Náttúrufræðingurinn - 1949, Blaðsíða 10

56
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
stað hvert á eftir öðru, getur gerlafjöldinn reynzt mjög mismunandi,
munað allt að i50%. Þetta hefur verið skýrt þannig, að gerlarnir
séu ekki dre'fðir jafnt um sjóinn, heldur séu þeir þar í smátorfum.
Sams konar fyrirbrigði hefur og komið í Ijós við talningar á öðrum
tegundum svifs í sjónum.
Gerlarnir i botnleðjunni. Af öllum ijölda plantna og dýra í sjón-
um er það aðeins sáralítill liluti, sem fluttur er þaðan í burtu af
mannavöldum. Meginhlutinn deyr í sjónum og leifarnar falla liægt
og hægt til botnsins. Má segja, að þar rigni stöðugt föstum efnum,
bæði lífrænum og ólífrænum, sem safnast fyrir og mynda botnleðj-
una. Þarna er því mikið verkefni fyrir rotnunargerlana, alveg á
sama hátt og í gróðrarmoldinni, enda er leðja þessi oftast mjög gerla.
rík. Ekki er það nú samt svo að skilja, að starfsemi rotnunargerl-
anna í sjónum sé bundin við botnleðjuna aðeins. Smáagnir lífrænna
leifa geta svifið í sjónum langan tíma, og gerlarnir geta leyst þær
upp áður en þær ná til botnsins. Lloyd hefur einmitt hent á, að á
slíkum föstum ögnum, sem svífa í sjónum, sé alltaf nokkuð af rotn-
unargerlum.
Russel rannsakaði botnleðju í Miðjarðarhafi skömmu fyrir síð-
ustu aldamót. í Napólíflóanum var gerlafjöldinn í botnleðjunni:
á 30 m dýpi 300.000 í 1 g
. 200 - - 25.000 - - -
- 1100 - - 25.000 - - -
Á öðrum stað í Miðjarðarhafi reyndist gerlafjöldinn í botnleðj-
unni á 1100 m dýpi 24.000 í 1 g. Svipaðar niðurstöður og þessar lrafa
fengizt annars staðar (Drew 1912., Waksman og Reuszer 1932 o. fl.).
Við rannsóknir sínar á gerlagróðri sjávarins við strendur Kali-
forníu gerði ZoBell einnig gerlatalningar á botnleðju. Á töflu III er
sýndur gerlafjöldinn í 5 sýnishornum af botnleðju á 1200 m dýpi,
10 mílur frá ströndinni. Eru hér aðeins taldir loftháðir gerlar. Eins
og taflan sýnir, þá er gerlagróðurinn mestur efst í leðjunni, 96—220
þúsund í 1 g en minni, þegar neðar dregur, 15—43 þúsund á 10 cm
dýpi. Á 27 öðrum stöðum, sem ZoBell rannsakaði, var gerlafjöldinn
í botnleðjunni 12.000 til 38.000.000 í 1 g. Mestur var gerlafjöldinn
þar sem sjávardýpið var rninnst.