Náttúrufræðingurinn - 1956, Page 26

88
NÁTTÚRU FRÆÐINGURINN
hingað til, eru athuganir Kristjáns Geirxnundssonar. Hinn 2. sept.
1936 sá liann ein stormmáfshjón með nýfleyga unga á leirunum við
Akureyri. Foreldrarnir kölluðu sífellt á ungana og var mjög annt
um þá og gerðu sig líklega til að verja þá. (Náttúrufr.,VII, 1937,
bls. 91). Hinn 7. sept. 1937 sá Kristján aftur stormmáfshjón á sama
stað með alveg nýfleyga unga. Þau rnötuðu þá og voru sífellt að
verja þá fyrir hröfnum og stærri máfunum, sem þeim þótti vera of
nærgöngulir við ungana. Segir Kristján, að þessi fjölskylda hafi dval-
izt þar alllengi á leirunum (Náttúrufr., IX, 1939, bls. 172).
Á veturna eru stormmáfar algengir alls staðar með ströndinni
kringum Reykjavík, sérstaklega þó í Hafnarfirði og út með vestur-
strönd Álftaness. Þar sjást oft allstórir stormmáfahópar (50 eða jafn-
vel allt að 100 fuglar í hóp). í Reykjavík og nágrenni hef ég séð
stormmáfa öðru hverju undanfarin sumur, frá því í maí og fram í
september. Hafa þetta aðallega verið stakir, fullorðnir fuglar, sem
hafa haldið sig á sömu slóðum langan tíma í einu. Árið 1954 var
t. d. fullorðinn stormmáfur á sama stað við Skúlagötu í Reykjavík
frá 26. júní til 23. ágúst. Fleyga unga hef ég aftur á móti aðeins
tvisvar séð að sumri til: 17. ágúst 1953 voru 2 í hettumál’astóði við
Bakkatjörn á Seltjarnarnesi, og 18. júlí 1955 var 1 við Skúlagötu.
Loks vil ég geta þess, að dag einn í júlí 1954 sá Richard Zusie,
bandarískur fuglafræðingur, 2 stormmáfa við Korpúlfsstaðahólma.
Stormmáfurinn er tiltölulega auðþekktur fugl. Hann er líkastur
ritu, en þekkist frá lienni á því, að vængirnir eru breiðari og hvítir
í oddinn. Vængjatök stormmáfsins eru einnig hægari en ritunnar,
og fæturnir eru grænleitir en ekki svartir eins og á ritu. Fullorðnir
hettumáfar hafa rautt nef og fætur, og á öllum tímum árs eru væng-
irnir hvítir á efra borði utan til. Silfurmáfur er mjög líkur storm-
máfi á litinn, en liann er mun stærri 'fugl, næstum eins stór og
svartbakur. Auk þess hefur silfurmáfur bleikleita fætur, og nefið
er mun stærra en á stormmáfi, með rauðan díl framarlega á neðra
skolti. Ungir stormmáfar minna allmikið á unga svartbaka, en eru
auðvitað miklu minni.
Sú deilitegund stormmáfs, sem hér er um að ræða (Larus canus
canus L.) á lieima víða um norðanverða Evrópu. Aðrar deilitegund-
ir eiga lieima í Asíu og vestanverðri Norður-Ameríku.
Eins og nafnið bendir til, Hggur Korpúlfsstaðaliólnri undir
Korpúlfsstaði í Mosfellssveit. Hólminn er skamnrt undan landi í