Vikan - 08.10.1964, Blaðsíða 19

Nýtt undralyf og allra melna bót væntanlegt
DMSO
Innanum ólöguleg tilrauna-
glös og allskyns kemíska
eiturvökva í tilraunastofu
læknaháskóla nokkurs í
Bandaríkjunum sátu tveir
ungir vísindamenn og unnu
að tilraunum á eitursam-
setningi í lyf jategundum. Skyndi-
lega tóku þeir eftir því, að lyf,
sem þeir höfðu verið að með-
höndla tók að síast inn í gegn-
um húð þeirra og bar með sér
eitur inn í líkamann. Þeir lögðu
þegar frá sér öll tól og innan
stundar voru þéir orðnir fár-
sjúkir. Er þeir höfðu náð sér
eftir veikindin og fóru að athuga
hvað þessu hafði valdið, upp-
götvuðu þeir eiginleika lyfs nokk-
urs, sem þeir höfðu verið að
rannsaka. Upgötvun þessi er ef-
laust sú stórmerkasta á sviði
læknavísindanna um áratuga-
skeið. Lyfið, sem nefnt er DMSO,
er aðallega borið utan á líkam-
ann og síast síðan inn í mein-
semdina. Það má nota gegn liða-
gigt, liðabólgu, höfuð- og eyrna-
verkjum auk hvers konar hör-
undskvillum og brunasárum.
Það dregur úr bólgu, eyðir ból-
um, drepur sýkla og stillir kval-
ir. Það væri því réttnefni, að
kalla þetta undralyf „allra meina
bót“.
Það voru tveir ungir vísinda-
menn, Stanley W. Jacob og Rob-
ert Herschler, sem fyrst-
ir komu auga á gagn-
semi lyfsins og hófu þeir
þegar tilraunir.
Dr. Jacob datt í hug
að nota mætti lyfið gegn
brunasárum og bar
DMSO á brunnar rott-
ur. Það kom í ljós, að
lyfið græddi ekki að-
eins rottumar, heldur
linaði það kvalir þeirra
og þær virtust alveg ró-
legar og óttalausar. Þá
gerðist það, að Herschl-
er brenndist illa við til-
raunir í vinnustofu
sinni og mundi þá eftir
undralyfinu. Hann bar
það á annan brunninn
handlegginn, — og viti
menn, fimm mínútum
síðar voru allar kvalir
horfnar úr honum og
sárin tekin að gróa.
Nú var tilraunum
haldið áfram af fullum
krafti, og stöðugt komu
í ljós nýir og nýir eig-
inleikar lyfsins. í sum-
um tilfellum urðu áhrif-
in svo stórkostleg að til
vandræða horfði. Lækn-
ir einn, sem sneri sig
í ökklanum, leitaði á
náðir tilraunalyfsins og
smurði ökklann vel og
vandlega með DMSO. Verkurinn hvarf svo
gersamlega, að þegar hann skoðaði fótinn í
Röntgensjá nokkru síðar, komst hann að
raun um, að hann hafði gengið með brotinn
sköflung í fjóra tíma samfleytt.
Þótt vísindamennirnir hafi nú þegar upp-
götvað marga og merka eiginleika þessa lyfs,
þá er tilraunum engan veginn lokið ennþá
og reikna má með, að það verði vart tekið
til almennrar notkunar fyrr en að ári liðnu.
DMSO er framleitt úr afgangsefnum frá
pappírsverksmiðjum, og þrátt fyrir ýtarlegar
rannsóknir hafa vísindamenn-
irnir ekki enn komizt fullkom-
lega að því, hvernig það verk-
ar. Það er ýmist tekið inn
sem töflur, sprautað inn í
líkamann eða borið utan á
hann.
Sem dæmi um það, hve
auðvelt lyfið er í meðförum
má nefna, að prófessor, er
vann að rannsóknum á þessu
lyfi, fékk til sín sjúkling með
O Liðagigtarsjúklingur meðtekur einn
skammt af DMSO.
O Með ýtarlegum rannsóknum og tilraun-
O um hafa vísindamennirnir kannað hina
ýmsu eiginleika undralyfsins.
liðagigt í öxlinni, á svo háu
stigi, að hann gat engan veg-
inn hreyft höndina. Þetta var
á aðfangadagskvöld og próf-
essorinn ákvað að reyna nýja
lyfið og bar það á öxl manns-
ins. Fyrstu tíu mínútutnar
virtist ekkert ætla að gerast,
en þá fóru kvalirnar að lin-
ast. Eftir hálftíma var sjúkl-
ingurinn farinn að geta hreyft
handlegginn, og með það fór
hann. Á annan í jólum hringdi
hann aftur í prófessorinn og
kvaðst þá fullbata.
Eftir þetta reyndi hann lyf-
ið á fimmtán sjúklingum og
ætíð með sama árangri.
Þetta hljómar líkast gamalli
ævintýrasögn, og vissulega er
það stórkostlegt ævintýri út
af fyrir sig, að læknavísind-
unum hafi tekizt að framleiða
lyf, sem er í senn handhægt
í notkun og svo fjölhæft, sem
að framan greinir.
Það er ógerlegt að segja
með fullri vissu, hvenær
fyrsti sjúklingurinn gengur
inn til læknis og fær lyfseðil
fyrir DMSO, en óhætt að
fullyrða, að sá dagur verður
markaður feitu letri á blöð-
um sögunnar. ★
VIKAN 41. tbl. — 10