Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1975, Síða 38

Náttúrufræðingurinn - 1975, Síða 38
32 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN Nr. sýnis Lýsing á sýni Botnlag 1. Basaltmolar, leirsteinsbrot með skeljum. Harður botn. 2. Leir með vel núnum þéttum basaltvölum. Mjúkur botn. 3. Leir með þéttum basaltmola -}- skeljabrot. Mjúkur botn. 4. Leirsteinsbreksía með skeljabrotum. 5. Leir. Mjúkur botn. 6. Leir. Mjúkur botn. Vitað er um nokkra jökulgarða myndaða í sjó, t. d. einstaka hluta garða Búða- og Álftanesjöklanna, en þeir mynduðust við framrás jökla í ísaldarlokin (Guðmundur Kjartansson 1943, Þorleifur Ein- arsson 1968). Fróðlegt er að bera lögun þessara garða saman við hrygginn út af Breiðafirði. Á 3. mynd er sýndur þverskurður af svonefndum Hryggjum á Skorrholtsmelum í Leirársveit, en þeir til- heyra görðum Álftanesstigsins. Jafnframt er sýndur þverskurður af hryggnum út af Breiðafirði í sama mælikvarða. Þessir þverskurðir eru áberandi líkir. Botnsýnin gefa nokkra hugmynd um efnið í hryggnum. Utan á honum eða á þeirri hlið, sem veit frá landi er hart leirkennt set með basaltmolum (1), upp á honum er leirsteinsbreksía blönduð mjúkum leir (4) en innan við hann er mjúkur leir (2 -|- 3). Ef þessi samsetning er dæmigerð fyrir hrygginn, þá er hann mjög svipaður að gerð og Búðaröðin við Þjórsá. Þar er lagskipting undir jarðveg- inum þannig, að utan á jökulgörðunum er sjávarleir l)landaður grófara efni, upp á þeim leir og jökulruðningur, og innan við þá fínn lagskiptur sjávarleir (Guðmundur Kjartansson 1943). Áður en lengra er haldið skal fjallað ofurlítið um ísaldarjökla almennt. og útbreiðslu þeirra á íslandi. Talið er að á síðustu jökul- 1. mynd. Hryggurinn út al Breiðafirði. Þversnið af hryggnum hafa verið sett inn á kortið þannig að hápunktar hryggsins eru rétt staðsettir. Að öðru leyti er mælikvarði sniðanna frábrugðinn mælikvarða kortsins. Tölurnar á sniðunum eru dýpi í metrum. — Crosssections of the ISreidafjördur ridge superimposed on a map. The top of each section is correctly positioned. The figures on the seclions are deplh in meters.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.