Vikan - 07.01.1965, Qupperneq 16
SUMARAUKI í SUÐURLÖNDUM
III. GREIN
EFTIR GfSLA SIGURÐSSON
Höfnin í Napolí og hluti borgarinnar. Fremst á oddanum að baki
er Nýi Kastali og illræmdustu hafnarhverfin eru þar upp af. Vesú-
víus í baksýn.
önn dagsins á götu í Napolí: Asnakerrur, burðarmenn, torgsalar,
söluvarningur utan á húsveggjum, ávaxtahrúgur, slátur, flugna-
ger, súr lykt, sæt lykt og óendanlegar raðir af þvotti.
HOIT 06 DflGIIR I
NflPOLI
Fáum borgum hefur verið
sungið annað eins lof og
Napoli. Þar sýnist mörgum
að fegurðin ríki ein og
drottinn allsherjar hafi ver-
ið óvenju örlátur á lysti-
semdir náttúrunnar, líkt og hann
vildi segja: Hér er sjálft sveins-
stykkið, kóróna sköpunarverks-
ins, þversumman af náttúrufeg-
urð jarðarinnar. Eftir að menn
höfðu setzt að á þessum stað og
gert heyrin kunnugt um fegurð-
ina, þá var það látið út ganga
að menn skyldu sjá Napoli og
deyja síðan. Það bar þó ekki að
skoða sem skilyrði, heldur skyldu
menn ekki búast við því á eftir að
sjá neitt fegurra.
Tómas Sæmundsson lagði land
undir fót 1832 og ferðaðist allar
götur suður til Sikileyjar. Hann
kom við í Napoli og farast hon-
um svo orð um þá borg:
„Napoli er allra borga mest á
ítalíu og ríkust að fé og mann-
afla. Teljast í henni eitthvað
358.000 innbúar þar á meðal
alltjend 60.000 lazzarónar. Þykir
sumum sem borg þessi að feg-
urðinni til, þegar á allt er litið,
landslagið umhverfis, loftslagið
og bæjarstæðið og hversu hér er
hýst, trautt eigi sinn líka í heimi,
og vissulega er það aðdáanlegt
og eftirtektarvert, hversu þessi
staður hefur að kalla allt það til
að bera í einu, sem menn helzt
gangast fyrir að láta sér finnast
um, hvort heldur litið er til nátt-
úrunnar dásemda eður þess, sem
komið er undir að mannlegri til-
stuðlun...“
Ýmislegt hefur að vísu breytzt
síðan Fjölnismaðurinn Tómas átti
leið um Napoli. Það sem orðið
hefur til fyrir mannlega tilstuðl-
an stenzt engan samanburð við
borgarstæðið og útsýnið; húsin,
sem Tómas segir glæsileg, hafa
mjög látið á sjá á þessum 133
árum, ef þau hafa einhverntíma
verið fögur. Napoli hefur þanizt
út, en jafnframt orðið borg fá-
tæktarinnar. Hún telur nú tutt-
ugu og sjö þúsund manns um-
fram milljón.
Það húmar; flóinn verður
dimmblár og það markar skýrt
fyrir Vesúvíusi þrátt fyrir haust-
móðuna. Kvöldroðinn allra neðst
á himinum speglast á flóanum
allt út til Sorrento og Capri. Ljós-
gul og brúnleit húsin í bröttum
hæðum Napoliborgar renna sam-
Galleríin svonefndu. Það eru
yfirbyggSar götur nálægt höfn-
inni, aðsetursstaður rumpulýðs
eftir lágnættið.
an, en það verður engin ljósa-
dýrð þótt dimmi. Ekki í Napoli.
Þeir fara sparlega með ljósmeti
og hafa þar fyrir utan hlera fyr-
ir gluggum. Ég sat úti á svölun-
um þetta kvöld og horfði á bíl-
ana, sem komu heim að hótelinu
með nýja og nýja gesti. Gesti,
sem komnir eru til að gista þann
stað, þar sem fólkið lifir í augna-
blikinu án fyrirhyggju, rétt eins
og fuglar himinsins. Ég sá út í
kviku lífsins ofan af þessum
glæsilegu hótelsvölum; sá inn um
einstaka glugga þar sem tötraleg-
ar húsmæður voru að sýsla við
verkin og krakkarnir að fljúgast
á. Sennilega hefur hótelið verið
gömul aðalshöll, en verið breytt
í hótel ekki alls fyrir löngu og
nú ganga íslenzkir ferðalangar
undir krystalsljósakrónurnar,
rétt eins og þeir væru greifar og
barónar. Fólkinu í Napoli og í
ítölskum borgum yfirleitt hefur
alltaf þótt það viðkunnanlegt að
hafa slatta af barónum með til-
hlýðilegt magn af krystal og gulli
í kringum sig. Nú gegna ferða-
menn þessu hlutverki, en Napoli-
fólkið horfir ekki á þá forvitnis-
augum eins og gert er í fáförnum
útkjálkaplássum á íslandi. Þeir
líta ekki upp; ekkert er sjálf-
sagðara en túristinn. Og hann
hefur heldur ekki nein áhrif,
Napolibúar halda sínum siðum,
sínu stórlega ámælisverða
áhyggjuleysi, hvað sem kann að
bera fyrir augu frá öðrum og
óviðkomandi löndum.
í Napoli hefur manneðlið feng-
ið að blómstra óhindrað; þar sér
í opna kviku þess, þar er engu
leynt því dagurinn í dag er feg-
urstur og beztur allra daga með
angan blóma, krydds og ljúf-
fengra vína. Þetta er sjálfur
frumskógurinn, hinn upprunalegi
íverustaður mannsins, þar sem
hann getur verið sjálfum sér sam-
kvæmur og frjáls. Þar er ekkert
víst um máltíðirnar að morgni,
en í dag er ég saddur og þá syng
ég eins og fuglarnir í skóginum;
veiti hverri tilfinningu útrás,
svala hverri nautn. Aðeins ein
stétt manna hefur enn minna að
gera en fátæklingarnir: Það eru
þeir læknar, sem leggja stund
á geðsjúkdóma. Þeir eru ekki til
í Napoli og raunar afar sjaldgæf-
ir á ítalíu. En ástríðuhitinn og
áhyggjuleysið hefur uppfóstrað
JQ VIKAN 1. tbl.