Neisti - 01.06.1968, Blaðsíða 10
vikum að ná því marki að vinnustaðurinn verði grundvöllur félagseininganna. Ég
vil ekki segja að hið nýja skipulag sem nú virðist á næsta leiti muni útiloka þróun
í þá átt, en augljóst virðist, að það mun taka langan tíma og mikið starf að yfir-
vinna þá erfiðleika sem blasa við. Tilfinningasemi og torti'yggni virðist svo erfið-
ur þröskuldur að allvíða virðist útilokað að stíga jafn sjálfsagt skref í þessa átt
eins og að sameina verkalýðsfélög, sem vinna 1 sömu starfsgreinum og nú eru
aðskilin X félög karla og kvenna.
" Heldurður að unnt væri að leggja meiri áherzlu á breytingar neðanfrá, þ. e.s.
umsköpun grunneininganna sjálfra? "
Ég tel vafalaust að það sé unnt, en til þess þarf stóraukið fræðslustarf og \ kjöl-
far þess aukinn skilning á öllu eðli verkalýðssamtakanna og þeirri baráttu sem
þeim er gert að heyja. Ég álíi hugsanlegt að kynslóðaskipti X forystunni væri e.f.v.
líka nauðsynleg. Onnur kynslóð skilningsbetri á aðstæðurnar X þjóðfélaginu sem
hún hefur alist upp í gæti fremur rutt tilfinningasemi og fordómum \ afstöðu til
róttækra skipulagsbreytinga úr vegi. Meðan slík tilfinningasemi og fordómar eru
fyrir hendi er það staðreynd sem verður að taka meira eða minna tillit til og ekki
verður sneitt hjá.
" Hvemig heldurðu að starfið X grunneiningmium verði bezt eflt við ríkjandi skipu-
lagsform ? "
X yfirlýsingu fyrri hluta síðasta þings var á það drepið, að nauðsyn bæri til þess
að gera átak og áætlun um stækkun félagssvæða og aðrar " tiltækar aðgerðir " til
að treysta starfsgrundvöll félagseininganna.
Segja má að lagafrunjvarpið sem til umræðu var á síðara hluta þingsins hafi
ekki tekið á þessu máli, sem ég tel þó að sé 1 rauninni grundvallaratriði fyrir
alla framtíð hreyfingarinnar. Þær köldu staðreyndir blasa við okkur að starfsemi
félagseininganna er á margan hátt ábótavant. X bezta falli er starfsemin svo til
einskorðuð við kaupgjaldsmál 1 þrengstu merkingu og ákaflega fátílt er að einstök
félög hafi þrótt X sér til að sinna miklu öðru en þeim málum og formsatriðum \
þvi sambandi. Fræðslustarfsemi og önnur menningarleg og félagsleg viðfangsefni
liggja svo til algerlega 1 láginni, en lifandi verkalýðshreyting á sér ekki langa
framtíð án þess að þau mál verði fastur og stór þáttur X starfsemi félaganna.
Ég tel höfuðnauðsyn, að verkalvðshreyfingin og forysta hennar geri sér grein fyr-
ir þeim hættum sem liggja X vanrækslu grunneininganna og snúist við vandamál-
inu X tíina. Vafalaust eru hér að verki ýmis vandkvæði svokallaðra velgengnistíma
síðari ára, tímaskortur sakir óhæfilega langs vinnutíma, en mín skoðun er sú að
margt mætti bæta X þessum efnum ef forysta samtakanna bæri gæfu til að taka
fastar á þessum málum. Við nútimaaðstæður er veruleg stækkun félagssvæðanna
samhliða breytingum á fjármálakerfi samtakanna vafalaust grundvallaratriði.
Fræðslustarf þarf að stórauka með útgáfustarfsemi tímarita, bæklinga o. s.frv.
og einnig er orðiö nauðsynlegt að heildarsamtökin stofni skóla og skipuleggi nám-
skeið fyrir verðandi forystumenn sma og starfsmenn. Þá tel ég, að ef okkur á
að takast að vekja áhuga unga fólksins fyrir málefnum verkalýðshreyfingarinnar
verði á ýmsum sviöum að víkka út starfsemina. Ég álft að ef ekki verði gert stór-
átak 1 þessum efnum í’framtíðinni, þá sé súhætta yfirvofandi, að þegar sú áhuga-
mannakynslóð, sem nú er 1 bezta falli á miðjum aldri, hefur gengið sér til húðar,
10