Vikan - 15.12.1988, Blaðsíða 38

Sigurður verður hugsi og svarar að lokum:
„Ég hef bara ekkert hugsað út í það. Þó má
kannski segja að ég hafi leyft mér að leggja
áherslu á dýra og vandaða hluti, fremur en að
selja sem mest magn. Hér hönnum við og
smíðum okkar eigin gripi. Mér finnst mikils
um vert að halda uppi merki íslenska fag-
mannsins því þeir eru fyrsta flokks — því hef
ég kynnst af eigin raun. Okkar menntun er
svo góð, því við lærum allt frá grunni og get-
um allt í sambandi við fagið. íslenskir gull-
smiðir gætu gengið inn á 300 ára gamalt verk-
stæði og farið að vinna, sem festir fagmenn í
Evrópu og Ameríku gætu leikið eftir. Þar læra
flestir aðeins hluta af faginu."
Smíðað fyrir Wathne-systur
það sem enginn gat í New York
Fæstir gera sér án efa grein fyrir því hversu
góða fagmenn við eigum — í öllum greinum -
en það hafa þó gert þær frægu Wathne-systur
sem búa í Bandaríkjunum. Þær áttu að mæta í
boð hjá Bush, verðandi forseta Bandaríkjanna,
þann 1. desember og ætluðu að vera í ákveðn-
um fatnaði sem þær áttu — allar eins. Á fatnað-
inum voru tölur skreyttar sérstökum
stjörnum, sem því miður höfðu flestar dottið
af og týnst í hreinsun. Systurnar leituðu til
allra helstu gullsmiða í New Yorkborg — sem
þekkt er fyrir dýrar og fínar skartgripaverslan-
ir. Enginn þar í borg treysti sér til að smíða
stjörnurnar fýrir þær og síst af öllu á jafn
skömmum tíma og þær vildu. Þær höfðu sam-
band við Sigurð, sem sagðist til í að reyna.
Sagan fór þannig, að 24 tímum eftir að þeir
fengu verkefhið höfðu þeir Sigurður og félag-
ar smíðað 20 silfurstjörnur, húðað þær með
24 karata gulli og komið þeim á flug til New
York borgar!
— Manstu eftir einhverjum uppáhaldshlut
sem þú hefúr smíðað?
„Ég var einmitt að vakna upp við það að ég
hef eiginlega ekki safhað neinum upplýsing-
um um það sem ég hef verið að smíða í gegn-
um árin. Ég hef alltaf ætlað að taka myndir af
þeim gripum sem ég hef verið ánægður með,
en hef auðvitað ekki gert og ekki einu sinni
geymt af þeim teikningarnar. Ég á því erfltt
með að rifja þetta upp. Þó er það alltaf rósa-
menið og rósahringurinn. Þegar ffumburður
minn og konunnar minnar, Kristjönu Ólafs-
dóttur, fæddist þá gaf ég henni hring
með einni útsprunginni rós. Ég hef alltaf
smíðað eitthvað sérstakt og gefið henni þegar
börnin hafa feðst, en við eigum þrjár dætur.
Rósamenið er með rósum eins og þessari á
hringnum, demanta og perluívafi. Það er
óskapleg vinna sem liggur á bak við það og
ég held ég myndi aldrei nenna að smíða
þannig grip aftur.
Esjan, fjörugrjót og
fjalladalir í skartgripum
Hönnun á skartgripum er nokkuð sem ís-
lenskir gullsmiðir gera og er hönnunarkostn-
aðurinn ekki reiknaður með í verði gripanna.
Erlendis er sá kostnaður mjög mikill. Ég legg
oft mikla vinnu í hönnun og finnst gaman að
því. Ég hef smíðað bókahníf og mótað Esjuna,
og fjallgarðana í kring, í skaftið. Einu sinni
smíðaði ég sett fyrir mann hér í bæ, sem hann
gaf konu sinni — já, eitt vil ég gjarnan að komi
fram, en það er að gullsmiðir eru bundnir
þagnareyði. Þetta er ekki regla en hefð. Þann-
ig að við segjum ekki ffá hver keypti viðkom-
andi hlut, né fyrir hvern hann er eða hvað
hann kostaði. Þetta sett mátti kosta það sem
þurfti. Ég fór niður í fjöru og teiknaði fjöru-
grjótið. Eftir teikningunni smíðaði ég síðan
hálsmen, hring og armband úr hvíta- og
rauðagulli og skreytti með demöntum.
Gullflugur og demantshringur
ffyrir Ungfrú Island
Sigurður hefur einnig oft smíðað gripi sem
hann gefúr verðlaunahafa við ýmis tækifæri.
Hann hefúr t.d. smíðað laxveiðiflugur úr gulli
fyrir árshátíð Stangveiðifélagsins. Fluguna fær
Sigurður á verkstæðinu, en þar heldur
hann meira og minna til allan desember-
mánuð. Ljósm.: Páll Kjartansson
Þennan grip smíðaði Sigurður fyrir
starfsmannafélag Morgunblaðsins í til-
efni af 75 ára afmælis blaðsins.
sá sem veiðir stærsta flugulaxinn á veiðisvæði
Stangveiðifélagsins. Flugurnar eru líklega
orðnar 8 eða 9 og þykja hinir mestu kjörgrip-
ir, sem margir fleiri vildu gjarnan eignast.
Einna þekktasta gjöfin frá Sigurði er líklega
demantshringur sem hann gefur Ungfrú ís-
land þegar hún er kosin. Þetta eru dýrir hring-
ar sem gaman er fyrir þessar ungu stúlkur að
geta borið við hin ýmsu tækifæri sem þær
þurfa að koma fram á árinu sem þær bera titil-
inn — og svo auðvitað þaðan í frá, því eins og
allir vita þá eru demantar eilífir.
Hrafna-Flóki fyrsti
íslenski gullsmiðurinn
Þrátt fyrir annríkið, þá hefur Sigurður alltaf
gefið sér tima fyrir félagsstörf og meðal þeirra
sem hann hefúr unnið er að vera formaður
Félags íslenskra gullsmiða í 9 ár. En hvers
konar félagsskapur er það og hvenær hófst
gullsmíði á fslandi?
„Hrafha-Flóki er talinn fyrsti gullsmiðurinn
á íslandi og í raun er hægt að lesa söguna í
gegnum skartgripi. Á þeim má t.d. sjá áhrif
kirkjunnar, hvenær þau eru mikil og hvenær
þau fara þverrandi. En hvað Félagið varðar þá
var það stofhað 1924 og fyrsti formaðurinn
var Jónatan Jónsson. Það vill svo skemmtilega
til að það var einmitt hann sem bjó í og
byggði þetta hús hérna sem við erum með
verslunina í. Annars er þetta félag um margt
sérkennilegt, eins og gullsmiðir yfirleitt. Hér
eru t.d. saman meistarar og sveinar sem er
mjög óalgengt. Félagið gefúr út Gullsmíða-
blaðið og kemur það út einu sinni á ári, þar
sem í er að finna mikinn fróleik um fagið. Þeg-
ar ég tók við þá byrjaði ég á því að finna okk-
ur stað fyrir fúndaraðstöðu, en hana hafði al-
gjörlega vantað og eins þurfti að koma skipu-
lagi á gögn og halda þeim saman. Við höfúm
verið með námskeið í hinum ýmsu hlutum
varðandi fagið og einnig námskeið fyrir af-
greiðslufólk í skartgripaverslunum þar sem
það hefur verið frætt um undirstöðuatriði
varðandi gripina."
Skoða allt f búðínni og
kaupa svo trúlofunarhringa
„Það er eitt enn atriði í sambandi við gull-
smíðina sem ég hef ekki minnst á, en það er
að það er ekki bara skapandi og skemmtilegt
starf, heldur er það líka mannlegt. Því hér er
'yfirleitt verið að gefa skart í mjög jákvæðum
tilgangi; til að gleðja einhvern við ákveðið
tækifæri, skírn, brúðkaup, afrnæli eða trúlof-
un. Og trúlofunarhringarnir eru í raun alveg
sérstakur kapítuli út af fyrir sig.
Við höfum alltaf lagt mikla rækt við trú-
lofúnarhringana, bæði smíðum við eftir hug-
myndum fólks og eins eigum við til hringa
sem við höfúm látið gera litmyndalista yfir
sem við sendum hvet sem er þannig að við
getum í raun þjónustað allt landið og miðin.
Við höfúm séð margt þegar trúlofúnarhringar
eiga í hlut. Það er mikilvæg ákvörðun og oft
erfið að ákveða að slá til og kaupa þá. Hér hef-
ur fólk ýmist sett upp hringana eða nærri skil-
ið vegna þess að ekki var hægt að koma sér
saman um hringa. Oft gerist það líka að inn
kemur par og skoðar allt sem til er í búð-
inni... og svo svona eins og í restina er sagt:
„Kannski við fáum að líta á trúlofunarhringa."
Erindið hafði þá verið þetta allan tímann."
Viðtalið við Sigurð átti sér stað 1. desem-
ber, væntanlega á sama tíma og þær Wathne
systur sátu í stjörnuskrýddum klæðnaði í
veislu hjá Bush, og þó enn hafi verið langt til
jóla þá var mjög margt fólk að versla í „gamla“
bænum, enda hefur hann sjaldan verið falleg-
ar skreyttur en í ár. Margir komu í búðina til
Sigurðar og vildu helst tala við hann sjálfan,
þannig að við gátum ekki verið að tefja hann
lengur — þó auðheyrt væri að hann átti margt
ósagt um fagið sitt og ágæti íslenskra gull-
smiða. □
38 VIKAN 27. TBL. 1988