Vikan - 15.12.1988, Blaðsíða 46

þar með fyrir lægra kaup en
gerðist á hinum almenna
vinnumarkaði."
Það var í raun nokkuð lang-
ur aðdragandi að hinu alvar-
lega þunglyndi Minnu, en eng-
inn gerði sér grein fyrir hvað
var að gerast því hún vann á
móti því með næstum man-
ískri atorkusemi. En 43 ára fór
hún á Kleppsspítala þá einstæð
móðir með þrjár dætur, Helgu,
Kristínu og Gyðu. Þær systur
dvöldu næstu árin hjá ættingj-
um hér heima og erlendis.
Minna var full af samviskubiti,
fannst hún hafa brugðist dætr-
um sínum og sjálfsvíg var oft
ofarlega í huga hennar.
JÓLAGJÖFIN
Úr kafla Minnu _
um Dvalarheimilið Ás
Það voru að koma enn ein
jólin. Til okkar í húsið var
vætuanleg ný kona frá K/epps-
spítalánum. Hún kom í fylgd
eiginmanns sím en var á för-
um með honum heim til að
dvelja með fjölskyldunni yfir
jólin. Þau bjuggu austur í
sveitum. Hún kom rétt við til
að sjá hvar hún œtti að vera.
Þessi kona faðmaði mig að sér
pegar hún kotn. Ég sagði
hertni að við œttwn að vera
saman í herbergi. Hún lagði
stóran pakka á rúmið mitt og
sagði: „Þetta er gjöf til pín. Við
sjáumst pegar ég kem til baka. “
Ég dvaldi pví ein í húsinu yfir
jólin.
Á aðfangadagskvöld, þegar
búið er að borða í matsalnum
og ég komin heim í húsið, sœki
ég gjöfitia og opna pakkann. í
honum er lítið jólatré með
kertum og skrauti. Ég skreyti
tréð og kveiki á litlu kertun-
um. Síðan sit ég lengi ein og
hotfi á Ijósin. Þá verður mér
hugsað til dœtra tninna sem
allar þtjár eru einhvers staðar
í burtu og erlendis. Mér finmt
þá að ég muni aldrei sjá þœr
aftur, aldrei halda með þeim
jól framar. Af hverju var Guð
svona vondur? Ég hafði vilja
og var að reyna að hjálpa
sjálfri mér út úr þessum víta-
hring kvíða, einmanakenndar
og öryggisleysis.
Það eina setn mér finnst ég
geta gert er að biðja þennan
Guð fyrir þeim og fyrir sjálfri
mér. Ég sþenni ósjálfrátt greiþ-
ar og bið uþþhátt en hrekk
hálfpartinn við er ég heyri
röddina í sjálfri tnér. En eftir
þessa bam mína létti tnér. Ég
46 VIKAN 27. TBL 1988
gat saml ekki grátið. Ég átti svo
bágt með að gráta. Ég þarfn-
aðist þess svo mikið en gat það
ekki. Mér er síðan litið á litla
jólatréð á borðinu, kertin voru
að verða útbrunnin. Ég stend
upp og blœs á síðustu logana.
Sem ung kona giftist Minna
Magnúsi Thorberg og nokkru
síðar fluttu þau til Vestmanna-
eyja þar sem Magnús gerðist
póstmeistari. Þar bjuggu þau
um nokkurra ára skeið og
eignuðust dæturnar þrjár.
„Þessi ár voru blómaskeið
Minnu, hún varð aðalleikkon-
an á staðnum, falleg, vinsæl og
góð móðir. Heimili póstmeist-
arahjónanna var „sendiráð“
Reykvíkinga í Eyjum og inn-
fæddir voru þar daglegir
gestir. Mamma naut sín fúll-
komlega í leiklistarstarfinu,
þar átti hún heima. Póstmeist-
arinn var ónískur á fé svo hún
gat ráðið heimilishjálp og
barnapíur og var því ekki háð
greiðasemi annarra. Alltaf var
biðröð af barnapíum sem voru
tilbúnar að passa okkur, því
auk vasaauranna þótti forvitni-
legt að koma inn á póstmeist-
araheimilið og ekki síður að fá
að máta kjólana hennar Minnu.
Hún þótti alltaf smart og hug-
myndarík í klæðaburði og flík-
urnar hennar virkuðu sem dýr-
ustu módelflíkur frá útlönd-
um, þó oft væru þetta ódýrir
heimasaumaðir poplínkjólar.
Hún kunni nefnilega að setja
punktinn yfir i-ið með ein-
hverju smáatriði; litríkur borði
um mittið eða slör bundið um
hattinn."
Þau Minna og Magnús skildu
og Minna settist að í Reykjavík
með dæturnar og fór að starfa
við hárgreiðslu, en þá iðn
hafði hún lært. Það liðu tæp tíu
ár áður en þunglyndið gerði
vart við sig. Eftir árin tólf á
Kleppsspítala og Ási í Hvera-
gerði flutti hún til Helgu sem
þá var fráskilin og bjó ein með
son sinn, Haildór.
„Ég fæ aldrei nógsamlega
þakkað að hafa verið til staðar
þegar hún þurfti mest á'mér að
halda. Aðstæðurnar voru þann-
ig að henni fannst þörf fyrir
hana og það var henni mikils
virði að vera treyst fyrir litla
dóttursyninum meðan ég var í
Leiklistarskólanum. Það var
yndislegt að eiga þess kost að
kynnast móður sinni upp á
nýtt eftir öll þessi ár, og nú
vorum við tvær fúllorðnar
manneskjur. Ári áður en hún
dó áttum við svo saman heilan
mánuð úti í París og það átti
nú við hana. Meðan Haukur
litli, yngri sonur minn, svaf sát-
um við hvor á móti annarri við
borðið og skrifúðum — ég
skipulagði hópferðir og hún
skrifaði minningar sínar. Hún
stríddi mér stundum með því
að segja að ég hefði bara tekið
hana með til að fjarlægja
köngulærnar sem mér var svo
óumræðilega illa við!
Mamma var óskaplega
ánægð með að geta verið aftur
samvistum við okkur systurnar
og var stolt af okkur og fannst
við mjög vel heppnaðar þrátt
fyrir allt.
Hún var skemmtileg, óút-
reiknanleg, lifandi, sterk bar-
áttukona og góð manneskja,"
segir Helga þegar hún er beðin
að lýsa móður sinni. „Hún
hugsaði fyrst og fremst um
aðra, síðast um sjálfa sig. Hún
hafði yndi af að gefa, hvort
sem það var nýr rykfrakki sem
hún hafði fengið í jólagjöf,
gömul ryksuga eða síðasti
hundraðkallinn. Við systurnar
máttum stundum hafa okkur
allar við til að fylgja henni eftir
og oft fór hún iangt fram úr
okkur hvað varðaði kjark og
hugmyndaflug. Hún ffam-
kvæmdi það sem henni datt í
hug og var alltaf kát og hress.
En auðvitða gat hún stundum
Mynd úr bókinni af dætrunum þrem, Gyðu, Kristínu og
Helgu, ásamt bamabömum.
verið erfið. Það að hún kom til
baka og gat lifað ffjáls í þessi
tíu ár er eins og hvert annað
kraftaverk, enda hefði enginn
sem annaðist hana á Klepps-
spítala trúað að hún ætti effir
að ná þeirri heilsu sem hún
náði. En líklega er þó bjartsýn-
in og ást hennar á lífinu nær-
tækasta skýringin."
Þjóðfélagið hafði breyst og
Minna elst á þeim árum sem
hún var veik. Það var ekki auð-
velt fyrir rúmlega fimmtuga
konu sem þar að auki hafði
verið á Kleppsspítala að fá
vinnu. En með því að segjast
vera vön fékk hún vinnu í fiski
og ekki leið á löngu uns hún
hafði prófað aliar tegundir fisk-
vinnslu. „Það var ekki til í
henni snobb þó ýmsir væru að
spyrja hana hvort ekki væri
eitthvað „betra að hafa“. Henni
fannst þetta bara skemmtilegt,
öll mistökin sem hún gerði og
minnst sá hún af bónusnum.
Hún gat alltaf séð spaugilegu
hliðarnar og þó hún hótaði að
mæta aldrei aftur í vinnuna var
hún samt mætt með bros á vör
tveimur dögum seinna."
Úr kaflanum:
KLEPPUR II
Dagutinn byrjaði á satna
tíma klukkan 07:55. Það var
voða fjör og mikill hamagang-
ur í mannskapnum. Fantxst
tnér gaman þama.
Klukkan var að verða tólf
einn daginn og allir að flýta
sér eins og þeir gátu til að
klára það setn á borðunum
var fyrir matarhléið. Ég var
seinust að Ijúka við að raða í
kassann svo að allirvoru fam-
ir út í mat þegar ég var búin.
Þá flýti ég tnér á eftir fólkinu.
Þegar ég œtla að taka í hurð-
ina þá er hún læst, setn kemur
tnér nú heldur betur á óvart.
Geng ég þá í gegnum fiskhúsið
og œtla út utn bakdytnar þar
sem gengið var inn í mötu-
neytið. Þá eru þœr dyr líka
lokaðar. Ég er lœst ein inni í
þessu stóra ftystihúsi! Verð ég
fyrst ofsalega hrædd. Síðan
snýst ótti tninn uþþ í hugrekki.
Ég sný við aftur að borðinu
sem ég hafði verið að vinna
við, sest upþ á háa stólinn, tek
kassa og bytja að raða í hatm
og hugsa: „Það er víst best að
nota matartímann til þess að
œfa sig í þessum andskotans
bónus. Mér veitir víst ekki af
fyrst ég hef lokast hér innifyrir
að hafa ekki verið nógu fljót. “
Fólkið fór síðan að tínast
inn aftur eftir matarhléið. Þeg-
ar ég hitti verkstjórann sagði