Vikan - 24.03.1966, Síða 23

/---------- -------------------------------------------------------------------N
Grein um negravandamáliö f USA
Eftir Rögnu Anderson íslenzka húsmóöur f Texas
veru, þegar hann gekk framhjá
þeim á leið sinni á völiinn. Hug-
rökkustu strákarnir í hópnum komu
sér jafnvel saman um að fara út
á völl og reyna að kfkja á hann
í búningsklefanum til að sjá hvort
hann væri svona svartur alls stað-
ar. Þar sem ég var ekki með f þeim
leiðangri verð ég að geta mér til
um árangurinn.
Mín fyrstu kynni af negravanda-
málum (segregation) voru ekki fyrr
en mörgum árum seinna, þegar
maður sá, sem nú er eiginmaður
minn, Bill Anderson, bauð mér á
dansleik í The Officer Club á Kefla-
víkurflugvelli. Með okkur voru
amerísk hjón, Bob og Christine
Kennedy. Við sátum að snæðingi
í matsal klúbbsins þegar inn kom
svartur maður í fylgd með þrem
hvítum. Hann var sá eini svarti
maður í salnum. Bob leit á Bill og
sagði: „Einhver hefur gert dálag-
lega skyssu og gleymt að lesa smáa
letrið". Ég var fljót að grípa þetta
sem „negrahatur" og spurði hvers
vegna hann mætti ekki vera þarna.
Svarið kom illa við mig, en það
hljóðaði: „Hann hefur sömu stöðu
í flughernum og við og þvf öll þau
réttindi, sem við höfum og er vei-
kominn f þennan klúbb, en hann
má ekki vera á íslandi samkvæmt
samningum stjórnar okkar við fs-
lenzku rfkisstjórnina, en í þeim er
tekið fram að engir negrar verði
sendir hingað. Þessi herstöð er
sennilega sú eina, sem við höfum
í heiminum, þar sem negrar mega
ekki vera".
Kona ein hvít f Mississippi, sem
af hjartagóðri umhyggju sinni
fannst sér skylt að sjá um að ég
kynntist hegðunarreglum hvítra
manna gagnvart svertingjum sagði
mér að passa mig á að sitja fram-
arlega í strætisvagni, og standa
frekar framarlega en að setjast í
sæti, þó autt væri, aftarlega. Hún
flýtti sér svo að skýra fyrir mér
að hún hefði ekkert á móti negr-
um og að til væri ágætis fólk þeirra
á meðal, þó flestir af þeim væru
hálfgerður lýður, en til væri nú Ifka
hvítur skríll. Það væri því ekki beint
negrahatur sem kæmi henni sjálfri
til að sitja á sfnum stað í strætó,
hetdur erfðarvenjan. Persónulega
væri það eina, sem hún hefði á
móti að sitia afturlega í vagninum,
lyktin; óþrifa og svitalyktin.......
Þessi venja gerir það að verkum,
að ef þú situr aftarlega á meðal
negranna, gæti vel svo farið að
einhver negrapilturinn tæki það
sem boð uppá betri vinskap, sem til
vandræða og slagsmála gæti leitt,
en hvíta fólkið tæki að Ifta á þig
sem einhvers konar „martyr", eða
skrílpersónu. Hvorugur litarháttur-
inn mundi 1 fta á það einfaldlega
sem afleiðingu fótaþreytu.
Læknir einn í Mississippi, sem
var fæddur og uppalinn f fjögur
þÚ5und manna sveitabæ, sagði að
honum þætti mjög vænt um foreldra
sfna og sitt æskuheimili, en f hans
heimabæ bjuggu um 1.500 hvftir
Framhald á bls. 39.
VIKAX 12. tM. 23