Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.04.1909, Síða 33
101
með sýnishornin og verðiistana, eða þá að kaupfjelögin
gætu annast um pantanirnar, dregið þær saman og sent
til stórsöluhússins. Með þessu fyrirkomulagi þyrfti vafa-
laust minna veltufje heldur en við síðustu áramót hefir
legið í óseldum vörum hjá kaupmönnum og kaupfjelög-
Um. Hinir ríkustu kaupmenn þola helzt biðina.
Hvar sem maður leitar fyrir sjer í útlöndum, þá er
varla auðið að finna þann stað, þar sem fáist vel að
greindar vörur við hæfi íslendinga. Til þess því að fá
fjölbreytta sölubúð, þarf maður opt að taka sitt hjá
hverjum. Sjerverzlunarmenn eru nær því í hverri grein
í útlöndum. Væri þess konar menn fleiri hjer á landi en
nú tíðkast, en færra af smákaupmönnum og smásölum,
þá mundi verzlunarástandið vera talsvert betra.
Eg hefi nú, hjer að framan, minnst á tvö sparnaðar-
atriði, en nú skal drepið á það þriðja, sem er innkaup
útlendrar vöru og hvernig þeim er háttað.
Varan sem vjer neytum til daglegs viðurværis, er opt
flutt til vor frá allt öðrum stöðum en þeim, þar sem
hún er í fyrstu framleidd, og á þann hátt Iendir hún í
höndum ymsra milliliða. Þannig sækjum vjer hveiti, kaffi
og hafragrjón til Kaupmannahafnar þó að í fyrstu sjeu
þessar vörur komnar þangað frá Ameríku. Yfirleitt virð-
ist mjer Kaupmannahöfn vera illa fallin til þess að vera
lengur miðpunktur íslenzkrar verzlunar. Pegar litið er á
það, hvernig markaður þar er fyrir íslenzkar afurðir, þá
fer alveg yfir um með hagsýnina. Viðskipti við England,
Þýzkaland og Ameríku mundu miklu hagfeldari fyrir ís-
lendinga. Oss vantar beinar skipaferðir til Ameríku. Fæ
eg ei annað skilið en þá hlyti að myndast af því við-
skiptalíf, sem gæti numið allmiklum hagnaði fyrir land-
ið, ef með því móti væri hægt að koma á beinum við-
skiptum milli framleiðenda og neytenda. Frá Ameríku
gætu þá kaupfjelögin hjer pantað ýmsar vörur. Sýnist þá
eðlilegast, að hjer væru sett á stofn forðabúr, er væru
milliliður milli framleiðenda og neytenda, sem jafnframt
8