Andvari - 01.01.1952, Page 23

ANDVARI
Sveinn Bjömsson
19
dálítill skoSanamunur væri á Alþingi unr þetta mál, var þó mikill
meiri hluti þingmanna samþykkur því, að Bessastaðir yrðu keyptir,
ef þeir fengjust með viðunandi kjörum. Enda gaf forsætisráð-
herra til kynna, í umræðum á Alþingi, að hann ætlaði að leita
eftir að fá Bessastaði keypta, væri þess kostur.
Þegar leitað var eftir kaupum við Sigurð Jónasson, lét hann
svo um mælt, að hann hefði eklci ætlað að selja Bessastaði að
svo stöddu. Elinsvegar vildi hann ekki standa í vegi fyrir, að
Bessastaðir yrðu gerðir að forsetabústað, þar sem hann teldi
staðinn ágætlega til þess fallinn. Með bréfi dagsettu 13. júní
1941, til forsætisráðherra, hauðst Sigurður Jónasson til þess að
gefa ríkinu Bessastaði, ásamt Lambhúsum og Skansi og einum
þriðja hluta Breiðabólsstaðaeyrar, gegn eftirfarandi skilyrðum:
Að ríkið greiddi þær umbætur, sem eigandi hefði gert a Bessa-
stöðum þau ár, sem hann rak þar búskap, en kostnaðarverð þeirra
umbóta nam kr. 67.671,68. Og að ríkið keypti bústofn þann, er
þá var á Bessastöðum, svo og vélar, verkfæri og aðra búslóð. Þetta
allt var metið á kr. 52.328.32, þannig að alls voru Sigurði Jónas-
syni greiddar 120 þúsund krónur. Fyrir skuldum, sem hvíldu
á jörðinni, afhenti eigandi sparisjóðsbók með tilsvarandi upp-
hæð í. Afsalsbréf fyrir eigninni var útgefið 21. júní 1941. Her
var um rausnarlega gjöf að ræða af hálfu Sigurðar Jónassonar,
sem ríkisstjórnin þá þakkaði fyrir. Ber enn að viðurkenna og
þakka þann höfðingsskap, sem þáverandi eigandi Bessastaða syndi
með þessu. Mun það nú viðurkennt af flestum eða öllum, að
vel hafi tekizt til um val á forsetasetrinu.
Sumir litu reyndar svo á í upphafi, að Bessastaðir hentuðu
ekki sem þjóðhöfðingjabústaður, meðal annars vegna þess skugga,
er a þeinr stað hvíldi, sem aðalaðsetri erlends valds og erlendra
ylirráða urn langt skeið. En hvort tveggja var, að meiri hluti
Alþingis hné að þessu ráði, svo og það, að þjóðhöfðinginn sjálfur,
Sveinn Björnsson, beitti áhrifum sínum á þann veg, að Bessastaðir
viðu gerðir að þjóðhöfðingjasetri. Sveinn Bjömsson og kona
^ans voru því samhuga um það, að Bessastaðir yrðu fyrir valinu