Vikan - 15.12.1988, Blaðsíða 17

augum. Börnin sjá svo margt sem við sjá-
um ekki. Það er til dæmis mjög fróðlegt að
leggjast á eldhúsgólfið og skoða veröldina
þaðan. Ég vona svo sannarlega að ég sé
barnastjarna og takist að standa undir
nafhi sem slíkur.“
— Ljóð til þín fjallar einmitt um vöggu-
barn. Lífið eins og það sér það. Er þetta ný
hlið á Bjartmari?
,Já, ég held ég væri óréttlátur við sjálfan
mig ef ég viðurkenndi ekki að þarna er ég
hvað líkastur sjálfum mér. Ég get alveg lof-
að því að það verða náttúruhamfarir þegar
ég leyfi mér að verða rómantískur. Ég er
það náttúrlega, eða reyni allavega að vera
það, en það er nú einu sinni svo með okk-
ur sem höfúm alla tíð verið að brynja okk-
ur að þegar loks kemur að því að brjóta ís-
inn þá efast fólk um tilganginn. „Hvað
hangir nú á spýtunni", hugsar það.
Annars er rómantíkin svo afstæð, mér
finnst til dæmis vera heilmikil rómantík í
Bastian. Þau missa allt sitt, hún fer í með-
ferð og hann út á sjó. Framtíðardraumur í
Lögbirting dó. Þetta finnst mér vera bull-
andi rómantík. Shakespeare hvað?
(Bjartmar skellihlær við þessa athuga-
semd). Ég vona bara að ég verði aldrei svo
rómantískur að ég missi vitið.
Þrátt fyrir það að ég hyggist opna dyrn-
ar hjá mér og hleypa út fleiri rólegum lög-
um á borð við Ljóð til þín, þá á ég samt
sem áður eftir að brýna raustina enn frekar
en ég hef þegar gert.“
Óþolandi kúltúrsnobb
— í ljóðinu um Skáldin fjallarðu um alls-
konar Thora. Hver eru þín uppáhaldsskáld
og um hvaða Thor ertu að fjalla?
„Þórbergur og Laxness eru mínir menn.
Þeir stóðu upp úr og voru til áður en úr-
kynjunin varð allsráðandi. Það er mikill
munur á því sem þeir skrifuðu eða því sem
borið er á borð fyrir okkur í dag. Nema
þeir sem eru að skrifa í dag séu svo of-
boðslega gáfaðir að við skiljum þá ekki
fyrr en eftir 30 ár, þó hafa nokkrir snilling-
ar skotist fram á sjónarsviðið síðastliðin ár.
Hér eru allskonar Thorar sem eru að villa
á sér heimildir. Ég er kannski ekki að tala
um neinn ákveðinn Thor heldur er fullt af
þeim í „kúltúrgeiranum".
Ég hef nú reyndar aldrei skilið þennan
kúltur. Ef það er kúltúr að búa til óskiljan-
lega hluti þá hlýtur lausnin að vera fólgin
í því að búa til eitthvað sem maður skilur
ekki sjálfur! Ef það er forsenda þess að öðl-
ast viðurkenningu hjá einhverjum kúltur-
snobburum, þá getiði haff mig afsakaðan.
Einn hluti þessa undarlega kúltúrs eru
Hamrahlíðarheimspekingarnir, sem ég
kalla svo. Þá hef ég aldrei getað skilið í ís-
lenskri dægurlagagerð. Það er reyndar
varla hægt að lýsa því í blaðaviðtali hvern-
ig þessir menn eru. Og þó. Þeir stigu á
stokk og sömdu ljóð um smokk."
Misskilja fréttamenn
tilgang sinn?
— Nú hefur þú komið töluvert fram í
fjölmiðlum að undanförnu. Hvert er þitt
álit á þeim í heild?
„Fjölmiðlarnir eru náttúrlega nauðsyn-
legir. Við megum hvorki við því að missa
ff jálsu stöðvarnar né heldur Ríkisútvarpið.
Það sem mér finnst helst ámælisvert er
fréttaflutningur sumra stöðva. Fréttamenn
verða að vera minnugir þess að þeir hafa
engan rétt til þess að tilkynna móður and-
lát sonar hennar. Það er bara ekki í þeirra
verkahring. Þetta hefúr gerst og það oftar
en einu sinni og oftar en tvisvar. Ég man
eftir tilfelli þar sem sagt var frá því að bát-
ur hefði farist úti fyrir landinu. Ættingjar
sjómannanna heyrðu það í útvarpinu að
þeirra nánustu væru dánir!
Frétta- og blaðamenn mega ekki gleyma
■ „Ef það er Kommi að
vera friðarsinni, að vilja
jafnrétti, að vilja að ekki
sé níðst svona á ís-
lenskri alþýðu, þá er ég
Kommi.“
■ „Ég held að Magnús
hljóti að hafa verið niðri
í kjallara þegar Guð
skapaði siðgæðið.“
sér í kapphlaupinu um að verða fyrstir
með fféttirnar og láta það svo bitna hrika-
lega á saklausu fólki. Þetta á líka við um
fféttaflutning af sakamálum. Jafnvel þó að
einhver „bittlingakrimmi" hafi komið und-
an 1440 flöskum af brennivíni þá má ekki
gleyma því að maðuriunn á fjölskyldu. Má
ekki reyna að gera refsingu hennar sem
minnsta?
Það fer líka í taugarnar á mér hvað Ólaf-
ur Hauksson útvarpsstjóri Stjörnunnar
hefúr endalaust komist upp með móður-
sýkilegar árásir á Ríkisútvarpið. Árásir sem
í flestum tilfellum eiga engan rétt á sér.
Digurbarkalegar yfirlýsingar á borð við
þær að Rikisútvarpið sé óþörf stofnun
finnst mér út í hött. Ætlar hann að þjón-
usta alla sjómennina út um allt svo dæmi
sé tekið. Þetta verður að vera blanda af
hvorutveggja eins og ég sagði áðan.“
Kúltúr að hafa mengun?
— Nú sést það á textum þínum að þú
lætur pólitík nokkuð til þín taka....
,Já, mér finnst það oft á tíðum vera
undarleg pólitík sem er rekin í þessu landi
því það er ekki brosið á Þorsteini Pálssyni
eða hárgreiðslan hans Ólafs Ragnar, eða al:
þýðlegheit Steingríms, eða bullið í Jóni
Baldvini sem kemur til með að bjarga
okkur. Því miður.
Afskiptaleysi stjórnmálamanna af meng-
un og vörnum við henni, skelfir mig af-
skaplega mikið. Ozonlagið í kringum jörð-
ina er að eyðast og sjórinn er drullumeng-
aður. Sjómenn draga vanskapaða fiska úr
sjó víða um heiminn vegna mengunnar.
Hvað vitum við um það hversu lengi um-
búðir um geislavirkan úrgang, sem sökkt
er í sjóinn, halda?
Það hryggir mig hversu landið okkar er
mengað. Subbulegt. Það eru átján ár síðan
byrjað var að fjalla um umhverfismála-
ráðuneyti. Hvað eftir annað hefúr meng-
unin á Miklatorgi mælst yfir hættumörkum
og við gerum ekki neitt. Öndum bara að
okkur viðbjóðnum og ypptum öxlum.
Þetta þykir kannski bara fínn kúltúr. Ein-
hverskonar stórborgarmerki. Útlendingar
spyrja okkur gjarnan hvort við búum í
snjóhúsum. Við getum nú svarað því að,
„við búum í blokkum, við eigum morð-
ingja og nauðgara og nú erum við búin að
fá mengun". Ég held satt best að segja að
menn væru löngu búnir að grípa í taumana
ef þeim þætti ekki hreint og beint vænt
um ástandið."
Peð í pólitískum leik
— Því hefúr verið haldið fi’am að þú sért
herstöðvarandstæðingur og jafnvel
Kommi. Hverju svararðu því?
,Jú ég hef alltaf verið gegn herstöðinni
sem slíkri. Ég er hinsvegar ekkert að
agnúast út í þessi strákagrey sem þarna
eru. Þeir eru bara peð í pólitískum leik og
langar örugglega miklu frekar heim til
mömmu. Hvort ég er Kommi"? (Hann
þegir um stund og er þungt hugsi), ,Ja
herna.
Eins og ástandið er í dag í íslenskri
pólitík þá er þetta hugtak liðið undir lok.
Ef það á að merkja mig þá er ég náttúrlega
vinstri maður, en hann er voðalega lítill
krossinn sem ég merki við Alþýðubanda-
lagið. Reyndar alls enginn nú í seinni tíð.
En ef það er Kommi að vera friðarsinni, að
vilja jafhrétti, að vilja að ekki sé níðst
svona á íslenskri alþýðu, þá er ég Kommi.
Ég hef reyndar að undanförnu verið að
semja ljóð sem fjallar um gamla herstöðv-
arandstæðinginn. Gamla hugsjónamann-
inn. Gamla Kommann sem nennti þessu
ekki lengur:
Svo tók hann alla
íriðarhyggjufrasana
og troð þeim oní
terelynbuxnavasana.
Og skundaði á braut,
eins og naut,
nýfráskilinn heimsins harmi
endalaust.
Pað var sólríkt sumar ’68,
en ávallt síðan haust.
27. TBL. 1988 VIKAN 17