Vikan - 03.06.1982, Blaðsíða 13

Texti og myndir: Michael Alcott
Viðtal Vikunnar
Knattspyrna:
Helgileikur sem
áhorfendur trúa
á
Eflaust minnast margir bókarinnar Nakti apinn eftir Des-
mond Morris. Það væri kannski hótfyndni að segja að hann
sé enn við sama heygarðshornið — með því að hafa nú
sökkt sér á kafírannsóknir á hegðun knattspyrnumanna og
áhorfenda þeirra. En þetta er einmitt það viðfangsefni sem
Michael Aicott ræðir um við Desmond Morris í viðtaiinu
sem hér fyigir.
Ég sagöi við sjálfan mig. Nú, nú. Þú
ert talinn fróöur um mannlega hegðun.
Þaö kann aö vera aö þú hafir ekki
áhuga á íþróttinni en betra fyrir þig aö
hugsa um hana. Knattspyrnan er
greinilega þýöingarmikill hátíðarleik-
ur.”
Eftir þessa gáfulegu niöurstööu varö
allt á stundinni áhugavert og þýðingar-
mikið.
Hegðun
þjóðflokksins
„Ég fór aö kynna mér hegöun þjóö-
flokks knattspyrnunnar eins og ég kall-
aði fyrirbrigöiö. Ég fylgdist meö því
hvaö leikmenn geröu á vellinum á
augnablikum sigurs eöa taps. Ég
kynnti mér reglur lífs þeirra, hvemig
þeir komu fram innan og utan vallar.
Og ég fylgdist meö framkomu áhorf-
enda.”
Nærvera svo þekkts áhorfanda fór
ekki framhjá forráðamönnum félags-
ins. Áriö 1977 var honum boðiö sæti í
stjórn Oxford IJnited. Síðan varafor-
mannsstaöan sem hann skipar nú.
Hann viðurkennir fúslega aö hann hafi
lítiö þekkt þaö lokaöa svið knattspyrn-
unnar en kynntist um leiö innilegu
sambandi stjórnarmanna knatt-
spyrnufélags.
„I fyrstu varö ég að leika hlutverk
mitt en eftir tvö ár í stjórn fór ég aö ná
þessu, skilja hvaö um var aö vera.”
Og áriö 1980 fór hann mjög aö velta
fyrir sér að skrifa bók um þessa
reynslu sína.
„Ég ákvaö aö eyöa tveimur árum til
aö rannsaka leikinn nákvæmlega.
Taka þaö tökum rannsóknarstarfs.
Mannfræöilega.”
Ekkert skrítiö viö þaö. Hann var í
stööu fræöimanns viö Wolfson-deildina
í Oxford-háskóla. Rannsókn á háttum
manna og dýra var og hafði verið
brauöstrit hans í mörg ár.
Desmond Morris í skrifstofu sinni meö
bókina í höndunum — The Soccer Tribe
— Knattspyrnukynþátturinn.
„Ég horföi á leiki í 1., 2. og 3. deild.
F’ór á úrslitaleiki bikarins. Á ferðalög-
um notaöi ég svo tækifæriö til aö horfa
á og kvikmynda knattspymuleiki. Ót-
skýrði gang leiksins á Italíu, í Frakk-
landi, Bandaríkjunum, Singapore, Bali
og víðar. Ég vildi kynna mér knatt-
spyrnu í sem flestum löndum.”
Sem áhorfandi í fjölmörgum löndum
lærði hann einfalda staöreynd.
„Þegar flauta dómarans hljómar í
leikslok upphefst alls staðar sami
helgileikurinn og er íburöarmestur á
Englandi og í Suður-Ameríku.”
Hann stóö ekki álengdar.
„Ég var á áhorfendapöllunum meöal
ungu áhorfendanna. Feröaöist meö
leikmönnum Oxford IJnited í rútubíl fé-
lagsins. Fór meö þeim í keppnisferöir
til annarra landa og í lok keppnistíma-
bilsins meö þeim í sumarfrí. Auk þess
sem ég heimsótti stjórnarherbergi fjöl-
margra félaga fór ég til búningsher-
bergja leikmanna, í félagsheimili
stuðningsmanna þeirra og niöur á leik-
vellina. Ég reyndi að skilja til hlítar
sérhvert sviö knattspyrnunnar eins og
góöum mannfræöingi ber. ”
► ►►►
- tbl. Vikan 13