Náttúrufræðingurinn - 1990, Blaðsíða 56

2. mynd. Séð til norðvesturs yfir Múlajökul og Hofsjökul. Hér er stafrænu korti af yfir-
borði Hofsjökuls varpað á flugljósmynd. í ljósmyndalinsum er ævinlega bjögun og getur
því kortið varla fallið alveg rétt á myndina án lagfæringa. Sú lagfæring þarf hins vegar
ekki að vera nema smávægileg. Unnt er að varpa hvers kyns starfrænum kortum á þenn-
an hátt á loftmyndir. Ujósm. Oddur Sigurðsson.
jökull rennur fram breiðan dal, við
Grímsvötn er feikna lægð í undirlagi
jökulsins, Brúarjökull liggur á tiltölu-
lega sléttu flatlendi og Breiðabunga
hylur voldugt en ekki mjög tindótt
fjalllendi. Með íssjármælingunum hef-
ur þessi hula nú verið gerð næsta
gagnsæ, þannig að miklu fínni drættir
sjást í gegn en áður. Fram koma ein-
stök fjöll og dalir, og gil eru vel greini-
leg auk þess sem vitað er nokkurn
veginn hversu hátt undirlag jökulsins
liggur yfir sjó. Af kortunum af undir-
lagi jöklanna og þykkt þeirra er hægt
að lesa hvaða leið vatnið rennur undir
jöklinum. Það er engan veginn ein-
hlítt, að það fari alltaf niður í móti.
Halli jökulyfirborðs getur þvingað
vatnið til að renna upp allt að tífalt
brattari brekku, sem snýr öndvert í
undirlaginu. Er óþarft að fjölyrða um
hve mikil áhrif þetta getur haft á
vatnafar undir jökli og við jaðar hans.
í kortum er fólgin geysilegur fróð-
leikur. Á þeim getur þjálfaður maður
séð að bragði landslag og einstaka
drætti . landsins. Þennan fróðleik
þrýtur seint eða aldrei, því að maður-
inn er ekki þeim eiginleika búinn að
geta numið kort utan að. í þau er
hægt að sækja upplýsingar endalaust.
í texta bókarinnar kemur að sjálf-
sögðu ekki fram allt það sem mark-
vert má teljast um jöklakortin, enda
eru þau, sem og önnur kort, til þess
gerð að koma í staðinn fyrir endalaus-
an texta. I kortunum er hverjum og
einum boðið að finna eitthvað nýtt,
sem jafnvel enginn annar hefur komið
auga á.
Kortin eru sum litprentuð, sem er
166