Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1993, Page 74

Náttúrufræðingurinn - 1993, Page 74
3. mynd. Bláhrani hefur sést tvisvar á íslandi. Að sköpulagi minnir hann óneitanlega á hröfnunga en er þó alls óskyldur þeim. Roller (Coracias garrulusj. Ljósm. photo W. Wis- niewski/OKAPIA. Óvíst er hvenær fyrsti fuglinn barst til landsins, þar sem hann kom undan snjó í vorleysingum. Það bendir til þess að hann hafi komið til landsins haustið áður. Hinir tveir fuglamir em báðir ungfuglar frá fyrri hluta september. Þar sem tegundin hefur hörfað frá varpstöðvum í norðvestanverðri Evrópu má telja minnkandi líkur á því að bláhranar berist til landsins í framtíðinni. Herfugl (Upupa epops) Herfugl (4. mynd) er mjög útbreidd tegund. Hann verpur í sunnan- og austanverðri Evrópu, austur og suður um Asíu og suður um gjörvalla Afríku. Honum er skipt í 9 undirtegundir, en í Evrópu verpur undirtegundin epops. Hana er einnig að finna í NV-Afríku og austur til NV-Indlands og Sinkiang í Kína. Herfugl er farfugl á nyrsta hluta út- breiðslusvæðisins í Evrópu og Síbiríu. Evrópskir fuglar dvelja í nokkmm mæli í Miðjarðarhafslöndum yfir veturinn en flestir fljúga suður fyrir Sahara. Fartími á haustin er í ágúst-október en í mars-maí á vorin. Herfugl er tíður gestur í N-Evrópu og á Bretlandseyjum. Þar sést hann í mestum mæli á vorin, einkum í apríl-maí, og aftur á haustin, með hámarki í september (Haftorn 1971, Dymond o.fl. 1989). Herfuglum virðist óljúft að fljúga langar vegalengdir yfir úthöf, sem sést af því að á fjórða þúsund fugla hafa sést á Bretlandseyjum (Dymond o.fl. 1989) en aðeins 7 í Færeyjum (Bloch og Sprensen 1984). Alls hafa 8 herfuglar sést á íslandi. 1. Geiteyjarströnd við Mývatn, S-Þing, 17. septem- ber 1901 (ad RM4053). Bjarni Sæmundsson (1903, 1905). Bjami segir fuglinn skotinn 18. september en það er rangt. 2. Grímsey, Eyf, 2. október 1910 (ZM). Bjarni Sæmundsson (1934). 3. Efri-Steinsmýri í Meðallandi, V-Skaft, miður aprfl 1941. Sást í um 14 daga. Finnur Guð- mundsson (1942). 4. Reykjahlíð við Mývatn, S-Þing, 31. ágúst 1942. Finnur Guðmundsson (1944). 5. A sjó, 30 sjóm út af Melrakkasléttu, N-Þing, 5. september 1951. Skv. Kristjáni Geirmundssyni. 6. Heimaey (Klauf), Vestm, 2. júní 1963 (ad RM4054). Örn Einarsson. 7. Reykjavík (Klettur), 16. apríl 1969. Þorvaldur Bjömsson. 8. Hvalnes í Lóni. A-Skaft, 26. júlí 1980. Gunn- laugur Pétursson og Kristinn H. Skarphéðinsson (1982). Allir fuglamir sáust á þessari öld, sá fyrsti árið 1901. Segja má að herfugl sjáist á Islandi að jafnaði einu sinni á áratug. Fuglarnir dreifast nokkuð jafnt á tímabilið frá 16. apríl til 2. október. Tveir hafa sést í apríl, enginn í maí en síðan einn í hverjum mánuði til október. 68
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.