Andvari - 01.01.1952, Qupperneq 13
ANDVARI
Sveinn Bjömsson
9
Ef vér viljum leitast við að draga upp sem greinilegasta mynd
af hinum mildu og margbrotnu ævistörfum Sveins Bjömssonar,
þá mun auðveldast til yfirlits að gera það eftir tímabilum í þrennu
lagi. Fyrsta tímabilið Jiefst, er Sveinn fer að hafa veruleg afskipti
af opinberum málum, um 1910, og nær til 1920. Annað tímabil
tekur til þeirra ára, er hann gegnir sendiherrastörfum erlendis,
eða frá 1920 til 1940. Loks er svo þriðja tímabilið, eftir að hann
kemur heim á styrjaldarámnum og gerist æðsti valdsmaður hinn-
ar íslenzku þjóðar og heldur því starfi til æviloka. Hér á eftir
mun ég fara nokkmm orðum um hvert þessara tímabila á ævi-
skeiði forsetans fyrir sig.
Árið 1912 var Sveinn Bjömsson, þá yfirréttarmálaflutnings-
maður, kosinn í bæjarstjóm Reykjavíkur. Flokkur sá, er studdi
hann til framboðs og kjörs í bæjarstjómina, varð í minnihluta.
Notuðu andstæðingar Sveins meirihlutaaðstöðu sína í bæjarstjóm
til þess að útiloka hann frá því að eiga sæti í nokkurri nefnd.
Ekki mun það þó hafa tekizt til lengdar að halda utandyra frá
raunhæfum störfum hinum unga, glæsilega hæfileikamanni, enda
ekki heppilegt fyrir höfuðstaðinn að ætla að bægja frá störfum
í þágu bæjarfélagsins jafn vel gefnum og samvinnuþýðum manni
°g Sveinn ávallt var. Árið 1918 er Sveinn Bjömsson kosinn forseti
bæjarstjórnarinnar og gegnir hann því starfi þar til hann hverfur
af landi burt árið 1920.
Sveinn Bjömsson var einn af forgöngumönnum þess, að Eim-
ski'pafélags íslands var stofnað. Hann var kosinn í fyrstu stjóm
félagsins árið 1914 og þá formaður félagsstjómar. Var hann
avallt endurkosinn sem formaður Eimskipafélagsins meðan hann
átti heima hér á landi, eða til 1920, og svo aftur 1924 til 1926,
Þegar hlé varð á sendiherrastörfum hans. Það ber því ljóslega
viíni, hversu mikils álits Sveinn Bjömsson þá, jafn ungur og
hann var, hefur aflað sér, að hann skyldi verða kjörinn formaður
Einiskipafélagsios undir eins á stofnfundi þess. Hinir einstökii
hæfileikar hans til þess að laða sundurlynd og óþýð öfl til sam-