Vikan - 10.01.1974, Blaðsíða 46

Vnlga
Framh. af bls. 31
Athygli min beindist aö eldri konu, sem
gekk niður þrepin á Mamajevhæð, þar sem
orrustan um Stalingrad var hvað hörðust og
mirinismerkið stendur. Hún var ein sins liðs
og fátæklega til fara.. Hún gekk framhjá
hópnum án þess að lita upp og grét.
Það er merkilegt hvað minnismerki geta
breytt um svip i huga manns, þegar maður
verður vitni að viðbrögðum lifandi fólks
gagnvart þeim.
Seint siðdegis, þegar við komum um borð,
var fimm manna hljómsveit komin þangað
til að skemmta. Þeir léku marsinn „Aljoscha
Popwitsch” á meðan skipið lét úr höfn á
þessari borg, sem fræg er úr styrjöldinni, og i
búa 800.000 manns.
Og þar sem við sátum og horfðum um öxl,
var okkur færður gómsætur kvöldverður.
Fyrst var borinn fram reykt styrja og við
fengum sætindi i eftirmat.
Það var erfitt að hætta að hugsa um Volga-
grad.
Morguninn eftir sáum við sólina koma upp,
þegar við sigldum inn á Zimlijanskojervatn,
sem var stiflað þegar skipaskurðurinn, sem
tengir Volgu og Don var opnaður. Túlkarnir
fóru að spyrja okkur um skáld og rithöfunda
af þessum slóðum. Þeir virtust efast svolitið
um að við V-Þjóðverjarnir værum vel að okk-
ur i þeim efnum og bjuggust tæpast við meiru
en Tolstoi og Puschkin. En okkur tókst að
.nefna 27 skáld. Sama varð uppi á teningnum
’um málara og tónlistarmenn og túlkarnir
''undruðust það greinilega.
Þeir eru tengiliðir þessa stóra, ókunna
lands og fólksins, sem þangað er komið i leit
að fróðleik og ánægju. Orfá okkar töluðu
rússnesku. Það er eftirtektarvert að Rússar
hafa alltaf lagt sig fram um að læra þýzku en
ekki öfugt, þó að rússneskar bókmenntir hafa
undanfarna áratugi haft sizt minni áhrif
heldur en enskar og franskar. Þó er þetta
tungumál stærsta rikis Evrópu óviða kennt i
skólum.
Túlkarnir benda okkur lika á allt, sem
markvert er að sjá. Flestir eru þeir stúlkur,
sem eru mun betur menntaðar en gerist við-
ast hvar annars staðar um leiðsögumenn
ferðamanna. Þær kunna allmörg tungumál
og hafa staðgóða almenna menntun. Þær
hafa fágaða og glaðlega framkomu. Þær taka
ábyrgð á hópnum, sem þær eiga að sjá um,
og visa veginn gegnum dómkirkjur, matsali,
yfir flugvelli og i járnbrautarvagna
Nokkrir miðaldra menn reyndu ákaft að
kynnast rússnesku túlkunum nánar, en ég
held að engum þeirra hafi orðið neitt ágengt.
Ekki einu sinni, þegar skipshljómsveitin lék
dilfandi valsa á þilfarinu undir fullu tungli.
Valsa, sem voru kjörið tækifæri rússneskum
sálum til að tjá sig.
Valsana dönsuðu farþegarnir, stúlkurnar,
sem unnu i eldhúsinu, hásetar og vélamenn
un/. of svalt var orðið og hljómsveitin fór með.
hljóðfærin inn i matsalinn uppi á þiljum. Þar
var rýmt til svo að hægt væri að dansa, en
þangað fór áhöfnin af skipinu ekki.
Uppi á þiljum var lika hægt að verzla fyrir
erlendan gjaldeyri. Þar fékkst Donkampa-
vinsflaska á 17 mörk og Vodkaflaska á 24
mörk. Þetta sama vin fékkst fyrir rúblur i
verzlun neðan þilja og verðið var sambæri-
legt.
Þjónar voru ekki að störfum, heldur var
sjálfsafgreiösla. Fólk tók flöskuna og glös og
siðan hellti hver i sitt glas við borðin.
Hægt var að skemmta sér allt kvöldið um
borð i skipinu og stundum fengu gestirnir að
spreyta sig á að syngja með hijómsveitinni.
Tamara konan min reyndi einu sinni að
syngja gamla byltingarsöngva og tókst bðrá
Konurnar úr þorpi einu á Vestur-
bakka Volgu þvo þvottinn í ánni.
Þær gera þaö ekki vegna þess, aö
skortur sé á þvottaefnum, heldur
telja þær þvottinn verða hreinni úr
ánni.
vel. Gömul hjón sungu þjóðlög að heiman og
það var mikil stemmning.
Um miðnætti hætti hljómsveitin leik sinum
og siðasta Vodkaflaskan var afgreidd á barn-
um. Þá tóku við langar samræðustundir i
klefunum undir þiljum og þar var oft glatt á
hjalla. Stundum hafði einhver ekki lokið við
Vodkaflöskuna uppi i salnum og allir fengu
að njóta góðs af.
Ferðinni var i upphaíi heitið til Rostov við
Don, en Don var vatnslitil, svo að við snerum
við til suðvesturs og stefndum i áttina að
Meyjareyju við Balakovo.
Strendur Meyjareyju voru þaktar sólhlif-
um s.vo langt sem augað eygði. Oll skemmti-
ferðaskip, sem um ána fara, komá þar við og
ferðafólkið stendur þar yfirleitt við i tvo daga
til þess að sleikja sólskinið.
Og siðan er aftur haldið út á viðáttumikið
fljótið. Skip af öllum stærðum og gerðum eru
þar á ferð og alltaf er eitthvað nýtt að bera
fyriraugu. Á bökkum árinnar blasa við kyrr-
lát þorp og'þar dorgar fólk með færum eða
leggúr net. Hundarnir hafa slegizt i för með
eigenduin sinum og liggja i sandinum. Kirkj-
ur, moskur og kastalar gnæfa við himin.
Schigulifjöllin sáust varla fyrir þokuslæðu,
en þau þykja mjög fögur. Bakki árinnar er
mjög hár á þeim slóðum, sums staðar allt að
fjögur hundruð metrar.
Skipið lagðist að litilli bryggju. Við ætluð-
um að skoða orkuverið i Schiguli, en þar fyrir
utan var ekkert annað en böð i ánni á áætlun-
inni. En böð komu ekki til greina, því að kóln-
að hafði i veðri. ósk okkar um að fá að sjá
dæmigert rússneskt þorp eða rómantiska
litla borg var langt frá þvi að rætast. Við lág-
um þvi i tvo daga við bryggjuna og höfðum
fyrir augunum leirborinn veg sem lá til
nokkurra þorpa og biðum eftir að hefja sigl-
inguna aftur til Uljanovsk.
Við sáum eftir þvi að hafa ekki eytt þess-
um tveimur dögum i Uljanovsk, þvi að þar
veittisl okkur aðeins timi til að skoða húsið,
46 VIKAN 2.TBL.