Samvinnan - 01.06.1969, Blaðsíða 40

IDtai ERLEND VÍÐSJÁ
Amos Kenan: Til Castros, Sartres, Russells og allra hinna
m m æ s ss m s ss m

BREF TIL ALLRA
GÓÐRA MANNA
sb & at as æ
$ ár m ss jf m
Ég styð Kúbu. Ég dái Kúbu.
Ég er andvígur þjóðarmorðinu sem
Bandaríkjamenn eru að fremja í Víetnam.
Ég vil að Bandaríkjamenn hverfi burt frá
Víetnam þegar í stað.
En ég er ísraeli; þessvegna er mér mein-
að að taka afstöðu til nefndra málefna.
Kúba vill ekki að ég dái hana. Einhver hef-
ur ákveðið, að mér leyfist einungis að dá
Bandaríkjamenn. Það fær ekki svo mjög
á mig, að einhverjir, einkanlega góðir menn
um allar jarðir, hafa afráðið að gera mig
útlægan. En það veldur mér hugarangri,
að mér leyfist ekki lengur að dá og fyrir-
líta í samhljóðan við tilfinningar mínar, í
samræmi við pólitískar og siðferðilegar
hneigðir mínar, og að mér er synjað um
boð og jafnvel aðgang að samkvæmum sem
góða fólkið heldur. Mér er ekki framar
leyft að skála í kampavíni fyrir réttlætinu.
Mér er ekki leyft að eta kavíar og ákæra
Bandaríkjamenn. Mér er ekki leyft að
reika um sólþurrkuð strætin í Havana í
slagtogi með mínum gömlu vinum frá Saint
Germaine, Via Venete og Chelsea, frægja
minningu Che Guevaras og kasta ógnandi
augnaráði á heimsvaldastefnuna. Mér er
harðbannað að skrifa undir áskoranir og
bænarskjöl varðandi mannréttindi eða lausn
pólitískra fanga i löndum afturhaldsstjórna
heimsins. Ég er ekki lengur einn af hópn-
um. Ég er af öðru sauðahúsi. Af því er mig
varðar er samkvæminu lokið. Basta.
Raunsæi og einlægar tilfinningar
Ekki er laust við að þessar aðstæður geri
mér gramt í geði. Þessvegna langar mig til
að segja nokkrar ruglingslegar, ósamstæð-
ar sögur. Kannski finnur einhver góður
maður samhengið í þeim. Og hér eru þær:
Einn dag sökk ísraelskur kafbátur í Mið-
jarðarhafi með 69 manna áhöfn. Neyðar-
kalli hans var meðal annars svarað af
brezku, tyrknesku og grísku flotunum. Rúss-
neski flotinn, sem var á sveimi á næstu
grösum við slysstaðinn, tók ekki þátt í leit-
inni. Útvarpsþulir Moskvu-útvarpsins á ara-
bísku gerðu sér það ómak að ráðast á þióð-
irnar, sem skip þeirra höfðu skundað á
vettvang til að hjálpa hinum nauðstadda
kafbáti.
Það er heilög skylda sjómanna allra
þjóða að skunda til hjálpar skipum sem eru
í nauðum stödd. Hjá menningarþjóðum,
einsog Bretum, er alvanalegt að hjálpa
jafnvel óvinum, jafnvel á stríðstímum. Sú
skýlausa krafa er gerð til hvers skipsstjórn-
armanns, að hann hætti lífi sínu og skipi
til að bjarga lífi fórnarlambanna. Það er
vert íhugunar, að jafnvel foringjar þýzkra
kafbáta í seinni heimsstyrjöld — nema fé-
lagar í SS — komu upp á yfirborðið eftir
að þeir höfðu sökkt skipum Bandamanna,
létu þá sem af komust hafa vatn, matföng
og sjókort, og bentu þeim á rétta leið til
næstu öruggrar hafnar. En hinir dýrlegu
dagar nazískrar mannúðar eru greinilega
liðnir. ísraelski kafbáturinn var ekki í stríðs-
erindum og ísrael á ekki í styrjöld við
Sovétríkin. Eigi að síður er Moskvu-út-
varpið þeirrar skoðunar, að hver sá sem
skundar mér til hjálpar, þegar ég er í
nauðum staddur, sé síður en svo að hjálpa
mannkyninu eða efla mannúðina.
Ég er ekki svo einfaldur að láta mér til
hugar koma, að hér sé á ferðinni sovézkt
afbrigði af gyðingahatri. Ég hef aldrei feng-
izt til að trúa því, að í útreikningum sínum
láti Sovétríkin stjórnast af jafnmáttugum
og einlægum tilfinningum einsog gyðinga-
hatri, sem framfara- og afturhaldsöflin í
heiminum eiga sameiginlegt. Ég veit að
framferði Rússa á rætur sínar í kaldrana-
legri, yfirvegaðri og raunsærri stefnu, og
að þeir láta stjórnast af ómenguðum póii-
tískum sjónarmiðum. Hér var um að ræða
pólitískan leik, sem var þáttur í víðtæku
pólitísku afli.
Merking þessa pólitíska leiks getur aðeins
verið ein: einangra verður ísrael frá hin-
um siðmenntaða heimi. Reglurnar sem gilda
um siðmenntuð þjóðfélög, reglur sæmdar,
nærgætni og gagnkvæmrar hjálpar, ná ekki
til mín.
Mér er úthýst. Það er ekki nema eitt
skref að lokaniðurstöðunni: að úthella blóði
mínu er enginn glæpur.
Taflið og tilgangurinn
Og hér kemur lokaniðurstaðan: Tortím-
ingarárás á mig. Tortímingarárás sem er
nauðsynleg og réttlát. Leyfilegt er að tor-
tíma manni sem ekki er skyldugt að bjarga.
Skyldugt er að tortíma manni sem alls ekki
má bjarga.
Ég bið forláts á hrottaskapnum í orða-
laginu. Ég get ekki ímyndað mér það öðru-
vísi. Hafi hér verið um að ræða leik í tafli,
hlýtur að vera tilgangur með taflinu. Til-
gangurinn er að ná ítökum í Miðaustur-
löndum, og við skulum ganga útfrá því,
umræðunnar vegna, að það sé gert í því
skyni að flýta fyrir heimsbyltingunni og
falli heimsvaldastefnunnar. í Miðaustur-
löndum búa hundrað milljónir araba og
hálf þriðja milljón ísraela. Ekki er þörf á
rafreikni til að færa sönnur á, hvor leiðin
er greiðfærari. En það er ekki eins auð-
velt í upplýstum heimi nútímans að þurrka
út hálfa þriðju milljón manna. Menn verða
bæði að hafa á takteinum ástæðu og rétt-
lætingu. Það er ekki hægt að þurrka þetta
fólk út einsog ekkert sé. Fyrst verður að
gera það útlægt. f ágætri tékkneskri kvik-
mynd höfum við séð, hvernig borgarbúar
voru ekki mótfallnir upptöku á eignum
gyðinga. Þeir sem voru ekki mótfallnir
eignarnámi voru ekki heldur mótfallnir
brottflutningi gyðinga í útlegð, og eftir
brottflutninginn ....
Því er það, að meðan til er einn góður
ísraeli, er ekki hægt að tortíma ísrael.
Þessvegna má ekki vera einn einasti rétt-
látur ísraeli í Sódómu. Þessvegna má ekki
bjóða ísraelska kommúnistaflokknum til
alheimsþinga kommúnistahreyfingarinnar.
Þessvegna má ekki bjóða vinstrisinnuðum
ísraelskum rithöfundi til ráðstefnu vinstri-
sinnaðra höfunda í Havana.
Nú er ekki lengur um að ræða stétta-
mun, heldur einungis þjóðamun. Jafnvel
vinstrisinnaður ísraeli er heimsvaldasinni.
Og olíukóngur í löndum araba er sósíalisti.
Leiðin er opin.
Þessvegna er heimilt að líkja mér við
nazista. Það er heimilt að kalla mig gau-
Ieiter. Það er heimilt að kveðja saman allt
samvizkusamt fólk í heiminum gegn mér
— án þessa fólks er verkið óframkvæman-
legt — og allt á þetta rætur að rekja til
þess, að handanvið sjóndeildarhringinn bíð-
ur tilgangurinn, tilgangur sem talinn er
réttlæta og helga þennan leikmáta.
Saga um sjálfan mig
Ég bið forláts. Mig langar að segja ykk-
ur svolítið um sjálfan mig áður en ég held
áfram með ruglingslegar sögur mínar.
Þartil alveg nýlega var ég líka einn af
góða fólkinu. Það er að segja, ég sat ekki
bara í kaffihúsum og skrifaði undir beiðnir
um lausn pólitískra fanga í öðrum löndum;
ég skrifaði ekki bara undir yfirlýsingar um
lausn hinna undirokuðu úr greipum heims-
valdasinna í löndum sem ég á aldrei eftir
40