Vikan - 29.02.1968, Page 34

Framundan var flugvöllurinn við
Vechta, sem Gladych kannaðist við.
Flugvélar stóðu þar í röð framan
við flugskýlin, og var augsýnilega
verið að dæla á þær eldsneyti.
Skyndilega flaug Gladych róð í
hug. Hann tók grunna dýfu og
stefndi á flugvélarnar á vellinum,
sem stóðu í beinni röð. Focke-Wulf-
vélarnar tvær drógust aftur úr,
flugmennirnir sannfærðir um að
hann ætlaði að lenda.
Og nú! Gladych þrýsti þumal-
fingrinum á skothnappinn og sóp-
aði flugvöllinn banvænum kúlna-
vendi. Loftvarnarskothríð hófst sam-
stundis — með nókvæmlega þeim
árangri sem Gladych hafði gert sér
vonir um. Fyrstu sprengikúlurnar
úr loftvarnabyssunum sprungu fyrir
aftan Thunderboltinn — en rétt fyr-
ir framan nefið á Focke-Wulfunum
tveimur.
Útundan sér 'sá Gladych „Númer
13" hrapa logandi til iarðar, hæfða
af eigin loftvarnakúlum.
Svo var flugvöllurinn að baki og
hann stefndi heim á leið á fullri
ferð....
Þegar Gladych hafði lent heilu
og höldnu á flugvelli slnum í Eng-
landi, fann hann til þrúgandi sekt-
arkenndar. Þrívegis hafði þessi
þýzki flugmaður þyrmt lífi hans og
nú hafði hann, Gladych, drepið
hann með bragði, en ekki í drengi-
legum bardaga.
Sektarvitundin entist honum fram-
yfir stríðslok. 1950 var hann — þá
orðinn bandarískur ríkisborgari —
staddur í Vestur-Þýzkalandi ( við-
skiptaerindum og greip þá tækifær-
ið til að reyna að komast að því,
hver „Númer 13" hefði verið.
í Frankfurt-am-Main hitti hann
mann að nafni Georg Eder, sem
hafði verið maiór í Luftwaffe og
skotið niður hundrað þrjátfu og
tvær óvinaflugvélar. Eder þessi,
Ijóshærður maður um þrftugt, bauð
Gladych á samkomu fyrrverandi
Luftwaffe-flugmanna í borginni, og
skyldi hann flytja þar ávarp. Gla-
dych tók boðinu, og þetta kvöld
sagði hann fjölmennum skara á-
heyrenda frá ævintýrum sfnum í
stríðinu — sérstaklega þó skiptunum
við „Númer 13". Þar á meðal
greindi hann frá viðureigninni f
marz 1944, þegar Focke-Wulf-vél-
arnar tvær tóku hann til fanga.
Þá var tekið fram í fyrir honum.
Georg Eder stóð upp og Gladych til
mikillar furðu hélt hann áfram frá-
sögninni af því þegar Pólverjinn
hellti kúlnadembu yfir Vechta-flug-
völl. Skeikaði honum í engu atriði.
Síðan stóð Eder á fætur og sneri
sér að áheyrendum.
„Ég vil leyfa mér," sagði hann,
„að skála fyrir manninum, sem
færði mér heim sanninn um að eng-
in aðstaða er algerlega án vonar!"
Þegar áheyrendur tóku undir
með fagnaðarlátum, vék Eder sér
að Gladych og þrýsti hönd hans.
„Ég hugleiddi oft hvort þú hefð-
ir sloppið lifandi gegnum þetta allt,
vinur minn," sagði hann, „og mér
þykir vænt um að þér tókst það.
BragSbezta kexið er nú sem fyrr
LJMMETS og TRIMETS. Látið LIMMETS
og TRIMETS stjórna þyngdinni.
MFJLDSÖLUBIRGÐIR:
G. ílitsson hf. s,,
V__________________________________s
Fæst § ölBum
apótekum
Nú er rétti
tíminn fjfrir
megrunarkexið

HlfAR ER HMIN HANS NÓA?
Það er alltaf sami leikurinn í henni Yndisfríð okkar. Hún hefur
falið örkina hans Nóa einhvers staðar í blaðinu og heitir góð-
um verðlaunum handa þeim, sem getur fundið örkina. Yerð-
launin eru stór konfektkassi, fullur af bezta konfekti. og fram-
leiðandinn er auðvitað Sælgætisgerðin Nói.
Síðast er dregið var hlaut verðlaunin:
Ester Garðarsdóttir, Sólbakka, Grindavík.
Nafn
Heimili
Orkin er á bls.
Vinninganna má vitja i skrifstofu Vikunnar.
9.
Og þú kálaðir mér ekki eins og þú
sérð — ég særðist en var aðeins
fimm vikur á sjúkrahúsi."
Hann glotti við tönn. „Það er
svo að sjá 13 hafi í þessu tilfelli
reynzt happatala — fyrir okkur
báðal"
Síðar, þegar hann var spurður
hvf hann hefði gefið svo mörgum
andstæðingum grið, svaraði Eder:
„( fiugmannssæti orrustuflugvél-
ar er maður einn, og andstæðing-
urinn líka. Það eru leikni og greind
ykkar tveggja, sem eigast við.
Loftbardagar einkennast af hraða
og hreinleika. Sólstafir á vængjum,
mjólkurhvítur gufuslóði, atlagan
eldsnöggt sverðshögg. Þetta er
einhvern veginn órafjarri leðju,
blóði og hryllingi landhernaðarins.
A fyrstu árum stríðsins, áður en
veruleg biturð færðist f leikinn,
giltu eins konar lög drengskapar
og riddaramennsku á milli flug-
manna stríðsaðila. Við bárum virð-
ingu fyrir andstæðingum okkar og
þeir virtu okkur. Oftlega tókum við
niðurskotinn, brezkan flugmann
með okkur heim f bækistöð okkar
og héldum honum veizlu, Ifkt og
við værum bandamenn hans en
ekki hið gagnstæða. Og Tommarn-
ir fóru eins að við okkar flugmenn,
sem þeir handtóku.
En oft var það engin drengskap-
artilfinning, sem kom mér til að
láta óvin sleppa. Ástæðan gat ein-
faldlega verið sú að ég fékk ekkí
af mér að hleypa af banaskotinu."
Geti hann ekki gengið
Framhald af bls. 21.
með því að styðjast við greinarbút,
sem hann notaði sem eins konar
bráðabirgðahækju. Sva staulaðist
hann af stað, nfstandi tönnum til
að herða sig upp gegn kvölunum.
Til allrar hamingju fyrir hann,
gat hann ekki vitað, að nítján dög-
um sfðar yrði hann ennþá að berj-
ast áfram í snjónum.
Á fárra skrefa fresti varð hann
að nema staðar, loka augunum og
hvílast; annars hefðu þreytan og
sársaukinn yfirbugað hann. Nokkr-
um klukkustundum sfðar hnaut
hann um brak úr flugvél — sinnii
eigin. Hann hafði gengið f hring.
Maresjef herti á ný upp huganni
og hökti af stað. Þegar kveldaði,
leitaði hann skjóls í lággróðri við;
rætur trés nokkurs og steinsofnaði,
enda dauðuppgefinn.
Að morgni þriðja dagsins vakn-
aði hann titrandi af köldu og sótt-
hita. Hann grét næstum af gleði er
hann fann kveikjarann sinn f einum
vasanum. Nú gat hann hitað sérl
Hann tíndi saman nokkur sprek
og kveikti Iftið bál. Við glætuna af
því skoðaði hann fætur sína. Þeir
voru illa brotnir og holdið svart og
stokkbólgið. Maresjef batt um þá'
sem bezt hann gat og dró svo á sig
stígvélin. Síðan, þegar sfðustu glæð-
urnar af eldinum hans dóu út, héll
hann píslargöngu sinni áfram.
34 VIKAN 9-lbl-