Vikan - 18.03.1965, Blaðsíða 20

SAGA
BORGAIUETTARINNAR
Gestur eineygði (áður síra Ketill) og
Snæbjörg (Bagga) dóttir ekkjunnar á
Bolla — sem Ketill hafði forðum neitaS
aS skíra. ^
holti og höfundurinn sjálfur Gunnar
Gunnarsson.
Nýja Bíó hafði þá starfað í „langa
salnum" í Hótel ísland í nokkurn tíma,
eða frá 1912, og var þar til 1920,
þegar það fluttist í nýbygginguna,
sem það er í enn í dag, en Bjarni
Jónsson hefur verið forstjóri þess frá
1914 og allt til þessa dags.
Frá því í byrjun hafði ungur piltur
starfað við bíóið, selt gestum sýningar-
skrá, vísað til sætis og ýmislegt annað.
Þessi piltur tók svo við sýningarvél-
unum í ársbyrjun 1919 og hefur starf-
að við fyrirtækið nú í tæp 50 ár.
Olafur L. Jónsson — en svo hét pilt-
urinn — var Bjarna til aðstoðar í
sambandi við kvikmyndatökuna, og
VIKAN fékk hann fyrir nokkru til að
skýra frá ýmsu í sambandi við þá
atburði.
„Þetta þótti mikill atburður ( bæjar-
lífinu/' sagði Ólafur", „og það var
alltaf hópur fólks á túninu til að for-
vitnast og fylgjast með myndatökunni.
Ég hafði nóg að gera í kring um þetta,
því ég var nokkurskonar snattari hjá
þeim og var látinn hlaupa í útrétt-
ingar og gera ýmislegt smávegis. Ég
man t. d. að Matthías Þórðarson forn-
minjavörður lánaði ýmsa muni úr safn-
inu, sem voru notaðir við myndatök-
una. Þar á meðal var predikunar-
stóll og ýmsir aðrir kirkjumunir og
húsgögn. Þetta voru svo dýrmætir mun-
ir, að við urðum að fara með þá alla
á handvagni til safnsins á hverju
kvöldi og sækja þá aftur klukkan átta
um morguninn."
„Það hefur ekki þótt nógu örugg
geymsla fyrir það í kvikmyndaverinu?"
„Nei það voru ekki hús til slíks.
Þessu var hróflað upp í skyndi bara
til útlitsins, hefur vafalaust ekki verið
vatnsþétt og langt frá því að vera eld-
traust. Þessi „hús" voru svo rifin aft-
ur strax þegar myndatökunni lauk."
„Hvaða hús voru byggð þarna á
túninu, Ólafur?"
„Þar var kirkjan og baðstofan, og
þar voru tekin flest eða öll atriði,
sem áttu að gerast inni í þeim húsum.
Þau atriði, sem gerast í kirkjunni voru
t. d. öll tekin þar, en þau atriði sem
sýna kirkjugesti ganga inn og út úr
kirkjunni, voru tekin austur á Keldum.
Svona var þetta tekið sitt á hvað,
eins og gengur og gerist með kvik-
myndir, en síðan tengt saman á eftir."
„Það hefur þurft töluvert mikið af
aukaleikurum, eða 'svokölluðum „stat-
istum" í þessi atriði?"
„Já. Þá var fólk fengið til þess
héðan úr bænum, og því greidd venju-
leg verkamannalaun á meðan. Það má
því sjá marga borgara frá þeim tíma
í myndinni."
„Utlendingarnir, sem komu hingað
. . . voru það þekktir leikarar í þá
daga?"
„Ég er nú hræddur um það. Leik-
stjórinn, Gunnar Sommerfeldt var orð-
inn vel þekktur sem slíkur og átti eftir
að geta sér frægðar. Hann lék einnig
í myndinni eitt aðalhlutverkið, síra
Ketil, sem síðar var svo nefndur Gest-
ur eineygði. Frederik Jacobsen, einn-
ig þekktur leikari lék Örlyg á Borg,
Inge Sommerfeldt, eiginkona Gunnars
lék Ölmu, dönsku frúna á Hofi, Inge-
borg Spangsfeldt lék Rúnu og svo
mætti lengi telja. Guðmundur Thorst-
einsson lék eitt aðalhlutverkið, Ormarr
á Borg."
„Og hvernig tókst svo til með mynd-
ina . . .var henni vel tekið?"
„Alveg einstaklega vel. Bæði hér
heima og erlendis. Kannski hefur það
einhverju ráðið með aðsóknina hér
heima að myndin var öll tekin hér
á landi og að fólk þekkti sjálft sig
og kunningjana á tjaldinu, en hún
Framhald á bls. 22.
2Q VIKAN 11. tbl.