Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.04.1909, Síða 22

90
leikann, taka sjer enga hvíld fyr en þeir fá sundurliðaðar, Ijós-
ar og rannsakaðar skýrslur á hverju ári um hag og starf-
semi þess fjelags, sem þeir eru meðeigendur að. Hver
sú fjelagsstjórn, sem er svo hirðulaus eða vankunnandi
að hún eigi sinnir jafneðlilegri kröfu, máske árum saman,
sýnir með því berlega það, að hún er því eigi vaxin
að hafa fjelagsforstöðuna með höndum.
Það er tilfinnanlega óþægilegt, fyrir einlægan og áhuga-
ríkan samvinnufjelagsmann, að geta ekki með fullum rök-
um borið hönd yfir höfuð síns eigin fjelags og samvinnu-
fjelagsstefnunnar yfir höfuð, þegar á þetta er ráðist af
öðrum mönnum, en slíks er eigi fullur kostur meðan
flest er á huldu og í þagnarþey, eins og ófrjálst væri,
um hag og framgang fjelagsskaparins. Það er sannarlega
lamandi að fá heptingar í hvatastað. Efnalega skoðað
getur þetta verið mörgum einstakling til stórra óþæginda.
Pað er, t. d., skaði, að geta ómögulega fengið peninga,
innan fjelagsins, fyrir góða og gilda framboðna vöru, og
það jafnvel eigi þó hún sje þegar af hendi látin og verði
seld, af því fjelagið hans hefir eigi viðunanlegt lánstraust
til þess að fullnægja öðrum' kröfum, sem ef til vill kalla
samtímis að, en það lánstraust skortir, af því fjelagið
hirti eigi um að afla sjer þess, með því að skýra rjett
og ljóslega frá högum sínum. Með þessum hætti, og
því um líkum, geta menn stundum orðið neyddir til að
hvarfla frá fjelaginu, að meiru eða minna leyti, stundum
fyrir fullt og allt.
A þennan hátt mætti lengi telja fram, stórt og smátt,
sem stafar af þessari almennu óbeit manna og hirðuleysi
gagnvart flestu er lýtur að því, að gera nokkurt saman-
dregið yfirlit í nokkurri grein, eða stofna til hagfræðis-
legra skýrslna, sem einhvernvegin hefir meintekið íslend-
inga, og sem seint ætlar að skiljast þeim að lækna þurfi.
* *
*