Samvinnan - 01.12.1964, Síða 16

Benedikt Grímsson á Kirkjubóli, formaffur Búnaffarsambands
Strandasýslu.
Um Húnaþing
Hinn fyrsti bær, sem ekið er
hjá er komið er yfir Hrúta-
fjarðará er Hrútatunga. Gef-
ur nafnið tilefni að álykta, að
í fjallinu milli Síkár og Hrúta-
fjarðarár hafi það verið, er
Ingimundur gamli og förunaut-
ar hans, hafi fundið hrútana er
hann hét fjörðinn eftir.
En fleiri bæjarheiti eru
þama frá landnámstíð. Bálka-
staðir, Þóroddsstaðir, Reykir. í
lauginni á Reykjum í Hrúta-
firði var staddur Sturla Sig-
hvatsson, er hann frétti um
heimsókn Vatnsfirðinga á
heimili sitt, Sauðafell.
Er ekið er um Húnavatns-
sýslu eru þar víða bæjamöfn
frá söguöld. Enda hafa þar
gl'örst vorar hetjusögur. Grett-
issaga, Vatnsdæla, Þórðar saga
hreðu, Kormákssaga, Odds
þáttur Ófeigssonar, Banda-
mannasaga, ein hin snjallasta
frásögn í lesmáli, þar sem vit-
inu er leikið fram gegn ágirnd
og metorðafýkn þjóðarleiðtog-
anna, er ætluðu að nota sér
þjóðfélagsaðstöðu sína til fjár-
dráttar.
Er ferðamaðurinn nemur
staðar í austanverðum Hrúta-
fjarðarhálsi og lítur austur um
Miðfjörð og Miðfjarðarháls,
hvílíkt landflæmi grasi vafið
þau Kormákur og Steingerður.
Ásdís á Bjargi og Grettir.
Ófeigur, spekingurinn, er í hóg-
værð sinni og hyggindum
gjörði ráð allra helztu höfð-
ingja samtíðar sinnar að engu,
og þá að athlægi frammi fyrir
alþjóð, fyrir ágimd og valda-
fýkn. Væri öllum hugvekja sú
holl, því ávallt mun sagan end-
urtaka sig. Þama bjó Miðfjarð-
ar-Skeggi. Út við ásinn Þórður
hreða. Vestan ár er stórbýl-
ið Sandar. Þar bjó um s.l. alda-
mót mikill bændahöfðingi, Jón
Skúlason. Framtíðin sýnir oss
fagrar myndir, þar sem nýjar
kynslóðir fæðast og starfa á
iðgrænum ökrum frjórrar
moldar. Hið unga, litla þorp
Laugarbakki, er fyrsti sprotinn
til þess. Bíllinn brunar áfram
norður Línakradalinn. Múla-
bæimir standa hátt móti suðri.
Það var þar sem Guðmundur
Jónasson bileigandi og jökla-
fari kleif brattann við hjarð-
geymslu föður síns, og ávallt
leit í suðri. jökulheima, sem
voru heillandi og ógnandi, en
kvöddu til kynna ólgandi elda
æskumannsins.
Fyrr en varir erum við kom-
in í Víðidalinn, þar sem er að
líta stórbýlið Víðidalstungu. En
austan ár blasir við sjónum Ás-
geirsá, og skýtur þá úr djúpi
Guðbrandur Benediktsson, Broddanesi:
( AUSTURVEG
Þættir úr bændaför
Strandamanna árið 1963
Það er orðinn fastur liður í
starfsemi Búnaðarfélags ís-
lands, að sjá um hópferðir
bænda. Skipuleggur það ferða-
lagið í samráði við hlutaðeig-
andi búnaðarsambönd. Ragnar
Ásgeirsson er ráðunautur í
þessari skipulagningu, og leið-
sögumaður ferðarinnar.
Er nú orðið sá háttur hafður
á, að frá hverju Búnaðarsam-
bandi fer hópur bænda og kon-
ur þeirra, og er farið um þau
héruð sem ekki hafa áður verið
heimsótt. Taka félagasambönd
bænda móti gestunum í veizlu-
hófi, þar sem með ræðum og
samtölum skapast gagnkvæm
kynning. Einnig er gist heima
á heimilum bænda og fást þar
aukin tækifæri til kunnings-
skapar og fróðleiks um starfs-
hætti og nýjungar í búskap,
samstarfi og félagsmálum.
Þótt segja megi að búskapar-
hættir hjá bændastétt vorri
séu mjög svipaðir yfir allt
landið, er þó ávallt eitthvað
nýtt, sem gesturinn getur séð
og heyrt. Og að jafnaði mun
gesturinn hafa einhverjar nýj-
ungar að segja.
Þetta var hin þriðja bænda-
för okkar úr Strandasýslu. Hin
fyrsta var árið 1946, er Bún-
aðarsamband Vestfjarða (þá
var Strandasýsla í því), fór um
Norður- og Austurland, allt til
Reyðarfjarðar. Önnur bænda-
för var farin árið 1956 um
Borgarfjörð, Suðurland, aust-
ur að Núpsstað og Lómagnúp.
Hin þriðja er hér mun greint
frá, var farin um Norðurland,
Fljótsdalshérað, til Hornafjarð-
ar. Lagt var af stað hinn 13.
júní. Til fararinnar voru fengn-
ir þrír stórir langferðabílar hjá
Guðmundi Jónassyni jöklafara.
Voru bifreiðarnar og þeir er
stjórnuðu fyrsta flokks. Þátt-
takendur voru 95, Úr öllum
hreppum sýslunnar. Nyrst frá
Felli í Árneshreppi, syðzt frá
Grænumýrartungu, syðsta
byggða býli sýslunnar.
blasir þá ekki við augum og
bíður þess að tækni nútímans
og vakandi áhugi fólksins komi
til sögunnar.
Þarna mætir sjónum
vorum fortíðin á spjöldum scg-
unnar, auðug og fjölþætt af at-
burðum kynslóðanna, með sigr-
um sínum og ósigrum. Fyiling
vonanna í raunveruleika og
hrundar í rúst. Glæstar hallir
framtíðarinnar. Þarna dvöidu
minningunum frá sögu Hung-
urvöku um bónorðsferð ísleifs
biskups til Döllu Þorvaldsdótt-
ur.
Ekið er hjá garði á Auðunn-
arstöðum, þar sem fyrst reisti
býli Auðunn skökull, sem varð
ættfaðir Noregs- og Engla-
konunga, auk margra íslend-
inga. Nú er við veginn nýlegt
og myndarlegt félagsheimili,
Víðihlíð. Framundan blasir við
16 SAMVINNAN