Náttúrufræðingurinn - 1978, Page 27

mældi rúmmál hans og vó efnið. Út
frá þessurn mælingum er 2. mynd
teiknuð. Flatarmál geirans er urn
14.000 nrI. 2. Rúmmál alls gjallsins
mældist 6,5 m3 * og rúmþyngdin 0,39
g/cm3 og því allt efnið um 2.500 kg.
Hjörtur telur, að eitthvað af efninu
kunni að hafa fokið til og gæti heild-
arþyngdin því verið eilítið vanreikn-
uð. Engu að síður er þetta eitt
minnsta eldgos, sem sögur fara af og
það eina í heiminum, sem komið hef-
ur upp um borholu.
Hraunsletturnar, sem bárust inn í
holuna, Itafa storknað að utan í vatn-
inu niðri í holunni og myndast á
þeim þunn svört skorpa, en verið
fljótandi að innan. Skorpan hefur síð-
an sprungið við þrýstingslækkun og
hnjask er upp kom, en slettan liangið
saman á seigum innri massa, sent síð-
an hefur snöggkólnað um leið og gas-
ið hefur rokið úr honurn. Myndaðist
þá ákaflega frauðkenndur vikur, sem
molarnir eru að meginhluta úr, en
utan á vikrinum hanga glerkenndar
leifar harðrar skorpunnar. Er þetta
stundum kallað brauðskorpuáferð, sjá
3. mynd. Skorpan þekur aðeins hluta
molans þar senr hann hefur þanist
mjög.
Hola nr. 4 í Bjarnarflagi var boruð
árið 1968 með svokölluðum Norður-
bor (Kristján Sæmundsson, 1969).
I. mynd. Borhola nr. 4 í Bjarnarflagi að
morgni 9. september 1977. Holan blæs
gufu og vatni beint upp í loftið eflir að
hraungjall hafði rol'ið gat á rörið frá hol-
unni. — Drillhole no. 4 in the geothermal
fielcl hy NámafjaU discharging water and
steatn througli a pipeline damaged hy
volcanic eruption tlirough ilie drillhole.
2. mynd. Gjóskugeirinn við holu 4 eítir
vikurgosið hinn 8. september 1977. Töl-
urnar sýna meðalþykkt gjóskunnar í centi-
metrum. Mælt af Hirti Tryggvasyni. —
Dislribulion of tephra around the drill-
hole after tlie eruption on September 8,
1977. The contourlines sltozv tephra thick-
ness in cm.
Lauk borun 16. september það ár.
Var holan ])á orðin 1138 m cljúp.
Efstu 14 m holunnar vorn fóðraðir
með 16 tommu röri og innan í því
var 95/8 tonnnu rör, sem náði niður
í 63,5 m. Þar innar var 7 tonrmu fóð-
urrör niður á 380 m dýpi. Neðan við
það tók við 5 tommu rör niður á 625
m. Þar fyrir heðan var holan ófóðruð
en 614 tommu víð. Vatnsæðar komu
fram í lrolunni við borun á 66 m dýpi,
89 m, 116-125 m, 140-155, 164 m,
638 m og loks á 1038 m dýpi. Á hoht-
21