Vikan - 18.09.1975, Síða 25

1
skurðinn og fluttar tollfrjálst inn i
Egyptaland.
17. nóvember 1869 var skurður-
inn opnaður við hátiðlega athöfn.
Ismail ferðaðist sjálfur um
Evrópu til að bjóða gestum —
konungum, prinsum, ráðherrum,
frægum visindamönnum og lista-
mönnum. Eugénie keisaraynja
var þó mestur aufúsugestur. Is-
mail hugðist gera opnun Súez-
skurðar að atburði aldarinnar.
Giuseppi Verdi var fenginn til að
semja óperu sina Aidu til flutn-
ings i óperuhúsinu i Kairó i tilefni
opnunarinnar, en hann lauk henni
ekki i tæka tið.
Kóngaskipin og aðrar minni
háttar fleytur söfnuðust saman i
höfninni i Port Said og skörtuðu
sinu fegursta. Að morgni 17. nóv-
ember sigldu þau inn skuröinn.
1973. Egyptar hafa
stur fyrir skurðinn
1974 hreinsuðu bandaríkjamenn, frakkar
og englendingar skurðinn. Sprengjur úr
tveimur styrjöldum voru sprengdar á
bökkunum.
Fremst fór Eugénie keisaraynja
á Aigle snekkju sinni, og við hlið
hennar stóð Lesseps.
Fimm árum eftir opnun skurð-
arins neyddist Ismail til að selja
hlutabréf sin i skurðinum, og
Disraeli forsætisráöherra Bret-
lands lét stjórn sina kaupa þau
fyrir 100 milljón franka, sem ekki
gat talist mikið verð. Þar með
áttu frakkar og bretar skurðinn
saman, og egyptar báru ekkert úr
býtum annað en afhroðiö. Áriö
1882 hernámu bretar skurðinn og
bakka hans. Eftir þaö voru þeir
einir um hituna, þvi frakkar gáfu
sig i baráttunni um yfirráð þar.
Það var ekki fyrr en 74 árum
eftir hernám breta, að egypskur
leiðtogi hafði hugrekki til þess að
freista þess að heimta skurðinn
úr höndum útlendinga. Klukkan
19.40 að kvöldi 26. júli 1956 hróp-
aði Gamal Abdel-Nasser til
mikils fólksfjölda, sem safnast
hafði saman i Aledandriuijj A
þessari stundu eru nokkrir bræð-
ur ykkar, synír Egyptalands eins
og þið, að taka Súezskuröinn á sitt
vald...”
Þær aðgerðir höfðu i för með sé
innrás breta og frakka I Egypta-
land, og hið unga riki Israel veitti
þeim dyggan stuðning. Allar göt-
ur siöan hefur verið heldur ófrið-
vænlegt við skurðinn — eins þótt
honum hafi verið lokað fyrir
skipaumferð fyrir átta árum. En
núhefur hann verið opnaður á ný,
og von manna er, að þaö valdi
ekki nýjum deilum, heldur geti
orðið öllum þjóðum heims til
heilla — og ekki sist egyptum,
sem hafa orðið að þola margt
fyrir þessa stórkostlegu sa«i-.
göngubót.
38. TBL. VIKAN 25