Vikan - 27.07.1989, Page 40

C5ARÐYRKJA
Að þekkja óvininn
TEXTI: STEINN KÁRASON
Birkifiðrildalirfur eða
skógarmaðkur veldur
oft miklum skaða á
trjágróðri á vorin og sumrin.
Að hausti verpa lirfurnar eggj-
um sínum í glufur og sár á
berki trjáa og runna. Þegar
eggin klekjast út skríða lirfúrn-
ar svo inn í brumhnappana og
þegar þær eru fúllvaxnar er oft
lítið eftir annað en æðastrengir
blaðanna. Þá spinnur maðkur-
inn þráð og lætur sig síga til
jarðar, grefur sig niður í jarð-
veginn og púpar sig. Úr púp-
unum skríður svo meinvættur-
inn á haustin, eftir að frosið
hefúr og þiðnað á víxl. Karl-
dýrið - haustfiðrildið (oper-
optera brumata) — er stórt
ljósleitt fiðrildi en kvendýrið —
haustfetinn — er dökkgrænt
með ljósum rákum. Eftir
mökun, á tímabilinu 15. sept.
til 15. nóvember, skríður
kvendýrið upp í tréð og
verpir. Eggin eru í fyrstu græn,
síðan rauð og loks grá við klak
að vori. Þar sem kvendýrið er
ófleygt og þarf að skríða upp
trjáboli til að geta verpt er
hægt að girða fyrir uppgöngu-
leiðir þess og koma í veg fyrir
varp. Það er auðvelt á algeng-
um einstofha og tvístofna
trjám eins og reyni, birki,
heggi og hlyn, ennffemur
blæösp, elri og álmi. Aðferðin
er sú að vefja þar til gerðum
límborðum með klístri á út-
hverfúnni um stofn trjánna í
um það bil 50 sentímetra hæð.
Einnig er til sérstök kvoða í
garðyrkjuverslunum sem gerir
sama gagn. Þessi hindrun verð-
ur kvendýrunum sá farartálmi
að þau komast ekki til að ljúka
ætlunarverki sínu og þar með
er hringrásin rofin.
Örðugra er að loka leiðum
upp í margstofina limgerði og
runna sem greina sig niður við
jörð eins og t.d. rifs. Nokkrar
aðrar tegundir eru einnig með
þeim ósköpum að hýsa aðrar
tegundir skordýra, s.s. skógar-
vefara, víðifeta og blaðlús.
Þetta eru m.a. birki og víðiteg-
undir og þær þarf því að
vetrarúða eða beita hefðbund-
inni sumarúðun.
VETUR
UPP ( TRÉN
BRUM OG LAUF
5NYRTIHQ
Næturkremið sem fylgir
líkamsstarfseminni
Nóttin, á meðan við hvílumst, er sá
tími sem húðin notar til að
endurnýjast. En með tímanum —
og aldrinum — hægist á starfseminni og þá
fer húðin að láta á sjá. Til að tefja fýrir því
að húðin virki gömul og hætti að starfa af
jafnmiklum krafti hefúr snyrtivörufyrir-
tækið Lancöme látið gera næturkrem sem
lagar sig að starfsemi húðarinnar, eins
og hún er hverju sinni. Kremið sér um að
næra húðina alla nóttina — þann tíma sem
hún hefur mesta þörf fýrir næringu.
Kremið er alger nýjung í sögu húðsnyrt-
ingar og tækninnar. Það tók vísindamenn-
ina á rannsóknarstofúm Lancöme 25 ár að
ná því sem þeir kalla Systséme-Niosöme,
sem er nýtt kerfi sem notað er við snyrti-
vöruframleiðsluna. f snyrtivörunum eru
þá lípíður sem — vegna uppbyggingar sinn-
ar og skyldleika við náttúrulega húðfitu -
smjúga auðveldlega inn í efsta lag húðar-
innar. Þaðan dreifast virk efini í kremunum
eftir þörfúm húðarinnar hverju sinni. Þessi
efini örva nýmyndun húðfruma, styrkja
veggi húðfrumanna og verja þær fýrir á-
hrifum ellinnar og endurnýja samloðunar-
eiginleika húðffumanna. Að morgni á húð-
in þá að virka eins og hún hafi verið
endurnýjuð; er úthvíld, sléttari og stinnari.
38 VIKAN 15. TBL 1989