Vikan - 01.07.1971, Síða 43

FRÁIRAFHA
56 LÍTRA OFN MEÐ LJÓSI, yfir og undirhita stýrt me3 hitastilli. Sérstakt glóðarsteikar element (grill).
Klukka með Timer. Heimkeyrsla og Rafha ábyrgð.
VIÐ ÖÐINSTORG - SÍMI 10322
því. Tryggingarfélagið hélt því
hins vegar fram, að allt slíkt
stafaði einungis af fávizku og
kæruleysi skipstjórans. Það
væri því eigendurnir en ekki
tryggingarfélagið, serp ætti að
bíða tjónið.
Tryggingarfélagið leit þann-
ig á málið, að Collingwood
hefði tekið ómannúðlega
ákvörðun til þess, að trygg-
ingafélagið yrði að bæta skips-
eigendum skaðann, þegar hann
sá, að þrælarnir færu fyrir
lágt verð. Piggott, sem var
einn af lögfræðingum trygg-
ingarfélagsins, hafði áhyggjur
af því, hvers vegna sökudólg-
arnir voru ekki dæmdir fyrir
morð. „Er hægt að réttlæta
annað eins og þetta?“ spurði
hann. Piggott hélt því fram,
að svertingjarnir hefðu átt að
fá sinn vatnsskammt ekki
síður en skipstjórinn, þótt
vp+n''skortur hefði orðið.
. Mannslíf er mannslíf, hver
svo s^m litarhátturinn er.“ Fé-
lac<i hans Heywood tók sömu
stefnu og skildi um leið, að
dómurinn átti að svara mikil-
vægari spurningu en þeirri,
sem fyrir hann var lögð. „Við
erum ekki aðeins að verja
tryggingarfélagið fyrir þeim
skaðabótakröfum, sem gerðar
hafa verið á hendur því.“ Hey-
wood komst ekki hjá því að
hugsa um það, að hann og fé-
lagar hans kæmu fram sem
„fulltrúar milljóna ,og mann-
kynsins í heild.“
John Lee, hæstaréttarlög-
maður var fulltrúi eigendanna
eins og í réttarhöldunum í
marz og hann gerði lítið úr
þessum „uppgerðar" mannúð-
arorðum. Þótt þrælar væru
mannverur voru þeir ekki
hærra settir en kvikfé. Lee
sneri sér til Granville Sharp,
mannvinarins og andstæðingi
þrælahalds, sem sat í réttar-
salnum. Hann sagði helzt til
ákafur við dómarana, að mað-
ur nokkur — hann nefndi
Sharp ekki á nafn — vildi
saksækja málsaðila og ákæra
þá um morð. En eins og Lee
sagði fyrirlitslega. væri það til
einskis, því að svertingjar
væru eignir. Það skipti því
engu máli, hvort hér væri að
ræða um kvikfénað eða varn-
ing. Hluta varningsins eð.a
farmsins hefði verið varpað
fyrir borð til að bjarga því sem
eftir var. Spurningin væri hins
vegar, hvort slíkt hefði verið
nauðsynlegt. Hann sagði, að
hægt væri að sanna nauðsyn
þessa, enda lægi það í augum
uppi, því að ferðin hefði stað-
ið í átján vikur í stað sex,
vegna þess hve straumar og
veður hefðu verið andstæð.
Hann harðneitaði því, að hægt
hefði verið að komast til ann-
arra eyja í Karabískahafinu.
Auk þess hélt hann því fram,
að það hefði verið réttlætan-
legt að henda fyrstu þrælun-
um fyrir borð og benti á það,
að áhöfnin hefði liðið ákaflega,
áður en komið var til Jamaica
og sjö af sautján látizt. Lee
neitaði ákaft þeirri staðhæf-
ingu, að þrælunum hefði verið
drekkt til þess að tryggingar-
félagið greiddi skaðann.
Mansfield lávarður ákvað,
að þetta vaeri mjög sjaldgæft
mál og þarfnaðist nánari at-
hugunar. Hann taldi ósannað,
að skipið hefði verið fúið og
lekt. Og það sem meira var,
hann taldi ástæðulaust að
henda þrælunum í sjóinn. Og
það var einmitt það, sem dóm-
ararnir áttu að skera úr' um og
kviðdómurinn hefði átt að gera
í marz. „Það er óhugnanlegt
að hugsa til þess,“ skrifar
hann, „en við verðum að fara
með málið eins og hestum, en
ekki þrælum, hefði verið varp-
að fyrir borð.“ Þrátt fyrir það
úrskurðaði hann ný málaferli
á þeim grundvelli, að ónauð-
synlegt hefði verið að losa sig
við þrælana og að því þyrfti
tryggingarfélagið ekki að
greiða tjónið.
Því miður er hvergi að finna
í lagabókum framhaldið af
málinu Gregson gegn Gilbert
og því líklegt, að málaferli þau
hafi aldrei farið fram. Charles
Stuart, sem var bandarískur
andstæðingur þrælahaldsins
skrifar fimm áratugum síðar,
að Mansfield hafi ákveðið ný
réttarhöld, sem hafi orðið
tryggingarfélaginu í hag. Dani-
el P. Mannix skrifar í bók sinni
Black Cargoes, sem er sagan
um ferðir þrælaskipa um At-
lantshaf, um þetta mál og virð-
26. TBL. VIKAN 43