Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.05.1923, Blaðsíða 49
Tímarit íslenskra samvinnufélaga. 43
ekki nema tillögurétt um það, hvað þeim sé hagkvæmast.
En auðvitað er það siðferðisleg skylda bankanna, að gera
mönnum viðskiftin sem greiðust og kostnaðarminst, hugsa
ekki einungis um sinn hag, heldur vinna að því, að skapa
heilbrigt atvinnulíf og traust lánsfyrirkomulag í landinu.
það fyrsta, sem þarf að gera, er að fjölga banka-
útibúum.
Fjármagn bankanna hefir vaxið mjög mikið á seinni
árum. Sparisjóðsfé hefir runnið til þeirra af öllu landinu,
og nú eiga þeir fé útistandandi um land alt. En viðskiftun-
um er því nær öllum stjórnað úr Reykjavík.
Bankaútibú eru ekki enn komin nema á fáum stöð-
um, og með fremur litlu fjármagni. I stað þess að dreifa
bankaútibúum sem víðast um landið, hafa bankarnir reist
sitt útibúið hvor á sama staðnum, sem virðist alveg óþarft.
Að minsta kosti ætti það ekki að eiga sér stað hér eftir,
þegar yfirráð beggja bankanna eru að mestu komin í
hendur landsstjórnarinnar. Einkum hlýtur það að vera
hlutverk Landsbankans, að fjölga útibúum, þar sem hann
er þjóðareign og heldur uppi landbúnaðarversluninni að
mestu leyti. það má ekki minna vera en að komið verði
upp einu bankaútibúi í höfuðkauptúni hverrar sýslu. Mætti
stofna þau, með því fé, sem bankinn á nú útistandandi á
hverjum stað, á þann hátt, að útibúin tækju við þeim
skuldum, sem bankinn á nú hjá kaupfélögum, kaupmönn-
um og einstökum mönnum í hverri sýslu. Aukið fjármagn
þyrfti ekki fyrst í stað. Breytingin væri aðeins fólgin í
því, að stjórnin ráði yfir því fé, sem bankinn á hvort sem
er útistandandi út um land, yrði flutt úr Reykjavík og
heim í héruðin.
Viðskiftamennimir mundu sjálfir sjá um, að ílytja
þangað það sparisjóðsfé, sem þeir kynnu að eiga í Reykja-
vík eða annai’sstaðar, og þætti hagkvæmt, að fela sjóðun-
um að .ávaxta, og mundu þá útibúin geta minkað skuld
sína við aðalbankann í Reykjavík að sama skapi sem inn-
lánin vaxa heima fyrir.
Hlutverk bankaútibúanna ætti svo að vera það, að