Andvari - 01.01.1952, Page 75

andvari
Sveinbjörn Egilsson
71
þýðingum á skáldskap Popes og Miltons og á því, sem til er
óprentað af þýðingum Hallgríms Schevings á Virgil. Liklega á
íslenzk tunga, vemd hennar og viðreisn, engum hragarhætti eins
mikið að þakka og fomyrðislagi, og á síðari öldum hafa engir
notað það af jafnmikilli leikni og þeir Jón á Bægisá og Sveinbjöm
Egilsson.
Hómersþýðingarnar eru öndvegisrit, en samt em þær ekki
nema nokkur hluti af klassiskri mennt Sveinhjamar Egilssonar.
Hann þýddi einnig Eskýlus, Plató, Lúkíanus, Plútark og eitt-
hvað eftir Heródótus. Þá þýddi Sveinbjörn mikið úr Biblíunni,
en þær þýðingar hafa ómaklega horfið í skuggann fyrir Hómer.
Eins og það er mjög skemmtilegt að bera saman ljóða- og laus-
málsþýðingarnar á Hómer, er ekki síður fróðlegt að bera þær
saman við Biblíuþýðingamar og sjá, hvernig tvær ólíkar stílteg-
undir leika í hendi hans. Sveinbjörn varð að þola sömu örlög og
svo margir aðrir skrifandi íslendingar fyrr og síðar að koma litlu
út af verkum sínum, og þó gekk honum betur en mörgum öðr-
um. Höfuðrit vísindamennsku hans, Lexicon poeticum, sem hann
vann að frá 1823, kom ekki út, fyrr en að honum látnum, og
kvæðasafn hans ekki heldur. Kveðskap sinn hafði hann til ígripa
°g gamans og sér til hugarhægðar. Hann er ekki rnjög mikils
verður, nema að formi til, að undanteknum nokkrum kvæðum,
sem sunr lifa enn eða höfðu áhrif á sínum tíma og eru mótuð af
hjartahlýju og léttri lund.
Skáldamálsrannsóknir Sveinbjamar Egilssonar em miklu
meira þrekvirki en menn gera sér nú grein fyrir. Hann varð að
vinna verkið frá grunni; oftast þurfti hann sjálfur að gagnrýna
textann og hagræða honum, auk þess sem hann safnaði orðum
°g samdi skýringar. Hann vann þetta allt aðdáanlega, var róleg-
ur og vandvirkur, hugkvæmur en sérvizkulaus, hispurslaus en
manneskjulcgur, hófsamlegur en víðfaðma, lærður en ekki tyrf-
mn. Ótrúlega margt af niðurstöðum hans og athugunum er enn
1 g°ðu gildi, þó að nýjar heimildir hafi komið fram og nýjar skýr-
lngar birzt.