Andvari - 01.01.1890, Blaðsíða 45

23
um innlenda stjórn, pví að pá fyrst geta menn fengið
innlent framkvæmdarvald, eins og á sér stað í liinum
bresku nýlenduríkjum, er mesta sjálfstjórn liafa.
í frumvarpinu 1873 segir svo um jarlinn í 9. gr.:
»Hann liefur í umboði konungs liið æðsta vald á kendi,
sem fyrir er mælt í stjórnarskrá þessari, og konungur
að öðru leyti gjör ákveður«, og í frumvarpinu 1885 er
ákveðið svo í 6. gr.: »Landstjóri kefur í umboði kou-
ungs hið æðsta vald í öllum hinurn sjerstöku málefnum
landsins, svo sem fyrir er mælt í stjórnarskrá þess-
ari«.
I3að er auðsjeð, að af pessum greinum verður ekki
sjeð, livert vald jarlinn eða landstjórinn hefur í umboði
konungs, lieldur verður að íinna það af öðrum ákvæð-
um, sem sýna, hvernig »fyrir er mælt« í stjórnarskrár-
frumvarpinu.
Vjer höfum áður minnst á iagastaðfestingar og laga-
synjanir. Eptir frumvörpum pessum liefði pað hlotið,
að vera kornið undið vilja konungs, að hve miklu leyti
hann hefði viljað láta jarlinn eða landsstjórann stað-
festa lög. En petta átti sjer einnig stað um ýms
framkvæmdarmál. |>annig er pað ákveðið í frumvörp-
unum 1873 (13. gr.) og 1885 (19. gr.), að konuugur
náði meun og veiti almenna uppgjöf á sökum; í frum-
varpinu 1873 (13. gr.) er ákveðið, að kouungur veiti
eða feli jarlinum að veita leyfi og undanpágur frá lög-
um, og í frumvarpinu 1885 (18. gr.) er ákveðið, að
konungur eða jarl framkvæmi pessi störf. 1 frumvarp-
inu 1873 er ákveðið (í 12. gr.), að konungur veiti em-
bætti, víki embættismönnum frá og geti flutt pá úr
einu embætti í annað. í frumvarpinu 1885 er aptur á
móti gengið feti framar og sagt (í 10. gr.), að konung-
ur eða landstjóri veiti embætti og víki embættismönn-
um frá.
|>essi frumvörp ganga lengra, en nokkur önnur frum-
vörp, er alping liafði samþykkt áður, en samt sem áð-