Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1975, Side 38

Náttúrufræðingurinn - 1975, Side 38
32 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN Nr. sýnis Lýsing á sýni Botnlag 1. Basaltmolar, leirsteinsbrot með skeljum. Harður botn. 2. Leir með vel núnum þéttum basaltvölum. Mjúkur botn. 3. Leir með þéttum basaltmola -}- skeljabrot. Mjúkur botn. 4. Leirsteinsbreksía með skeljabrotum. 5. Leir. Mjúkur botn. 6. Leir. Mjúkur botn. Vitað er um nokkra jökulgarða myndaða í sjó, t. d. einstaka hluta garða Búða- og Álftanesjöklanna, en þeir mynduðust við framrás jökla í ísaldarlokin (Guðmundur Kjartansson 1943, Þorleifur Ein- arsson 1968). Fróðlegt er að bera lögun þessara garða saman við hrygginn út af Breiðafirði. Á 3. mynd er sýndur þverskurður af svonefndum Hryggjum á Skorrholtsmelum í Leirársveit, en þeir til- heyra görðum Álftanesstigsins. Jafnframt er sýndur þverskurður af hryggnum út af Breiðafirði í sama mælikvarða. Þessir þverskurðir eru áberandi líkir. Botnsýnin gefa nokkra hugmynd um efnið í hryggnum. Utan á honum eða á þeirri hlið, sem veit frá landi er hart leirkennt set með basaltmolum (1), upp á honum er leirsteinsbreksía blönduð mjúkum leir (4) en innan við hann er mjúkur leir (2 -|- 3). Ef þessi samsetning er dæmigerð fyrir hrygginn, þá er hann mjög svipaður að gerð og Búðaröðin við Þjórsá. Þar er lagskipting undir jarðveg- inum þannig, að utan á jökulgörðunum er sjávarleir l)landaður grófara efni, upp á þeim leir og jökulruðningur, og innan við þá fínn lagskiptur sjávarleir (Guðmundur Kjartansson 1943). Áður en lengra er haldið skal fjallað ofurlítið um ísaldarjökla almennt. og útbreiðslu þeirra á íslandi. Talið er að á síðustu jökul- 1. mynd. Hryggurinn út al Breiðafirði. Þversnið af hryggnum hafa verið sett inn á kortið þannig að hápunktar hryggsins eru rétt staðsettir. Að öðru leyti er mælikvarði sniðanna frábrugðinn mælikvarða kortsins. Tölurnar á sniðunum eru dýpi í metrum. — Crosssections of the ISreidafjördur ridge superimposed on a map. The top of each section is correctly positioned. The figures on the seclions are deplh in meters.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.