Andvari - 01.04.1962, Síða 74
72
GUÐMUNDUR BÖÐVARSSON
ANDVARI
ln'in hafa undraverða leikni í því að gráta hástöfum, ávíta mann sinn og dóttur,
barma sér og ákalla drottin, allt í sömu hrinunni. Venjulega var hún víst alveg
rúmföst, fyrst í stað, eftir að slíkar hviður höfðu gengið yfir. En sljákkun óveð-
ursins fylgdi löngum kyrrð og hljóðlegur umgangur á neðri hæð hússins, nema
hvað stunur gömlu konunnar bárust við og við um gisið húsið, áþekkar dunum
af veðurhljóði, sem er að deyja út í fjallinu.
Dóttirin Ragna. Henni mætti ég oft í stigum og göngum hússins. Hún
var stór stúlka og þroskaleg, með þunga hrún. — Ég varð var við að hún kom
stundum seint heirn á kvöldin. Oftlega raskaði það næturró minni að heyra
Rúnka gamla brambolta fram í anddyrið klukkan þrjú og fjögur á nætumar
til þess að ljúka upp og hleypa dótturinni inn. Þá heyrði ég að hann las henni
pistilinn, hvíslaði ískrandi hvísli milli samanbitinna tanna, og hvískrið smaug
um húsið í næturkyrrðinni þó engin heyrðust orðaskil. Ég veit ekki fyrir livað
hann var að álasa henni og ég heyrði hana aldrei svara, — ef til vill var hún
orðin of fullorðin til þess að þrátta við gamalmenni.
Ég bauð henni góðan dag, eins og gerist og gengur, ef ég mætti henni í
ganginum fyrir neðan stigann, þegar ég að morgni dags var á leið út úr húsinu.
Hún tók venjulega undir það áhugalaust og ópersónulega, án þess að líta upp
og var ekki með léttu bragði. Mér datt stundum í liug að gaman væri að sjá
hennar þungu brún lyftast í glöðu brosi, en það átti ég ekki að fá að sjá í
þessu húsi. Aftur á móti har svo við, að nokkru áður en ég fór alfari af Vestur-
götunni bar hana fyrir augu mín niðri í miðbæ seint um kvöld. hlún var í
fylgd með tveimur ungum mönnum og þau spjölluðu saman og gerðu að gamni
sínu. Þá sá ég hana stoppa andartak og hlæja dátt og innilega, og þá sá ég
líka það, scm mig hafði lengi grunað, að hún myndi vera í álögunr þegar hún
væri heirna. Síðan veit ég að hún var falleg stúlka, og mig grunar að ungir
menn hafi gjarnan viljað vera með henni. — Ég þekkti í sjón annan þeirra
manna sem voru förunautar hennar þetta kvöld í miðbænum. Hann var sonur
Halldórs fisksala, sem bjó í næsta húsi við Runólf gamla. En þessi ungi maður,
sem var í rauninni allra snotrasti piltur, og víst einum fjórum til finnn árum
yngri en Ragna, hafði, því miður, ekki sem bezt orð á sér. — En hvað um það,
— hann var ungur og snotur og hann virtist geyma lykilinn að gleði hennar,
— víst var það bölvað ranglæti, en, — ja, það kom ekki mér við.
Sem sagt: hin raunverulega fjölskylda hússins samanstóð af þessum þremur
persónum, og hinum tveim konum þeirrar fjölskyldu kynntist ég sama og ekkert,
— annarri minna en ég vildi og hinni ekki neitt, nema af þeim veðurhljóðum,
sem bárust gegnum hússins gisnu þiljur.