Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.08.1921, Síða 22

128
Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
skattskyld, ef sanngjarnlega er á litið. Fengist því ekki
framgengt, myndi réttast, að láta viðskiftin víkja fyrir
skattfrelsinu.
En hafi félögin viðskifti við alla, annaðhvort í
einni óskiftri deild með félagsmönnum, eða í sérstakri
„söludeild“, þá er þó ekki nema stigmunur á þeim við-
skiftahagnaði, sem þau hafa af utanfélagsviðskiftunum,
hvor verðlagsmátinn sem hafður er, m. ö. o. að eins
stigmunur, ekki grundvallarmunur. — Ilöf. virðist ekk-
ei't tiltakanlega fráliverfur því, að félögin skifti við
utanfélagsmenn í sérstakri „söludeilda, þó verðlag muni
vera þar líkt og hjá verslunum. Sé það gert þá er
munurinn enginn orðinn.
Vilji félögin liaga starfsreglum sínum þannig, að
þau séu ótvírætt skattskyld, samkvæmt gildandi reglum,
þá tel eg líka sjálfsagt, að þau reyni ekki að draga
umráð skattsins úr höndum þjóðfélagsins til eigin ráð-
stöfunar. Aftur á móti felst eg á þá skoðun höf., að
afnema ætti allar opinberar álögur á verslunarveltu,
eða takmarka a. m. k.
Um skattskyldu félaganna getur verðlagningarmát-
inn einn alls ekki skorið úr. Það eru önnur skipulags-
atriði sem það gera.
Það lítur út fyrir að ýmsum sé ekki ljóst á hverju
er bygt skattfrelsi samvinnufélaga, veldur það ruglingi
bæði í skoðunum og framkvæmd.
Skattfrelsi samvinnufélaga er á því bygt, að þau
séu það sem kalla mætti lokuð félög, þ. e. félög, sem
skifta og starfa að eins við og fyrir sína eigin félags-
menn, veiti hverjum sitt í verðlagi, bæði í aðkeyptum
vörum og framleiðsluvörum, að frádregnum óhjákvæmi-
legum kostnaði til félagsþarfa.
Víki félögin ekki frá þessum reglum, eru þau ótví-
rætt skattfrjáls hvernig sem verðlagningu er háttað og