöglum í Fnjóskadal. Þaðan héldum við til Akureyrar og næsta
dag, þann 3. ágúst, byrjaði svo heimferðin. Riðum við fram Eyja-
fjörð og fórum að Hólum þann dag. Dagleiðin var ekki löng, enda
höfðum við viðdvöl í gróðarstöðinni við Grund. Þaðan tókum við
með okkur jarðveg og mældum nokkur tré. Um trjágróðurinn
þar er það helzt að segja, að síberiskt lerkitré vex þar lang bezt
allra tegunda. Hæsta lerkitréð var 3,6 m., en flest þeirra voru á
milli 2 og 3,5 m. að hæð. Lerkitrén standa öll saman í einum hnapp,
og eru þau vart meira en 30 að tölu. Standa þau á hæsta stað
innar girðingar og sennilegt er, að þar sé lítið skjól fyrir vind-
um, þótt stöðin sé að öðru leyti á frekar skýldum stað. En vegna
þess, að þau hafa skýlt hvert öðru og hlíft hvert öðru, hafa þau
þó náð þessum vexti á 30 árum. Að því er virtist, hafa snjó-
þyngsli og frost bagað þeim allmikið og sveppur (Dasyscypha
Willkommi), sem er talsvert hættulegur, er á flestum þeirra.
Næst lerkitrjánum að vexti gekk fjallafuran. Þó er hæsti runn-
inn ekki nema 1,5 m. á hæð, en hér er sama sagan og annars
staðar, að furan hefir staðið mörg ár í stað, og það er fyrst nú