Vikan - 24.03.1966, Blaðsíða 44

gert með sér „óskjalfest" samkomu-
lag eftir borgarastyrjöldina, þess
efnis að Suðrið fengi að nota negr-
ana sem verkamenn á plantekrum
sínum, en í staðinn lánaði Suðrið
Norðrinu mikið af fjármagni því
sem það þurfti til iðnvæðingar.
Suðrið tapaði meira en stríðinu,
það tapaði sínum lifnaðarháttum
og grundvelli efnahagslegrar af-
komu sinnar, en hvorttveggja var
byggt á þrælahaldi. Suðrið var því
ekki í neinni afstöðu til að leggja
leg mótspyrna á móti iðnvæðingu
og flestum framförum. Ég hef heyrt
ofstækismenn frá öndverðri hlið við
Mr. Boggs, þ.e. hægri hlið, nota
þetta til rökfærslu fullyrðinga eins
og „Hvítir menn hafa gert Banda-
ríkin að stórveldi, þrátt fyrir negr-
ana", sem eru eins lítils virði og
fullyrðingar Mr. James Boggs eru.
í bók sinni „Ferðalag með Char-
ley", segir hinn frægi bandarískl
Nóbelsverðlauna rithöfundur John
Steinbeck meðal annars frá stuttri
* SÓFASETT
* SVEFNSÓFAR - SVEFNBEKKIR
* SÖFABORÐ
* INNSKOTSBORÐ
* SKRIFBORÐSSTÓLAR
* GÓÐIR GREIÐSLUSKILMÁLAR
SENDUM GEGN POSTKROFU.
Nýja Bólstupgepðira
Laugaveg 134. — Sími 16541.
fram fjármagn til iðnvæðingar Norð-
ursins. Fjármagn það, sem hinir
svörtu verkamenn höfðu með striti
sínu skaffað Suðrinu til að lána
Norðrinu og Mr. James Boggs not-
ar til rökfærslu fullyrðingar sinnar
um að þrælahaldið og svertingjarn-
ir hafi gert Bandaríkin að stór-
veldi, þarf því aldrei til.
Þetta gífurlega áfall var Suðrinu
svo átakanlegt að það er enn ekki
búið að rétta við, sem negravanda-
málin sjálf í eðli sínu benda aug-
Ijóst á, en ekki eingöngu á þann
hátt heldur á allan hátt, ekki sízt
efnahagslega, þvf Suðrið er enn í
dag á eftir öllum öðrum hlutum
landsins á flestum sviðum, og er
því fátækasti hluti landsins.
Ef einhver hluti Bandaríkjanna
hefur þurft á utanaðkomandi hjálp
til iðnvæðingar að halda, þá er það
Suðrið. í eðli lifnaðarhátta land-
búnaðarríkja Suðursins fólst gífur-
dvöl sinni í New Orleans fyrir
nokkrum árum. Segir hann frá
skrílsháttum múgsins, sem safnað-
ist saman fyrir utan fyrsta
skólann í New Orleans, sem negra-
telpu lítilli var leyfður aðgangur
að. Þessi múgur safnaðist þar sam-
an til að öskra óyrði að litlu telp-
unni, en ekki síður að hinum hvíta
föður sem vogaði sér að koma
með sitt hvíta barn f skólann með
negratelpunni. Steinbeck lýsir múgi
þessum sem blóðþyrstum ómennsk-
um verum af sama tagi og þær
manneskjur sem flýta sér til stað-
ar til að glápa á þegar blóðug
umferðaslys hafa skeð, eða þær
sem öskra hæst, þegar naut stang-
ar nautabana til dauða. Svo undr-
ar hann sig á hvar hitt fólkið sé,
fólkið sem hann hafði á fyrri dvöl-
um séð og kynnzt í New Orleans.
Hinn margmenni hópur eðlilegra
guðhræddra löghlýðinna manna og
kvenna, sem hann vissi að bjó f
New Orleans. Það fólk var ekki til
staðar þarna, það var allt heima
hjá sér. Það sat og þagði og lét
fáeina æsibelgi sjá um að gera
fréttirnar fréttir, se mbárust svo f
tímaritum, blöðum og sjónvarpi um
heim allan.
Ribbaldalýður sá, sem til staðar
er í öllum þjóðfélögum, er hættu-
legt fólk og múgæsingar, óeirðir og
átök eru byggð á þvf, en þau
eiga sjaldan uppruna sinn meðal
þeirra. Til að koma þessum lýð af
stað þarf öfgafulla ábyrgðarsnauða
hugsjónamenn, sem einblína í
blindni á einhverja óraunverulega
uppáhalds hugsjón. Slíkt fólk getur
lagfært jafnvel mannkynssöguna,
eins vel og sögu hverrar þjóðar
til rökstuðninga síns málstaðs.
Bandaríska þjóðin á við margt slíkt
fólk að etja, bæði innanlands og
utan, og koma þar helzt til hugar
Kommúnistar á vinstri hlið, John
Birch Society á hægri, en svffandi
yfir öllu eru svo hinir illræmdu
Ku Klux Klans-menn.
Johnson forseti er vinnuhestur
mesti, enda hefur hann gert ótrú-
lega margt til úrbóta hagsmuna-
mála negranna og annarra fátæk-
lingahópa landsins, sem ekki eru
allir svartir. Hugsjón Johnson's for-
seta um „The Great Society", sem
tók við af Kennedy's „New Fron-
tier" felur í sér þá kröfu, að órétt-
læti og arfgeng fátækt séu afnum-
in. Með það fyrir augum hefur
Johnson komið af stað þvf sem hann
kallar „The War on Powerty". Ó-
vinurinn f því strfði hefur haft ald-
ir til liðsöfnunar en Johnson er að
byrja á að safna liði sfnu, samt
hefur hann komið af stað heilum
herskara af prógrömmum, lögum
og stjórnardeildum (The Job Corps,
Operation Head Start, Office of
Economic Opportunity undir stjórn
Sargent Shriver's, ný Department
of Housing and Urban Develop-
ment undir stjórn negra o.m.fl.).
Öll eru þessi prógröm miðuð við
að hjálpa ómenntuðum fátækling-
um til að hjálpa sér sjálfir, ekki
bara gefa þeim ölmusu, þ.e. f stað-
inn fyrir að reyna að útrýma
„slums" með því að rífa niður bygg-
ingarnar og flytja íbúana í nýjar
„bæjarbyggingar", sem þetta sama
fólk gerir svo að samskonar
„slums" á skömmum tíma, á nú
að aðstoða þetta fólk til betri
menntunar, atvinnumöguleika og
sjálfsvirðingar, eins vel og betra
húsnæðis. Washingtonstjórn ein ætl-
ar ekki að kippa þessu öllu f lag,
heldur er málum svo fyrirkomið að
fylkisstjórnir, borgarstjórnir, bæjar
og sveitafélög verða að taka virk-
an þátt f aðgerðunum til að Wash-
ingtonstjórn Ijái þeim það fjármagn
sem til þarf. Öll þessi prógrömm
samanlögð, mynda óhemjuher á
hendur fátæktarinnar, skilningsleys-
isins og ranglætisins, en hann er
ennþá óþjálfaður her, sem á eftir
að fara í gegnum margar orrustur
áður en samhentur er orðinn.
Hornsteinarnir undir Johnson's
„Great Society" hafa verið lagðir
á það sterkum grundvelli að ég tel
engan efa á, að hann muni vinna
sitt „War on Powerty" enda hefur
hann að baki sér meginhluta þess-
arar þróttmiklu þjóðar sinnar. „The
Great Society" varð í rauninni að
veruleika með strfðinu á fátæktina,
því það þarf „mikið þjóðfélag" til
að takast slfkt á hendur. Það sem
þetta strfð leiðir til verður þvf senni-
lega „The Great Brown Society" —
Hið mikla brúna þjóðfélag.
R.A. Anderson.
ANGELIQUE OG SOLDANINN Framhald af bls. 17.
— Þér eigið alltaf að drekka kaffið sjóðandi heitt.
Svo dreyptu allir á kaffinu. Angelique gerð ieins og henni var ráð-
lagt, og komst að þeirri niðurstöðu, að jafnvel þótt bragðið væri vont,
væri lyktin af því mjög góð.
— Þessi leiðangur byrjar heiUavænlega, sagði la Bossardiére rogg-
inn. — Það er gæfumerki að hafa með sér eina af drottningum Ver-
sala og þar að auki hef ég heyrt, að Rescator sé nú staddur i heim-
sókn hjá samherja sínum, Mulai Ismail, konungi Morocco. Meðan
hann er þar, er Miðjarðarhafið friðsælt.
— Hver er þessi Rescator, sem ykkur er svo tíðrætt um? spurði
Angelique.
— Einn af þessum lögleysingjum, sem við eigum að elta upp og
sigra, sagði Vivonne rólega.
— Er hann tyrkneskur sjóræningi?
— Sjóræningi er hann svo sannarlega, en hvort hann er Tyrki eða
eitthvað annað, er mér ekki kunnugt um. Sumir segja, að hann sé
einn af bræðrum soldánsins i Marokko, aðrir segja að hann sé franskur,
vegna þess að hann talar okkar tungumál reiprennandi. Ég fyrir mitt
leyti hallast að því, að hann sé spánskur. Það er mjög erfitt að segja
til um þetta, vegna þess að hann er alltaf grímuklæddur. Það er ekki
óalgengt hjá þessum kristnu trúniðingum. Þeir lemstra sig sjálfa oft
til að þekkjast ekki eftir að þeir hafa kastað trúnni. Þeir segja einn-
ig, að hann sé dumbur, hafi látið skera úr sér tunguna og rífa út úr
nösunum. En hver veit? Þeir, sem halda að hann sé spánskur Mári,
segja að hann sé einn af fórnarlömbum rannsóknarréttarins. Hinsvegar
þeir, sem halda hann spánskan, saka Márana um að hafa lemstrað
hann. Hann getur allavega ekki verið mjög glæsilegur, þvi enginn
getur stært sig af því að hafa séð hann án grímu.
— En það kemur ekki í veg fyrir, að honum verði vel ágengt
meðal kvenna, sagði la Brossardiére og hló. — Ég hef heyrt, að í
kvennabúri hans séu nokkrar íðilfagrar dísir, og hann hefur boðið
gegn sjálfum soldáninum af Konstantínópel á þrælamarkaðinum.
Yfirgeldingur soldánsins — hinn glæsilegi Kákasíumaður, Shamil Bey,
kemst aldrei yfir það að tapa uppboði fyrir Rescator, þar sem verið
var að bjóða upp bláeyga, undurfagra stúlku.
H VIKAN 12. tbl.
I