Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.05.1923, Blaðsíða 69

Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
63
kent alment danskt mál á veraldarsögu P. Munch. Eru þar
slegnar tvær flugur í einu höggi. Numið algengt danskt
fræðibókamál, og lesið mikið af einni hinni bestu kenslu-
bók, sem til er í sögu á Norðurlöndum. En söguþekking,
einkum seinni alda, er bráðnauðsynleg efnilegum mönn-
um, er nema vilja til gagns hagfræði og félagsfræði. í
vetur var í eldri deild lesin bók á sænsku, eftir franskan
höfund, um eðli og sögu samvinnustefnunnar. Bókin var
360 blaðsíður, og var lesin á hálfum vetrinum. Veittist
það nemendum ekki erfitt. Ch. Gide, höfundur þeirrar
bókar, er prófessor í samvinnufræðum við háskólann í
París, einn hinn lærðasti og skarpvitrasti maður, er um
slík mál hefir skrifað. Hin síðari árin hafa jafnan verið
hafðar kenslubækur í félagsfræði á ensku. Enginn annar
íslenskur skóli hefir árætt það, enda er það erfitt í fyrstu.
Hefir kennarinn framan af orðið að þýða lexíuna fyrir-
fram með nemendum. En við áreynsluna hefir þeim stór-
farið fram, svo að þeir hafa getað komist leiðar sinnar
upp á eigin spítur. 'Piltur, sem útskrifaðist í hittifyrra,
las þá um veturinn í hjáverkum sínum hina ágætu verald-
arsögu eftir H. G. Wells, á ensku, stóra bók í tveim bind-
um. Að hann gat þetta, átti hann því að þakka, að hann
hafði lesið enskt fræðibókamál í skólanum. Yfirleitt hefir
gagnið af enskukenslunni í mörgum skólum hér á landi
orðið nauðalítið, af því að nemendurna hefir vantað herslu-
muninn, er þeir fóru úr skólunum. Munurinn á máli kenslu-
bókanna og algengu lesmáli of mikill, til að geta brotist
yfir. En úr þessu má bæta, með því að hafa kenslubækur
á öllum þeim erlendu málum, sem kend eru í skólanum.
það neyðir nemendur til að nema og vinna. Og á því læra
þeir. Benedikt Jónsson á Auðnum hefir í þessu sem mörgu
öðru gefið fordæmi hér á landi um samvinnukenslu. Hann
hefir dregið að bókasafninu á Húsavík fræðibækur um fé-
lagsmál á Norðurlandamálum og ensku. Og margir af hin-
um sjálfmentuðu eða lítið skólagengnu bændum í þing-
eyjarsýslu lesa þessar bækur á vetrarkvöldum, og sækja
þangað yl og ljós. Og það sem bændur geta gert í einni