Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.05.1923, Blaðsíða 58
Yegiag,erð í ííoregi.
Um 1750 byrjar vegagerð í Noregi fyrst fyrir alvöru.
Áður voru varla til vegir, nema gangstígar. Eftir þennan
tíma fer áhugi þjóðarinnar að vakna fyrir vegagerð, og á
seinni hluta 18. aldarinnar var mikið unnið í þá átt, og
sérstaklega lagðir vegir á milli hinna stæi’stu héraða
landsins.
þessir vegir, sem þá voru lagðir, voru eðlilega gerð-
ir í samræmi við kröfur þess tíma, og eftir þeirri þekk-
ingu, sem menn höfðu þá aflað sér. En sökum þess, að
kröfurnar voru lágar, og þekkingin lítil, voru þessir veg-
ir ekki vandlega gerðir, þó ekki mikið lakari en nú heima
á íslandi. Vegabrúnirnar voru hlaðnar úr torfi eða grjóti,
eftir því sem efni var næst hendi, síðan mokað mold inn í
veginn frá báðum hliðum, jafnhátt vegbrúnunum, og að
lokum sett malarlag, sem gert var þykkast yfir miðjum
veginum.
þótt talsvert væri unnið að vegagerð í Noregi á seinni
hluta 18. aldarinnar, þá voru samt ekki til nein heildarlög
fyrir vegagerð landsins, og ekki nema fremur ófullkomn-
ar ákvarðanir. Úr þessu bætti stórþingið 1824, með því
að samþykkja ný heildar-vegagerðarlög fyrir alt landið,
og þau lög eru í öllum aðalatriðum gildandi enn í dag. Án
þess að fara mikið út í einstök atriði þessara laga, má
geta þess, að samkvæmt þeim er vegunum skift í tvo
aðalflokka, aðalvegi (hovedveie) og sveitavegi (bygdeveie).
Til aðalveganna teljast þeir vegir, sem tengja saman tvö
eða fleiri hémð, og einnig brautir innan héraðs, sem hafa
t. d. mikla þýðingu fyrir heilt hérað. Sveitavegirnir eru
þeir vegir, sem ekki geta talist aðalvegir og vegir, sem
liggja til nærliggjandi kaupstaða, kh’kna, og aðrar smá-