Vikan - 24.03.1966, Blaðsíða 10

Samkvæmt áSurnefndri játningu
Figons var Ben Barka reyrSur svo
rækilega viS ofn í húsi Lopezar,
aS hann gat ekki dregiS andann.
Rýtingur frá
Marokko þaggaði
níður t Ben Barka
sinni tiI betra lífs, en fékk lítið aS
vita um raunverulegan gang mála
í landinu. Ollu því mest áhrifamikl-
ir ráðgjafar, sem sífellt fóðruðu
hann á rógi um umbótaöfl þjóðar-
innar og staðhæfðu að vinstrimenn
sætu stöðugt um líf hans og kór-
ónu.
Einn sá valdamesti í hópi ráð-
gjafa þessara var Mohammed Ouf-
kir, maður með hauksandlit og stál-
taugar, fæddur 1924 lengst uppi í
dölum Atlasfjalla. Hann var sonur
berbnesks höfðingja, niðji þjóðar,
sem búið hafði í landinu í óræðan
aldur á undan Aröbum. Lfkt og
margir aðrir ungir Berbar nam hann
í skólum hjá Frökkum og gekk síð-
an í her þeirra; varð annar laut-
inant að tign 1941. Meðan Ben
Barka flutti sjálfstæðisáróður í Al-
sír, var Oufkir í óða önn við að
stríða við Þjóðverja í Ítalíu og
Frakklandi, þar sem hann þjónaði
í hinum marokkönsku sveitum hers
Frjálsra Frakka. Hann særðist tvisv-
ar, fékk tólf sinnum viðurkenningu
fyrir fræknleik, var sæmdur silfur-
stjörnu bandaríska hersins og gerð-
ur meðlimur frönsku heiðursfylking-
arinnar. Þegar ekki var meira strlð
að hafa í Evrópu, bauð hann sig
fram til þjónustu ( Indókfna og barði
þar á Víetmín-liði Hó-sji-míns á ár-
unum 1947—1950. Þá var hann
sendur heim til Marokkó og þjón-
aði þar enn í liði Frakka við veru-
leg metorð, til dæmis undir stjórn
Raymonds Duval, sem stýrði franska
liðinu meðan það var hvað harð-
hentast á þjóðernissinnum. Þrátt
fyrir það tókst Oufkir að halda
sér í góðu áilti hjá soldáninum.
Þegar svo Marokkó varð sjálfstætt
og Múhameð konungur, var Oufkir
nógu klókur til að verða hans
maður fullkominn og komst fljótt
til mikilla áhrifa við hirðina. Þegar
hinir berbnesku Riffar — þjóðflokk-
ur Abd-el-Krims — gerðu uppreisn
gegn konungi 1958, gekk hann vel
fram við að brjóta þá á bak aft-
ur og kvað meira að segja per-
sónulega hafa lagt hönd á verkið
við að rétta suma af föngunum;
skar þá á háls. Þegar svo Hassan
varð konungur, gerði hann þenn-
an óhandlata þegn að öryggismála-
stjóra ríkisins og skömmu sfðar að
innanríkisráðherra, en sú staða
færði með sér óhemju völd innan
marokkönsku hirðarinnar, þar sem
allt var ormsmogið af samsærum
og baktjaldamakki. Og þótt Oufkir
sé smáeygður og þar að auki sjón-
dapur af völdum sjúkdóms nokk-
urs, þá sér hann nógu vel til að
þekkja vinstrimenn frá öðru fólki.
Hann les sjaldan eða skrifar nokk-
uð niður sér til minnis, enda er
engin hætta á að hann gleymi
nokkrum manni, sem hann einhverju
sinni hefur talið til andstæðinga
sinna. „Konungurinn veit, að hann
getur treyst helmingnum af upp-
lýsingum Oufkirs", er haft eftir
„kunnugum manni", og það er miklu
meira en hann fær út úr nokkrum
öðrum".
Oufkir fékk snemma mjög illan
bifur á Ben Barka, sem Rabatbúar
kusu 1963 sem fulltrúa á þjóðþing
það, sem Hassan hafði komið á
fót í von um, að það gæti orðið
liður í þróun til lýðræðislegra stjórn-
arhátta í landinu. Afturhaldinu lík-
aði þetta stórilla og uppgötvaði f
skyndi eitt heljarmikið „vinstri-
mannasamsæri" gegn konungi, sem
alþýðuflokkur Ben Barka var sagð-
ur standa fyrir. Þingið var leyst
upp og Ben Barka, sem var svo
heppinn að vera staddur erlendis
um þær mundir, var tvisvar dæmd-
ur til dauða in absentia, f fyrra
skiptið fyrir áðurnefnt samsæri og
í hið sfðara fyrir meintan stuðn-
ing við Alsíringa þegar landamæra-
bardagar urðu með þeim og Mar-
okkómönnum sfðar sama ár.
Ben Barka sendi konu sfna og
börn til Egyptalands, þar sem stjórn-
arvöldin sáu þeim fyrir uppihaldi,
og tók aftur upp fyrri hætti sem
umferðabyltingarmaður. Líkamlegri
hreysti hélt hann við með daglegri
leikfimi og las James Bond sér til
afþreyingar. Hann varð meðlimur
Afró-asíska samstarfsráðsins, sem
sat í Kaíró og kommúnistar studdu
við bakið á. Sem slíkur átti hann
mikinn þátt f undirbúningi ráðstefnu
byitingamanna frá Alsír, Afrfku og
Rómönsku-Ameríku, er haldin var
í Havana í janúar 1964. Heima í
Marokkó sveik flokkur hans hug-
sjónina og mangaði til við Hassan
konung um ráðherraembætti. Ben
Barka átti nú fáa vini vísa, en
þeim mun fleiri óvini. 1964 var
Alsíringur nokkur, sem var nauða-
líkur honum f sjón, skotinn gegn-
um höfuðið, og var enginn í vafa
um, hverjum sú kúla hafði f raun-
inni verið ætluð. Ben Barka lét að
því liggja við kunningja sína, að
hann óttaðist að Oufkir eða erlend-
ir bandamenn hans myndu ráða
hann af dögum eða ræna honum.
Síðastliðið ár fór þó að draga úr
þessari svartsýni hjá honum. Hann
komst þá f samband við Hassan
konung og tók að semja við hann
um að fá að snúa aftur til Mar-
okkó. „Kannski veitti okkur ekki af
eins og einum stærðfræðingi", sagði
Hans hátign hugsi, enda þrúgaður
áhyggjum út af efnahagsvandamál-
um. Hann var reiðubúinn til að ó-
gilda dauðadómana, en hinn var-
kári Ben Barka krafðist þess að
það yrði gert heyrinkunnugt f opin-
beru málgagni. Augljóst var, að
Oufkir leit þetta samningamakk
þeirra kóngs og Ben Barka síður
en svo hýru auga.
( vor sem leið fóru þó nokkrir
menn að hafa áhuga á Ben Barka.
Einn þeirra var franskur blaðamað-
ur að nafni Philippe Bernier, er var
sérfróður um Norður-Afríkumálefni
og þekkti bæði Ben Barka og Larbi
Miloud, sem venjulega var kallað-
ur Chtouki, var yfirmaður mar-
okkönsku leynilögreglunnar og
skjólstæðingur Oufkirs. Þeir Bernier
og Ben Barka höfðu ræðzt við um
möguleikana á gerð kvikmyndar,
er fjallaði um vandomál fyrrver-
andi nýlendna.
JQ VIKAN 12. tbl.