Vikan - 06.02.1992, Page 20

loíregliÞ)4’
i,|o uilfcuo"
úr Kóp^YfiSÍi
LítilÍtsSSu ^jar9að
drukknuný
I
tmt •• 0,‘' ' -fc.-vifkbru** ■
K:rÆlr;r,.bS‘
w,.UIIV«b.u®1" Ijrlr
■^íSarjar
r bl»r*»* l11
Tildrog »>)»*** V°Jf R»ng«
bllnum. »«™ r íklB ,06ur I »•
u, h»l» ""*»l ,»r » '«g'num-
háikunnt !,*m .

•* il-^3

, «|l*i6ing*r'
rumlcg*
ttól I .íturwtvi blb,n
knm » v*tt** * » ,u«ltu ilundu
■"“í'i
:ar».”“ *• -
lllg* Þ»b '"í,rn.n,v6vorulluU»
S;"S71,íS'.;: v” S"
lllshattu
nokkru «l»r »b
Fyrir þrettán árum bjargaði Jóhann S.
Marteinsson, nú varðstjóri, ársgamalli
stúlku úr bíl sem hvolfdi ofan í læk, með
því að höggva með exi á ólar sem héldu
barnabílstól. Þrjár köfunarferðlr þurfti til
en björgunin tókst og Jóhann heldur
enn sambandi við stúlkuna.
meö sveitinni hvaö varöar útkallshraða og
viðbrögö. Ein æfingin var til dæmis þannig sett
á svið að þaö átti aö vera vaktmaður í spenni-
stöð uppi við Leirdal sem er í umdæmi Kópa-
vogslögreglunnar. Átti sá aö vera gísl vopn-
aðra manna sem þustu að þeim lögreglu-
mönnum sem sendir voru upp eftir, án vitundar
um að þetta væri æfing. Þeir áttu fótum fjör að
launa og í gegnum fjarskiptin mátti heyra setn-
ingar eins og: „Það er skotið á okkur
hérna...! “ og greinilegt að mönnum stóð
ekki á sama. Sérsveitin var þá kölluð út og hún
afgreiddi málið. Valdimar vildi ekki tjá sig um
hvernig málið var útkljáð en segir mjög mikið
öryggi felast í nálægð sérsveitarinnar.
UPPRUNI GRÝLUNNAR
Hér að framan minntumst við lítillega á að lög-
reglumönnum í Kópavogi væri haldið úti við
störf, eftirlit með umferð og eignum. Sá er
þetta ritar spurði nokkra sem á vegi hans urðu
hvað þeim dytti allra fyrst í hug þegar við þá
var sagt: Kóþavogslöggan. Svörin voru á ýmsa
lund en engum datt sófasett í hug. „Radar-
mælingar!“ sagði einn. „Tékk við Nesti í Foss-
vogi," sagði annar og athyglisvert var að allir
nefndu einhvers konar eftirlit í þessum dúr,
ölvunarathugun ökumanna og hraðamælingar
meðal annars. Þetta kalla lögreglumennirnir
sjálfir forvarnarstörf sem miða að þvi til dæmis
að koma upp um saknæmt atferli áður en
skaði hlýst af því.
Lögreglan í Kópavogi er með allar klær úti,
allan sólarhringinn ef því er að skipta, við for-
varnarstörf. Ætli þar sé uppruni grýlunnar
kominn? Valdimar vill ekki trúa því að þeir séu
neitt meiri grýlur en aðrar löggur. „Ég hugsa að
ástæðan sé sú að hér hafi menn verið enn
virkari en annars staðar enda hafa menn verið
mjög virkir hér í gegnum árin, sérstaklega í
umferðinni. Við það verða borgararnir náttúr-
lega helst varir."
GEGNUM PYNGJU AÐ HJARTA
„Þá var eina umferðaræðin til Hafnarfjarðar og
Suðurnesja hér í gegn og þess vegna mikil
umferð um Kópavog. Því var mikilvægt að
halda uppi góðu eftirliti og það var ef til vill
vegna mikillar viðveru lögreglunnar i umferð-
inni sem þessi grýla kom upp," segir Valdimar
og vill ekki meina að menn hafi verið teknir
harðari tökum í Kópavogi en annars staðar. Þá
hafi hann heyrt utan að sér ýmsar hugmyndir
sem fólk gerir sér um þessar starfsaðferðir
eins og til dæmis þær að lögreglan fái sjálf til
eigin þarfa hluta af því sem innheimtist af fjár-
sektum, jafnvel að háar fjárhæðir renni í ferða-
sjóði! Hann segir ekkert hæft í slíkum gróu-
sögum, lögreglan sé opinber stofnun og allar
fjársektir renni beint í ríkissjóð.
„Mér sýnist það vera sannleikur að leiðin að
hjarta mannsins só í gegnum pyngju hans því
að oft er svo að menn hafa margoft verið
áminntir án þess að þeir láti sér segjast. Þegar
farið er að kæra þá lagast málið. Áherslu-
punkturinn er sá að við eigum að vernda borg-
arann og viðhalda þvi ástandi sem samfélagið
krefst, með því að framfylgja lögunum."
Athugun á ástandi ökumanna er einn höf-
uðþátta forvarnarstarfsins og þeir sem hafa
haft ökuréttindi undanfarin fimm til tíu ár eða
lengur muna ugglaust tæplega eftir því að hafa
ekið í átt til Hafnarfjarðar eftir Kringlumýrar-
braut um helgarnætur án þess að í bilinu milli
akbrautanna væri lögreglubíll úr Kópavogi.
„Já, við höfðum sérstaklega gott eftirlit þarna
því þar höfðu orðið mörg alvarleg slys.“ Við
þetta stranga eftirlit komu upp ýmsar aðstæður
þar sem fram komu mismunandi viðhorf gagn-
vart Kópavogslöggunni. Valdimar og félagi
hans stöðvuðu eitt sinn tvo menn á bíl þarna
og í Ijós kom að auk þess að vera báðir ölvaðir
og á stolnum bíl höfðu þeir skipt á sætum við
lækinn því sá sem ók um Reykjavík þorði ekki
að keyra í gegnum Kópavog. Enda kom í Ijós
að sá ótti var ekki ástæðulaus. Að öllum líkind-
um slapp hann þó ekki við refsingu enda á
margan hátt brotlegur við umferðar- og hegn-
ingarlög. „Ég held að þessi saga skýri ýmis-
legt,“ segir Valdimar sposkur á svip.
NEYÐARHJÁLP
Við höfum nú farið vitt og breitt um lögreglu-
sviðið, kynnst lögreglumanninum svolítið inni
við beinið og séð ýmsar hliðar á starfi hans. En
lögreglustarfið grundvallast fyrst og fremst á
jákvæðu samstarfi við borgarann. Því var hald-
inn sérstakur dagur, lögregludagurinn, þar
sem lögreglan opinberaði sig að miklu leyti,
opnaði hús sín og sýndi tæki og tól í sinni eigu
ásamt ýmsum hlutum sem gerðir hafa verið
upptækir. Þetta tiltæki féll í góðan jarðveg hjá
þeim sem sóttu löggurnar heim og varð til þess
að margir litu lögregluna ekki eins óblíðum
augum á eftir.
Þá sinnir lögreglan neyðarhjálparstarfi í
samvinnu við slökkvilið og sjúkraflutninga-
menn í Reykjavík. Því er þannig háttað að til-
kynnt er frá slökkvistöð ef sjúkrabíll eða
slökkvilið er sent inn fyrir bæjarmörkin. Með
þeim hætti hefur lögregla oft forskot og nær á
vettvang á undan öðrum björgunarmönnum.
Þau tilfelli eru nú orðin ærið mörg þar sem lög-
reglumenn hafa blásið lífi í menn og hnoðað
hjarta þeirra í gang eftir hjartastopp. Björgun-
arstarfið er því eitt af forgangsverkefnum lög-
reglunnar og eitt minnisverðasta atvik úr lög-
reglustarfinu í huga Valdimars er af slíku tagi.
MINNISSTÆÐASTA MÁLIÐ
„Það var þegar við Jóhann S. Marteinsson
varðstjóri drógum krakkana upp úr læknum
fyrir tæpum þrettán árum. Þá fann maður ár-
angurinn af þvi sem maður var að gera. Þann-
ig var að við vorum mjög nærri vettvangi þegar
jeppi fór á hvolf milli brúa og þá var hátt í sjó
þannig að hann fór á kaf. Jóhann kafaði eftir
barni sem var fast í bílnum og bjargaði því."
Blaðamaður spurði Jóhann S. Marteinsson
eftir því hvert væri hans minnisstæðasta atvik
í starfi og án þess að hugsa sig um nefndi
hann ofangreint atvik sem það minnisverðasta
og einnig það gleðilegasta. Hann þurfti að kafa
þrisvar til að ná barninu upp úr bílnum, skarst
við það á hendi og kældist nokkuð en varð þó
ekki varanlega meint af. Stúlkan Katrín, sem
hann bjargaði þarna, var þá rétt um eins árs
gömul en er nú fermd. Jóhann hefur alla tíð
síðan þetta örlagaríka atvik átti sér stað verið
í sambandi við stúlkuna og fjölskyldu hennar,
hefur fengið jólakort hver jól og hann var einnig
viðstaddur fermingu hennar á síðastliðnu ári
ásamt Árna Brynjólfssyni sem tók þátt í björg-
uninni með honum en hann beitti blástursað-
ferðinni meðan Jóhann nuddaði bringu barns-
ins til að koma hjartanu í gang. Meðan á sam-
talinu stóð lifnaði yfir Jóhanni, yfir svip hans
birti og líkt og stoltur faðir talaði hann um Katr-
ínu litlu og þau áhrif sem björgun hennar hefur
haft á líf hans. Þarna mátti finna gildi starfsins
í sinni tærustu mynd - að geta orðið að liði á
20 VIKAN 3. TBL. 1992