Náttúrufræðingurinn - 1968, Blaðsíða 7

Ndttúrufr. - 38. árgangur - 1. Iiefti - 3.-48. síöa - Reykjavik, ágúst 1968
Sigurjón Rist:
Þj
orsa
Inngangur.
Þegar ár eru færðar á skrá, er alla jafna nauðsynlegt að geta hér-
aðsins, sent þær falla um, svo að ljóst verði, við hvaða vatnslall er
átt, t. d. Sandá í Þistilfirði, Selá í Vopnafirði; það er meira að segja
ekki nægilegt að segja „í Vopnafirði“, því að þar eru Selárnar tvær:
Selá í Selárdal og Selá undir Fjöllum. Sagt er Skrauma í Hörðudal
og Mórilla í Kaldalóni, svo að nokkrar séu nefndar.
Ein er sú á, sem getur staðið óstudd á slíkri skrá. Það er hún
Þjórsá. Öll staðsetning er næstum hlægileg. Á að segja Þjórsá á
Suðurlandi? Hvorki er rétt að segja Þjórsá í Árnessýslu né Þjórsá
í Rangárvallasýslu, því að Þjórsá er sjálf markalínan.
En þar sem Þjórsá skilar til hafs vatni i'ir Árnes- og Rangárvalla-
sýslum, að vísu ekki alveg ein um það, og sækir þar að auki vatn að
fjallabaki austur í Vestur-Skaftafellssýslu, verður hún með sanni
nefnd á Suðurlandskjördæmisins. Og þó er það ekki alls kostar
rétt, svo mikil er Þjórsá og margslungin. Hún kemur nefnilega upp
í Norðurlandskjördæmi eystra. í Ríkishandbók íslands 1965 er
gerð heiðarleg tilraun til að skipta hálendinu upp á milli sýslufé-
laga, og þar eru mörk Eyjafjarðarsýslu að sunnan: Um þveran
Sprengisand, frá Klakk við miðjan Hofsjökul að austan, og þaðan
sjónhendingu austur í suðvesturhorn Tungnafellsjökuls, og eru
þá 400 km2 af vatnasviði Þjórsár innan lögsagnarumdæmis Eyfirð-
inga eða röskir 5 hundruðustu.
j Úr erindaflokknum „Árnar okkar", 1965.