Samvinnan - 01.06.1969, Blaðsíða 35
um. Orðið aldimmt inni, en hann var hvergi
smeykur, hugsaði til mömmu sinnar og pabba.
Óljóst atvik rifjaðist upp fyrir honum. Sybilla
frænka og vinkona hennar sitjandi við eldhús-
borðið, hann átti að \era í rúminu í refsingar-
skyni en læddist að dyrunum hleraði. „Það
ætla ég að vona Guð gefi hann verði ekki eftir-
myndin hans föður síns.“ ,,Ó nei, það er ekkert
að marka þessa óþægð í barninu, það þarf
alls ekki að vera slæmt upplag."--------
Var pabbi hans þá vondur? Því gat hann
ekki trúað. Mamma hans hlaut að hafa verið
svo góð. Pabbi hans hefur áreiðanlega verið
henni góður. Velti fyrir sér hvort bláu augun
hennar — þau hlytu hafa verið blá — hefðu
nokkurn tíma fengið að gráta einsog þau vildu.
Það hlaut að vera gott að mega gráta einsog
maður vildi. Þurfa ekki að brosa, þurfa ekki að
þurrka framan úr sár og þvo áður en Sybilla
frænka kæmi og spyrði mæðulega af hverju
hann gæti aldrei verið glaður einsog önnur
börn.
Skildi augu móður sinnar. Ætlaði að vera
reglulega góður og biðja Sybillu frænku fyrir-
gefningar á því hversu lengi hann hafði verið.
Ætlaði að hafa Ijós í herberginu sinu lengi og
hugsa reglulega vel um pabba og mömmu.
Hann hlaut að hafa átt pabba og mömmu eins-
og allir aðrir.
Reyndi líka að skilja Krist, þótt hann hefði ekki
sýnt sér pabba sinn. Kannski átti hann annríkt.
Kannski var heldur ekki rétt að fá að sjá pabba
sinn, úr því Sybilla frænka vildi ekki segja frá
honum. Pabbi hans hlaut að hafa verið góður
við mömmu hlaut að hafa verið hamingjusam-
ur yfir þessum augum, ef til vill skilið þau vel
og leyft þeim að gráta sem þau vildu. Eitthvað
í brjósti hans fullvissaði hann um það í myrkri
kirkjunni, eitthvað gaf honum þá vissu og hann
gladdist innilega.
Þessi bláu augu, sem hann skildi svo vel.
Brot
28. Hey, bíddu!
Og ég bíð, enda liggur mér ekkert á.
Hún er með sítt svart hár, dálítið langleit
með stór augu. Falleg. Ljós kápan frá-
hneppt og slæst lauslega um hana sem
hún gengur mót mér friálsleg og bein í
baki, ekki laust við hún stiki og sveiflar
töskunni í takt við ganginn.
— Hvað?
— Ertu á leið heim?
Jú — og við göngum af stað.
56. Afturljósin snöggroðna og dekkjast og
greypast inní vitund mína hjólin ýlfra líkt
og af sársauka dynkur og síðan rykkur
þögn. Geislarnir skera mvrkrið baða svell-
bunka götunnar og malbik og hana sem
hún liggur teygður skakkur fótur hönd
undir andliti lukt því og svörtu hári hand-
leggur útá svellbunkann sperrtir fingur
Ijós kápan skór peysa blóð og snöktandi
maður hallast uppað brettinu ég gat ekki
bremsað ég gat ekki gat ekki bremsað
Guð minn ég gat ekki bremsað.
Hún hafði fengið slæmt líkþorn um morg-
uninn.
20. Sól lágt á lofti enda janúarvatnið grátt og
bærist ögn af vindi og uppaf því dökku
gljáandi rísa sinaberir bakkar og tré hand-
an þeirra langt útvið sjóndeildarhring rautt
við frostbláan himin fjallið þangað sem
för minni er heitið og gamall síðskeggi
vísar mér veginn eða spáfugl eða kona á
hvítum hesti eða Jónmundur Jónmundsson
stórfisker og beitingsmaður.
Sitjandi á kassa við veðraðan eitt sinn
brúnan skúrinn og fisklykt og þanglykt og
sævarlykt og net og bátur á hlið og annar
á hvolfi ryðgaðar trissur og rauður skúr
og einn enn og á milli hanga netatjásur.
Takandi í nefið með hægri hönd á vinstra
læri og þvi eilítið skakkur derhúfa á höfði
gallabuxur svört peysa slitinn jakki grænn
trefill um háls og það jafnvel í mestu hit-
um. Horfandi útá hafið fyrir framan sig
fjörugrjót og himinn Ófelía. Á þessum
slóðum hittust þau og leituðu þangs elsk-
uðust giftust og lifðu farsælu hjónabandi
í 30 ár og er mikill harmur kveðinn að
þeim Jónmundi og kettinum svo og þörn-
um. Siðan eru fimm ár og hann einn (bók-
staflega allir gamlir sjómenn eru ekklar
eða eiga karlæga konu og allavega dúsín
af vanþakklátum þörnum sem stokkin eru
til andskotans án þess svo mikið sem
hysja upp um sig brækurnar og þakka
gamlar samvistir mörg er heimsádeilan)
— Börnin? ojæia, Ófelía, jú það er frið-
urinn, verst með köttinn hann fékk matar-
eitrun og lézt, ekki taka í nefið við mat-
borðið Jónmundur, ekki slefa í kaffið Jón-
mundur, þurrkaðu þér á fótunum Jón-
mundur, notaðu klósettið Jónmundur,
pabbi lestu fyrir mig pabbi hver var Pýþa-
góras pabbi gemmér pening mjá Jón-
mundur þegiðu Jónmundur alltaf ylja þær
minningarnar minn drottinn.
32. Áttu sexkall?
Miða.
Lána mér?
Auðvitað. Bros. Ruðzt inn. Setzt. Andað
diúpt. Settur upp ópersónulegi svipurinn.
Horft útum gluggann. Kona að koma bíl-
stjóri kona að koma. Snögghemlað. Opnað.
Inn paufast rautt sveitt feitt þakklátt gljá-
andi ferlíki með gyllt gleraugu h'assast I
sætið kastar mæðinni borgar gióir augun-
um aftur f vagninn menn líta undan vertu
róleg enginn læzt taka eftir þessu frum-
hlaupi þínu þessum svita þessum blæstri
nei.
Við tölum saman Hún og ég göngum svo
síðasta spölinn begiandi stönzum andartak
fvrir utan hiá Henni eigum við að skreppa
í bíó á eftir passaðu köttinn Jónmundur.
7. Síðan önnur kvöld og allt hvert öðru líkt
og þó ekki og í liósi margra nátta leidd-
umst við heimleiðis og ég fann líkama
þinn í örmum mér kyssti þig elskaði gældi
við svart hár þitt og angan þín í vitum mér
ekkert slæmt svo lengi sem þú varst hjá
mér gat ekki gat ekki bremsað Guð, gat
ekki bremsað.
Passaðu samt köttinn Jónmundur.
Mussorgsky
Daginn sem hann var jarðaður rigndi. Kistan
svört með gylltum krossi haust og trén drúptu
höfði. Svo voru fáein blóm möl á gangstígnum
og fátt fólk. Þegar köðlunum hafði verið sleppt
lá kistan eyðilega á grafarbotninum brún mold
í kring og grísk-kaþólskur presturstóð og þuldi
bænir fyrir sálu hins friðvana manns. Einnig
nokkrir menn í svörtum loðfrökkum og með
húfur kannski tvær konur og eitt barn.
Ég man það ekki.
Þann dag
Ég stóð ein eftir á hlaðinu. Sólin skein og
sléttan opnaði sig gul fyrir neðan og moldryk
steig uppaf hjólförunum meðan óhreinn bíll-
inn hvarf í fjarskann. Á þessum tíma voru trén
laufguð og himinninn heiður og blár og ég
sneri við með minninguna um þig á vörum mér
en gat ekki grátið þó ég vissi þú kæmir aldrei
aftur.
Tærblá lind í rjóðri
Tærþlá lind í rjóðri. Lokkar stúlkunnar hrynja
um vanga og hverfa þannig mynd hennar. og
þá sól sezt roðna gárarnir við gælur hennar
lítillega og hársins.
Haust
Vetur framundan kalt og þrátt fyrir Ijóðræna
fegurð margra kvölda og daga með litadýrð á
trjám og lyngi býr kvíðinn og þrúginn í hverjum
drætti þessara vikna sem senn eru liðnar
einsog angurvært lag eitt sinn leikið eða orð
sem seinna gleymdust.
Stef
Ég spurði aldrei hvern ég elskaði eða hvers
vegna það var bara einsog blámi nætur og
rautt vín og Ijós sem féll á vanga og augu sem
þá blikuðu skærast
Hverjum?
Jón Benedikt Björnsson:
Sigurverksins gangur
Já, nærri má geta. Vitaskuld er yður meira
en heimilt að virða fyrir yður þessa klukku.
Gerið svo vel að fvlgja mér upp stigann. Sann-
ast sagna eruð þér ekki eini ferðalangurinn,
sem dettur ofan á þá afþreyingu. Þorpið hefur
fátt markvert að bióða, eins oq þér hafið þegar
uppgötvað. Og þessi gamla klukka hérna uppi
í turninum er raunar mjög athyglisverð. Klukku-
turninn sjálfur er þrjátíu fet og þrem þumlung-
um betur, og efst á honum er klukkuskífa með
rómverskum tölum og stórheiðarlegum kooar-
vísum. En það er samt ekki það merkasta,
heldur sigurverkið, sem er í skonsu uppundir
ræfrinu. Þar fer allur aaldurinn fram. Verkið er
orðið fiörgamalt, slitið og eytt og okkar í milli
sagt ofboð Iftið vangæft í umgengni seinasta
áratuginn. En með fortölum og fingrafimi má
halda því gangandi oq þar á ofan hárréttu.
Lengi? Já, mikil býsn. Ég hef verið lengi
við þennan starfa. Því nær alla tíð. Að vísu
dreymdi mig um einhver strandhögg i ríki fram-
ans, þegar ég var unglingsskjatti. En það voru
ungs manns órar og fánýtishugsun mesta. Ég
vildi sigla og semia einhverja þá hljómkviðu,
sem lifði eilífðina. Þá bauðst mér þessi klukku-
varzla. Mig vanhagaði um farareyrinn til að
komast burt úr þessu þorpi út f heim og tók
35